HSBC: Που “βλέπει” την ελληνική ανάπτυξη το 2022

Η βρετανική τράπεζα μειώνει στο 4% την αρχική εκτίμησή της για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας για το 2022 από 4,5% υπολόγιζε πριν, ενώ στο 6,5% αυξάνει την εκτίμησή της για τον πληθωρισμό, από 2,4% πριν, λόγω των επιπτώσεων του ενεργειακού σοκ στην οικονομία, στο πλαίσιο της ευρύτερης υποβάθμισης των προβλέψεων για την ανάπτυξη σε όλες της χώρες της Ευρώπης στην οποία προχωρά.

Για το 2023 “βλέπει” την αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ στο 4%, σταθερή σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψή της, ενώ ο πληθωρισμός τοποθετείται πλέον στο 2% από 1,3% που είχε προβλέψει η HSBC πριν τρεις μήνες.

Όπως αναφέρει η βρετανική τράπεζα στη νέα έκθεσή της, για τις προοπτικές του β’ τρίμηνου στην Ευρώπη, ακόμη ένα τεράστιο σοκ προσφοράς έπληξε τις οικονομίες της περιοχής.

Ακριβώς τη στιγμή που η παραγωγή είχε ανακάμψει από ένα άνευ προηγουμένου σοκ, ένα άλλο – δυνητικά μεγαλύτερο και μεγαλύτερης διάρκειας – σοκ προσφοράς έχει χτυπήσει την Ευρώπη.

Οι τιμές της ενέργειας, που είχαν ήδη ανέβει απότομα πέρυσι, εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία – κάτι που αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα για την Ευρώπη, δεδομένων των υψηλών επιπέδων εισαγωγών ενέργειας και της εξάρτησής της από τη Ρωσία.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρηματικές προσδοκίες και η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, η οποία είχε ήδη μειωθεί σε ορισμένες χώρες λόγω του αυξανόμενου πληθωρισμού, να υποχωρήσουν απότομα. Τον Μάρτιο η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη σημείωσε τη δεύτερη μεγαλύτερη μηνιαία πτώση από το 1985, κάτι που κατά την HSBC δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένης της συμπίεσης του πραγματικού εισοδήματος και του πολέμου στην Ουκρανία.

Το αυξανόμενο κόστος ενέργειας έχει ήδη στείλει τον πληθωρισμό στα ύψη, με την HSBC να αναμένει ότι ο πληθωρισμός της ευρωζώνης θα παραμείνει πάνω από το 7% μέχρι τα μέσα του έτους και σε μέσο όρο στο 6,5% το 2022 (από 2,9% που ανέμενε πριν από τρεις μήνες). Πιστεύει ότι ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να κορυφωθεί στο 8,4% τον Απρίλιο και να παραμείνει πάνω από το 8% μέχρι τον Νοέμβριο.

Την ίδια στιγμή, η HSBC εκτιμά ότι πληθωριστική συμπίεση στο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερη στο Ηνωμένο Βασίλειο από ό,τι στην ευρωζώνη, αντανακλώντας υψηλότερο πληθωρισμό και μικρότερο δημοσιονομικό αντιστάθμισμα. Αναμένει ότι το πραγματικό εισόδημα στο Ηνωμένο Βασίλειο να υποχώρηση κατά περίπου 4% φέτος, έναντι 1,25% στην ευρωζώνη. Στην ευρωζώνη, η πίεση του πληθωρισμού από μόνη της θα είναι αρκετή για να στείλει το ΑΕΠ περισσότερο από 1% χαμηλότερα έως το τέλος του 2023 από ό,τι είχε προβλέψει η HSBC πριν από τρεις μήνες. Έτσι, εκτιμά ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη φέτος θα κινηθεί στο 2,6% από 3,8% πριν, και το 2023 στο 1,8% από 2,2% πριν.

Όπως προειδοποιεί, το χτύπημα στο ΑΕΠ μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο. Η γεωπολιτική και μακροοικονομική αβεβαιότητα έχει αυξηθεί και σε περιόδους υψηλής αβεβαιότητας, οι επιχειρήσεις μπορεί να αναβάλουν τις αποφάσεις για επενδύσεις και προσλήψεις, οι οποίες μπορεί να είναι δαπανηρό να αντιστραφούν. Την ίδια στιγμή, τα νοικοκυριά ενδέχεται να αυξήσουν τις αποταμιεύσεις. Όπως τονίζει η HSBC, η υψηλότερη αβεβαιότητα θα μπορούσε να μειώσει το ΑΕΠ κατά ένα περαιτέρω 0,6% περίπου.

Οι δημοσιονομικές μεταφορές μπορεί να μετριάσουν ορισμένες, αλλά όχι όλες τις πιέσεις. Η συμπίεση του εισοδήματος των νοικοκυριών από τον πληθωρισμό θα αντισταθμιστεί εν μέρει από τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν από τις κυβερνήσεις φέτος. Στην ευρωζώνη, η HSBC εκτιμά οι τρέχουσες και μελλοντικές μεταφορές θα ανέλθουν σε περίπου 1% του ΑΕΠ φέτος, ενισχύοντας το ΑΕΠ κατά 0,2% (με τη μεγαλύτερη ώθηση στο β’-δ’ τρίμηνο του 2022).

Όπως επισημαίνει η HSBC, δεδομένου του μεγέθους του πληθωριστικού σοκ και της αβεβαιότητας της γεωπολιτικής, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη ίσως φανούν λίγο αισιόδοξες. Ωστόσο, θα πρέπει κανείς να έχει κατά νου ότι μια ισχυρή ανάκαμψη από την πανδημία το 2021 δίνει μια καλή βάση για το 2022. Οι ισχυρές αγορές εργασίας το πρώτο τρίμηνο θα φέρουν δυναμική στο δεύτερο τρίμηνο και η άρση των περισσότερων περιορισμών για την COVID-19 θα μπορούσαν επίσης να παρέχουν υποστήριξη. Έπειτα, υπάρχει ο τεράστιος όγκος αποταμιεύσεων που συσσωρεύτηκαν εν μέσω της πανδημίας, κάτι που θα βοηθήσει ορισμένα νοικοκυριά να εξομαλύνουν τις πιέσεις στις δαπάνες.

Πάντως, όπως αναφέρει, ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού στην Ευρώπη συζητείται πολύ. Οι κίνδυνοι είναι ξεκάθαροι και εάν η σύγκρουση κλιμακωθεί ή διαρκέσει πολύ – ωθώντας τις τιμές της ενέργειας στα ιστορικά υψηλά του Μαρτίου σε διαρκή βάση – ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα μπορούσε να κορυφωθεί πάνω από 8%.

Η μεγαλύτερη συμπίεση των εισοδημάτων και η αβεβαιότητα σε αυτό το σενάριο θα ήταν αρκετές για να ωθήσουν την ευρωζώνη σε ύφεση, ενώ η ανεργία θα αυξηθεί. Και με ορισμένες χώρες να προετοιμάζονται ήδη για ελλείψεις ενέργειας, το ΑΕΠ θα πληγεί και από τη μείωση του ενεργειακού εφοδιασμού. Αυτό το σενάριο είναι ξεκάθαρα ένα σενάριο στασιμοπληθωρισμού, όπως τονίζει.