Γιώργος Τσίπρας: «Πληρώνω το θάρρος της γνώμης μου»
Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Κοντοπάνο
Στον απόηχο της αιφνιδιαστικής απομάκρυνσής του -δια χειρός Στέφανου Κασσελάκη- από τη θέση του διευθυντή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, ο Γιώργος Τσίπρας ανοίγει τα χαρτιά του στην One Voice.
Χαρακτηρίζει «επικίνδυνη και δυσοίωνη συρρίκνωση» την επίδοση του κόμματος στις ευρωεκλογές, και θεωρεί ένδειξη στοιχειώδους σοβαρότητας να αναζητηθούν τα αίτια για αυτό το αποτέλεσμα, διαφωνώντας με όσους κάνουν λόγο για «ικανοποιητικό ποσοστό».
Ο πρώην βουλευτής σημειώνει πως, από τότε που ανέλαβε πρόεδρος ο Στ. Κασσελάκης, στον ΣΥΡΙΖΑ «έχει πάψει κάθε ουσιαστική και τυπική εσωτερική πολιτική λειτουργία που προβλέπεται από το καταστατικό» και τίθεται, πλέον, ζήτημα δημοκρατίας μέσα στο κόμμα.
Όσον αφορά, δε, την ανάγκη ανασυγκρότησης της προοδευτικής παράταξης, ο Γ. Τσίπρας θεωρεί πως αυτή τη στιγμή «ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ είναι μέρος του προβλήματος» και ζητά «πρωτοβουλίες για υπέρβαση της σημερινής κατάστασης» μέσα από «δημοκρατικές διεργασίες όπου θα συμμετέχει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος, όσο το δυνατόν από τα κάτω».
Πριν τις ευρωεκλογές, ο Στέφανος Κασσελάκης έβαλε ψηλά τον πήχη, μιλώντας για ποσοστό που θα είχε μπροστά το «2» και θα δημιουργούσε συνθήκες πολιτικής αλλαγής. Πιστεύετε ότι, το 14,8% στην κάλπη συνιστά επιτυχία και αφήνει περιθώρια «ολικής επαναφοράς» του ΣΥΡΙΖΑ σε τροχιά νίκης;
Στόχος των ευρωεκλογών για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν η πολιτική ανατροπή, ένα αποτέλεσμα που θα ανέτρεπε υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ τον καταθλιπτικό και πρωτοφανή στη μεταπολίτευση συσχετισμό, που κατέγραψαν οι βουλευτικές εκλογές του 2023. Αυτό δεν επετεύχθη. Παρ’ ότι είχαμε την κατάρρευση της Ν.Δ., είχαμε επίσης την υποχώρηση κατά άλλες τρεις μονάδες του ΣΥΡΙΖΑ. Λιγότεροι από τους μισούς από τους 930.000 που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο του 2023 προσήλθαν πάλι στην κάλπη ή ψήφισαν πάλι ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για επικίνδυνη και δυσοίωνη συρρίκνωση.
Στοιχειώδης σοβαρότητα επιβάλλει να αναλογιστούμε τις αιτίες που οδήγησαν εκεί μετά την εκλογή νέου προέδρου και τη χάραξη της νέας πορείας που είχε το κόμμα και όχι να γίνεται λόγος για «θετική αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος», για «ικανοποιητικό ποσοστό» ή ότι «αντέξαμε». Ο στόχος δεν ήταν να «αντέξουμε», ιδιαίτερα όταν ο πρόεδρος έφτανε να κάνει προβλέψεις για πρωτιά στις εκλογές! Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να δίνονται υποσχέσεις ότι «σύντομα θα είμαστε πλειοψηφία» κ.λπ., σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Δίνεται η εντύπωση μιας απογείωσης από την πραγματικότητα και μιας κοροϊδίας.
Η απομάκρυνσή σας από τη θέση του διευθυντή της Κ.Ο. ήταν μία προσωπική απόφαση του κ. Κασσελάκη, την ίδια ώρα που τα κομματικά όργανα παραμένουν ουσιαστικά ανενεργά, η Κεντρική Επιτροπή, για παράδειγμα, έχει να συνεδριάσει από το Συνέδριο… Θεωρείτε ότι, αυτό το «προσωπικό» μοντέλο λειτουργίας του κόμματος είναι δημοκρατικό και, το κυριότερο, είναι αποτελεσματικό;
Το «προσωπικό μοντέλο», όπως το αποκαλείτε, δεν είναι αποτελεσματικό ούτε για εταιρίες, πολύ περισσότερο για κόμματα που θέλουν, μάλιστα, να λέγονται δημοκρατικά. Πράγματι, έχει πάψει κάθε ουσιαστική και τυπική εσωτερική πολιτική λειτουργία που προβλέπεται από το καταστατικό, από τότε που ανέλαβε ο Στ. Κασσελάκης και αυτός ήταν, άλλωστε, και ο λόγος που «παραμερίστηκα» πολύ νωρίς. Δηλαδή, έθεσα πολύ νωρίς ζητήματα δημοκρατικής λειτουργίας και έγινα μάλλον «ενοχλητικός».
Η συλλογική συγκρότηση των κομμάτων αποτελεί πρόοδο, ήδη, από τον 19ο αιώνα. Όποιος νομίζει ότι, καινοτομεί ξαναγυρνώντας δυο αιώνες πίσω, κάπου κάνει λάθος. Ακόμη και στο χώρο των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των πιο εξελιγμένων, έχει αναπτυχθεί ολόκληρη τεχνογνωσία για το πώς να λαμβάνονται υπόψιν οι γνώμες των στελεχών. Πολύ σωστά επισημαίνετε πως δεν είναι μόνο θέμα δημοκρατίας, αλλά και αποτελεσματικότητας.
Ωστόσο, και το ζήτημα της δημοκρατίας είναι από μόνο του πολύ σοβαρό. Προσωπικά δεν έχω θέση σε κόμματα που απλώς ακολουθούν και εξυμνούν τον αρχηγό. Τέτοια φαινόμενα προσιδιάζουν σε κόμματα στο απέναντι άκρο του πολιτικού φάσματος και συνιστούν πολιτική καθυστέρηση, οπισθοδρόμηση και εκφυλισμό της αριστεράς.
Θεωρείτε ότι, η ανασύνθεση της προοδευτικής παράταξης για την οποία συχνά μιλάτε, μπορεί να γίνει μέσα από τη συνεννόηση και τη συνεργασία των υπαρχόντων κομμάτων ή μήπως τελικά η πραγματικότητα και οι διεργασίες που εξελίσσονται στη βάση του χώρου, τα έχουν ξεπεράσει;
Το εκλογικό αποτέλεσμα μαζί με τη μαζική αποχή, επιβεβαίωσαν ότι, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ αποτελούν και αυτά μέρος του προβλήματος της γενικευμένης αναξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος και όχι τη λύση. Έχω πολλές φορές επισημάνει ότι, η συγκόλληση δυο φθαρμένων υλικών δεν θα οδηγήσει σε άθροισμα. Απαιτούνται δημοκρατικές διεργασίες, όπου θα συμμετέχει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος, όσο το δυνατόν από τα κάτω και κυρίως, όσο το δυνατόν προς το μέρος του προοδευτικού χώρου που δεν συγκινείται από τη μέχρι σήμερα διαμόρφωση και πορεία και των μεν και των δε. Χρειαζόμαστε μια φρέσκια πορεία, ιδέες και δυνάμεις, στη διαδικασία ανασύνθεσης της προοδευτικής παράταξης.
Η συγκρότηση νέων μορφωμάτων σε αυτή την πορεία, που θα φαίνονται και θα είναι φρέσκα, πιστεύω, είναι αναπόφευκτη. Διαφορετικά θα έχουμε μια από τα ίδια. Η εμπειρία των ονομαστικών μεταλλάξεων του ΠΑΣΟΚ εδώ και μια δεκαετία, που δεν οδήγησε πουθενά, όπως και η έλλειψη οποιασδήποτε δυναμικής, είναι χαρακτηριστική.
Πιστεύετε πως οι σημερινές ηγεσίες των κομμάτων του προοδευτικού χώρου είναι σε θέση να επαναφέρουν την κεντροαριστερά σε μια νικηφόρα πορεία; Μπορούν, ας πούμε, οι κ.κ. Κασσελάκης και Ανδρουλάκης να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να προσπεράσουν τις προσωπικές τους αρχηγικές φιλοδοξίες;
Υπάρχουν δύο απλές προϋποθέσεις για να προσφέρει κανείς στη διαδικασία ανασύνθεσης της προοδευτικής παράταξης. Βούληση και στρατηγική. Βούληση δεν συνιστούν τοποθετήσεις του τύπου «αν υπάρξουν διεργασίες, θα δούμε τι θα κάνουμε και θα θέσω υποψηφιότητα». Επίσης, αφηγήματα που θεωρούν ότι, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το όλον της κεντροαριστεράς, το ΠΑΣΟΚ κεντροδεξιά και ταυτόχρονα «κλείνουν το μάτι» στη Ζωή Κωνσταντοπούλου, απλώς υποδηλώνουν ότι, αποφεύγεται κάθε σχετική διαδικασία ανασύνθεσης.
Αν υπερισχύσουν λογικές προσωπικού ελέγχου των υπαρκτών κομματικών μηχανισμών, ενώ απαιτούνται πρωτοβουλίες για υπέρβαση της σημερινής κατάστασης, δεν θα πάμε πουθενά. Σε προσωπικό επίπεδο, τέτοιες στάσεις πηγάζουν από την αδυναμία να διαδραματίσουν κάποιοι ρόλο σε μεγαλύτερες «πίστες». Είναι προσωπικό τους πρόβλημα και όχι πρόβλημα του προοδευτικού κόσμου, που έχει άλλες ανάγκες.
Πώς θα κινηθείτε από εδώ και πέρα ο ίδιος, μετά τις τελευταίες εξελίξεις που σας αφορούν; Και πόσο πιθανή θεωρείτε την ενεργό επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα σε ηγετικό ρόλο στην Κεντροαριστερά;
Δεν έχω κρύψει ποτέ τις πολιτικές μου απόψεις και διατηρώ το θάρρος της γνώμης μου, κάτι το οποίο «πληρώνω», και παλιότερα και τώρα. Το ουσιώδες δεν είναι τι θα κάνω εγώ, αλλά τι θα κάνουμε όλοι όσοι διαισθανόμαστε τα πολιτικά αδιέξοδα που συσσωρεύονται, την ίδια στιγμή που υπάρχει ο κίνδυνος να πάει σπίτι του πολύς κόσμος που ήλπισε, που ήταν ενεργός για χρόνια και έχει δώσει το παρών σε αγώνες.
Σχετικά με τον Αλέξη Τσίπρα, θα υπάρχει πάντα χώρος να προσφέρει και αποτελέσει ξανά ενεργό σημείο αναφοράς, για ένα μεγάλο μέρος της προοδευτικής παράταξης.
