Γιατί η κλιματική ουδετερότητα είναι ανέφικτη
Γράφει ο Δρ. Πρόδρομος Εμφιετζόγλου*
Είναι δυνατή η επιθυμητή ουδετερότητα εκπομπών CO2 στον πλανήτη μας μέχρι το 2050; Δηλαδή να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές και το υπόλοιπο να δεσμεύεται και να αποθηκεύεται; Σε αυτόν τον πραγματικό προβληματισμό, δεν είδαμε σαφή διαβεβαίωση ούτε στην COP26 της Γλασκώβης.
Κατ’ αρχάς δεν έχει υπολογισθεί το συνολικό οικονομικό κόστος αυτής της μετάβασης. Ούτε έχει εξετασθεί η δίκαια και δυνατή κατανομή της εν λόγω δαπάνης σε κάθε χώρα. Εκτιμάται, ότι το συνολικό αυτό κόστος ανέρχεται σε πολλά τρισεκατομμύρια και ήδη πολλές χώρες δεν δέχονται να υπογράψουν τη σχετική δήλωση αποδοχής και υλοποίησης.
Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της κλιματικής αλλαγής διαδραματίζουν οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά εκπομπών. Στον κατωτέρω πίνακα εμφαίνονται οι εκπομπές CO2το 2019 σε εκατομμύρια τόνους και αντίστοιχα ποσοστά επί του συνόλου.
ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO2 |
|||||||
Α/Α |
Χώρα |
Σε εκατ. τόνους |
(%) |
Α/Α |
Χώρα |
Σε εκατ. τόνους |
(%) |
1 | KINA | 10.490 | 28,58 | 11 | Σ. ΑΡΑΒΙΑ | 622 | 1,69 |
2 | ΗΠΑ | 5.260 | 14,33 | 12 | ΚΑΝΑΔΑΣ | 582 | 1,59 |
3 | Ε.Ε. | 2.923 | 7,96 | 13 | ΒΡΑΖΙΛΙΑ | 486 | 1,32 |
4 | ΙΝΔΙΑ | 2.630 | 7,17 | 14 | Ν. ΑΦΡΙΚΗ | 476 | 1,30 |
5 | ΡΩΣΙΑ | 1.680 | 4,58 | 15 | ΜΕΞΙΚΟ | 436 | 1,19 |
6 | ΙΑΠΩΝΙΑ | 1.110 | 3,02 | 16 | ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ | 415 | 1,13 |
7 | ΙΡΑΝ | 733 | 2,00 | 17 | ΤΟΥΡΚΙΑ | 399 | 1,09 |
8 | ΓΕΡΜΑΝΙΑ | 711 | 1,94 | 18 | ΗΝ.ΒΑΣΙΛΕΙΟ | 369 | 1,01 |
9 | ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ | 661 | 1,80 | 19 | ΙΤΑΛΙΑ | 340 | 0,93 |
10 | Ν. ΚΟΡΕΑ | 648 | 1,77 | – | ΕΛΛΑΔΑ | 66 | 0,18 |
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ | 36.700 | 100,00 |
Παρατηρούμε ότι ο μεγαλύτερος ρυπαντής – η Κίνα – με 10.490 εκ. τόνους και ποσοστό 28,58% του συνόλου, δεν προσήλθε καν στη Διάσκεψη της Γλασκώβης. Αυξάνει την εκπομπή αντί να την μειώνει. Αγοράζει περισσότερο κάρβουνο κυρίως από την Αυστραλία και αναζητά φυσικό αέριο – και σε μορφή LNG – σε οιαδήποτε τιμή.
Η Κίνα αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα και με τις δέκα μεγαλύτερες κατασκευαστικές της εταιρείες, άνοιγμα 1,65 τρισ. δολάρια, ήτοι μεγάλο πρόβλημα και στις Τράπεζες και στο συνολικό χρηματοοικονομικό της σύστημα με πιθανότητα μιας επανάληψης της περίπτωσης Lehman Brothers. Άλλωστε ο Πρόεδρος της Κίνας δήλωσε ότι τουλάχιστον μέχρι το 2030 θα… αυξάνει τις εκπομπές!
Παρόμοια είναι και η περίπτωση της Ινδίας, αλλά και της Ρωσίας. Θα κλείσει όλα τα ορυχείατης και θα σταματήσει να πουλάει φυσικό αέριο;
Και η Ευρώπη τί θα κάνει χωρίς φυσικό αέριο; Άλλωστε, ούτε η ίδια η Ευρώπη θα μπορέσει να τηρήσει τις υποσχέσεις της. Η Γερμανία επαναλειτουργεί ανθρακωρυχεία, η Πολωνία αμφιβάλλω αν αντέχει οικονομικά χωρίς τις θερμοηλεκτρικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού. Θα υπάρξουν σημαντικές οικονομικές αναταραχές.
Ούτε εμείς βέβαια μπορούμε να κλείσουμε τις λιγνιτικές μας μονάδες το 2025.
Ως δε προς τις ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά, υπάρχει το σοβαρότατο πρόβλημα της αποθήκευσης του «πράσινου υδρογόνου» και βέβαια το τελικό τους κόστος.
Στην Ελλάδα πέραν τούτων, υπάρχει και ο προβληματισμός αν πρέπει να γεμίσουμε παντού με τζάμια και πυλώνες. Άλλωστε οι εκπομπές μας είναι ουσιαστικά ασήμαντες, μόνο το 0,18% του συνόλου.
Δυστυχώς παρά τον ευγενή σκοπό της κλιματικής μετάβασης, πρακτικά στον κόσμο που ζούμε αυτή δεν είναι εφικτή.
Εφικτή θα ήταν μόνο αν μπορούσε να επικρατήσει στον κόσμο ειρήνη και δίκαια ανάληψη υποχρεώσεων. Και κάτι τέτοιο, δυστυχώς, είναι ανέφικτο.
* Πρόεδρος Δ.Σ. Ομίλου Εταιρειών Μηχανικής