H σκληρή κριτική στον Σημίτη έχει δικαιωθεί ιστορικά

Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου αποτελεί την πιο βάρβαρη αναδιανομή πλούτου στη σύγχρονη ιστορία της χώρας ενώ η διαφθορά και η διαπλοκή την περίοδο πρωθυπουργίας του Κ. Σημίτη έφτασαν σε ιστορικά υψηλά, την ίδια στιγμή που τα μεσοστρώματα περνούσαν περίοδο λιτότητας

Του Κώστα Ζαχαριάδη*

Θέλω αρχικά να συλλυπηθώ από καρδιάς την οικογένειά του, τους συντρόφους του και τους συνοδοιπόρους του στη ζωή και στην πολιτική όλα αυτά τα χρόνια.

Η εκδημία του Κώστα Σημίτη έδωσε την αφορμή για έναν μεγάλο δημόσιο διάλογο για την περίοδο της μεταπολίτευσης, ιδίως για την τελευταία τριακονταετία. Αφιερώματα, τοποθετήσεις, άρθρα, αναρτήσεις με τοποθετήσεις του και συνεντεύξεις από το παρελθόν.

Αποτελεί γεγονός πως ο Κώστας Σημίτης ως πρόσωπο και ως πολιτικός αρχηγός συνδιαμόρφωσε σημαντικά αυτή την περίοδο της τελευταίας τριακονταετίας. Όπως κάθε πολιτικό πρόσωπο, είχε τις θετικές, αλλά και τις αρνητικές του πτυχές και, ιδίως, όταν μιλάμε για πολιτικό αρχηγό και πρωθυπουργό, αυτό συμπαρασύρει σε μεγάλο βαθμό και το κόμμα του, αλλά και τη χώρα.

Η ένταξη της Ελλάδας στην ONE και στη ζώνη του ευρώ ήταν αδιαμφισβήτητα μια μεγάλη επιτυχία και μια σωστή απόφαση. Η πορεία αυτή δεν ήταν εύκολη και τα μεσοστρώματα κλήθηκαν να πληρώσουν το κόστος της προσπάθειας αυτής. Η είσοδος στην Ευρωζώνη είχε σημαντικά οφέλη, αλλά και σοβαρότατες οικονομικές συνέπειες, τις οποίες βίωσε ο ελληνικός λαός προτού συμπληρωθούν 10 χρόνια από την κυκλοφορία του ενιαίου νομίσματος στη χώρα μας και ενώ είχε μεσολαβήσει η καταστροφική διακυβέρνηση της Ν.Δ. την περίοδο 2004 – 2009. Η αρχιτεκτονική του ενιαίου νομίσματος και της ευρωπαϊκής οικονομικής ενοποίησης αποτελεί ακόμα και σήμερα σημαντικό όχι μόνο ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό ζήτημα.

Η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. ήταν επίσης κορυφαία πολιτική επιλογή, η οποία δικαιώνεται απόλυτα στις σημερινές συνθήκες της ευρύτερης περιοχής, καθώς και η προσπάθεια λύσης του Κυπριακού, η οποία δυστυχώς δεν τελεσφόρησε.

Σημαντική παρακαταθήκη στην εξωτερική πολιτική της χώρας αποτέλεσε η έναρξη της ευρωπαϊκής προοπτικής των δυτικών Βαλκανίων με την ατζέντα της Θεσσαλονίκης στη Σύνοδο Κορυφής του 2003.

Το ζήτημα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Έβαλε τα όρια σε ένα κρίσιμο ζήτημα της παρέμβασης της Εκκλησίας στο κοσμικό και δημοκρατικό κράτος, με κόστος. Ήταν μια ήττα του ανορθολογισμού και της λαϊκίστικης Ν.Δ. που πρωταγωνιστούσε στις λαοσυνάξεις, η οποία όμως όταν λίγους μήνες μετά έγινε κυβέρνηση, σιώπησε, όπως και η τότε ηγεσία της Εκκλησίας της Ελλάδας.

Η Αριστερά στην οποία εγώ εντάχθηκα από τα 17 μου χρόνια, το 2002, είχε σταθερή αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη σε σειρά ζητημάτων και νομίζω ότι ιστορικά η κριτική αυτή δικαιώθηκε.

Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου αποτελεί την πιο βάρβαρη αναδιανομή πλούτου στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Μέσα σε ένα όργιο παραπληροφόρησης και επικοινωνιακής καταιγίδας, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες έχασαν όχι μόνο τις αποταμιεύσεις τους, αλλά ρευστοποίησαν και άλλα περιουσιακά τους στοιχεία για να μετέχουν στο ράλι του Χρηματιστηρίου.

Η διαφθορά και η διαπλοκή την περίοδο πρωθυπουργίας του Κώστα Σημίτη έφτασαν σε ιστορικά υψηλά, ενώ τα μεσοστρώματα περνούσαν περίοδο λιτότητας. Ίσως μόνο η περίοδος Μητσοτάκη που ξεκίνησε το 2019 να μπορεί να συγκριθεί με την ασυδοσία εκείνης της περιόδου.

Το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Έγιναν πολλά και μεγάλα έργα, όμως, σε σημαντικό βαθμό υπερκοστολογημένα. Η υπερκοστολόγηση στέρησε πόρους από υποδομές από την περιφέρεια. Και κυρίως η υπόθεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 που υπονόμευσε τις προοπτικές και το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας. Δείτε ποιες οικονομίες έχουν διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες τα τελευταία 50 ή 100 χρόνια. Μια μικρή, αδύναμη ευρωβαλκανική οικονομία κλήθηκε να σηκώσει ένα τεράστιο, αχρείαστο βάρος. Υπερκοστολογήσεις, αχρείαστες αθλητικές υποδομές που σήμερα ρημάζουν και πολλά άλλα συνέθεταν έναν καμβά μιας Ελλάδας που έπειτα από λίγα χρόνια και εξαιτίας πολλών ακόμα παθογενειών χρεοκόπησε και καταστράφηκε. Ήταν τεράστια η ανισορροπία που έφερε στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, γιατί η Ελλάδα δεν ήταν μόνο η Αθήνα. Υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που να έχει διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες και να μην έχει αξιόπιστο σιδηρόδρομο στην ανατολική πλευρά της χώρας και καθόλου σιδηρόδρομο στη δυτική πλευρά;

Δεν είχα την τύχη να τον γνωρίσω προσωπικά, τον παρακολουθούσα όμως πάντα. Ανεξάρτητα της πολιτικής εκτίμησης που μπορεί να κάνει κάποιος για τον πρώην πρωθυπουργό, η παρουσία του είχε πάντα μια σεμνότητα και μια επιμονή στις ιδέες και στις πολιτικές που ο ίδιος πίστευε ότι θα πάνε τη χώρα μπροστά. Όλα όσα γράφονται στο κείμενο δεν αφορούν τον ίδιο προσωπικά αλλά την πολιτική περίοδο που ο ίδιος καθόρισε ως πρωθυπουργός της χώρας και ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και νομίζω ότι μπορεί ο απολογισμός σε κάποια σημεία να είναι σκληρός και αυστηρός, είναι όμως δίκαιος.

*Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία