Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο
«Ο πόλεμος δεν αλλάζει μόνο σύνορα, αλλά και οικονομίες. Μέσα από τα συντρίμμια γεννιούνται νέες ευκαιρίες»
Joseph Schumpeter (1883-1950)
Του Μιχαήλ Φλαμπουράρη-Ρετσινά*
Η θεωρία της «δημιουργικής καταστροφής» του Schumpeter μπορεί να παραλληλιστεί με την ανοικοδόμηση της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως η Ουκρανία σήμερα, η Γερμανία βρέθηκε σε ερείπια, αλλά από αυτή την καταστροφή γεννήθηκε μια νέα οικονομική πραγματικότητα μέσω καινοτόμων τεχνολογιών και νέων στρατηγικών.
Σήμερα, η Ουκρανία αντιμετωπίζει την πρόκληση της ανοικοδόμησης, με την αγορά υποδομών να προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες. Ποιος θα επωφεληθεί από τη σύναψη συμβολαίων δισεκατομμυρίων μεταπολεμικά;
Η Budimex, ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους της Πολωνίας, έχει ήδη προχωρήσει σε στρατηγικές επενδύσεις για τη σύνδεση της Ανατολικής Ευρώπης. Το Rail Baltica, ένα έργο-«κλειδί» για τη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών, δείχνει πως οι υποδομές είναι η πρώτη προτεραιότητα στη μεταπολεμική Ουκρανία.
Κλειδί στη συμπεριφορά της μετοχής της είναι η πιθανότητα τερματισμού του πολέμου, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τις αποδόσεις των κρατικών χρεογράφων της Ουκρανίας.
Με το ξέσπασμα του πολέμου, παρατηρούμε πως εκτινάχθηκαν οι αποδόσεις του κρατικού 7ετούς ομολόγου της Ουκρανίας, λήξης το 2027. Οι αποδόσεις μετρώνται στον δεξιό κάθετο άξονα με ανεστραμμένη κλίμακα, ώστε χαμηλότερα χαμηλά στο κόκκινο γράφημα να εκφράζουν και χαμηλότερη πιθανότητα τερματισμού του πολέμου.
Παρατηρούμε πως με την έναρξη του πολέμου, τον Φεβρουάριο του 2022, οι αποδόσεις εκτινάχθηκαν στο 33% (έναν μήνα αργότερα). Από τότε, ξεκίνησαν την αποκλιμάκωσή τους μέχρι το 10,92%, καταγεγραμμένο στις 31 Οκτωβρίου 2023, χαμηλότερα από το 11,25% που είχε καταγραφεί προπολεμικά, στις 30 Ιουνίου 2020. Αυτή η κίνηση αποκλιμάκωσης προηγήθηκε της ανοδικής διόρθωσης της τιμής της μετοχής.
Στη συνέχεια, όμως, οι αποδόσεις συνέχισαν να αυξάνονται μέχρι και 28,04%, καταγεγραμμένο στις 31 Αυγούστου 2024. Η εξέλιξη αυτή προηγήθηκε κατά 4 μήνες της νέας διόρθωσης της μετοχής, τον Μάρτιο του 2024. Πάλι με 4 μήνες διαφορά, η μετοχή αντέδρασε ανοδικά στις αρχές του 2025, αφού είχε προηγηθεί το φθινόπωρο νέα πτώση των αποδόσεων.
Αυτό σημαίνει ότι οι κινήσεις στην απόδοση ζήτησης του 7ετούς ουκρανικού ομολόγου φαίνεται να προηγούνται των κινήσεων στην τιμή της Budimex και θα πρέπει, λογικά, να δούμε νέα υψηλά στη κόκκινη γραμμή πριν η μετοχή δοκιμάσει να διασπάσει το 815.
Εν συνεχεία εξετάζουμε το μηνιαίο διάγραμμα Equivolume, όπου η τιμή απεικονίζεται στον άξονα y, ενώ ο όγκος και ο χρόνος απεικονίζονται στον άξονα x. Ένα κοντό αλλά φαρδύ κουτί υποδηλώνει ισχυρό όγκο, αλλά με δισταγμό στην κίνηση της τιμής. Η ζήτηση μπορεί να είναι εκεί, αλλά οι πωλητές είναι υπερβολικά πρόθυμοι να πουλήσουν, κάτι που κρατά την τιμή πίσω.
Αυτό συνέβη το καλοκαίρι του 2023, όπου η μετοχή βρήκε στήριξη και κινήθηκε ανοδικά, όταν απορροφήθηκαν όλα τα χαρτιά των πωλητών. Η μετοχή διόρθωσε το 61,8% της Fibonacci retracement και βρήκε στήριξη περίξ του 435, στη ζώνη της προηγούμενης αντίστασής της. Η διόρθωση χαρακτηρίστηκε από στενά κουτιά, τα οποία υποδεικνύουν αδύναμο πωλητικό ενδιαφέρον.
Στα λόγια της κυματικής ανάλυσης, η διόρθωση μοιάζει σαν το τέταρτο κύμα μιας συνολικής ανόδου 5 κυμάτων και συνεπώς προϊδεάζει για ανοδική διάσπαση. Τους τελευταίους δύο μήνες υπήρχε έντονο αγοραστικό ενδιαφέρον, όπως καταδεικνύουν οι φαρδιές μπλε ράβδοι, ενώ σταθεροποιήθηκε και ο Μέσος Δείκτης Κατευθυντικής Κίνησης στο 44 (άνω του 25 χαρακτηρίζει αγορά με τάση).
Η μπλε γραμμή +DI είναι ο Θετικός Κατευθυντικός Δείκτης (Positive Directional Indicator) και είχε διασπάσει για 3 χρόνια ανοδικά την κόκκινη -DI, δίνοντας αγοραστικό σήμα.
Στο παραπάνω διάγραμμα, επικαλύπτουμε με πράσινη γραμμή την παρόμοια πορεία της Aktor. Η εταιρία, με σημαντική παρουσία στα Βαλκάνια και συμβόλαια άνω των 750 εκατ. ευρώ στη Ρουμανία, έχει όλα τα εφόδια για να διεκδικήσει μερίδιο σε αυτό το γιγαντιαίο έργο. Η εγγύτητα, η τεχνογνωσία και η εμπειρία της σε μεγάλα έργα υποδομών την καθιστούν ισχυρό υποψήφιο παίκτη όταν ξεκινήσει η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
Η Aktor κινήθηκε παρόμοια με τη Budimex μέχρι το 2023, όταν άρχισε πλαγιοκαθοδική συσσώρευση, αποκλίνοντας θετικά από την πτώση της Budimex.
Στο παραπάνω γράφημα, ο On-Balance Volume (OBV), ο οποίος συσσωρεύει όγκο όταν η τρέχουσα τιμή είναι υψηλότερη από την προηγούμενη και τον αφαιρεί όταν η τιμή είναι χαμηλότερη, βρίσκεται σε ανοδική τάση.
Αυτό υποδηλώνει ότι οι ισχυροί αγοραστές συνεχίζουν να στηρίζουν τη μετοχή, ενώ η απουσία απότομων πτώσεων στον OBV δείχνει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις διανομής από πωλητές.
Ο RSI εἰναι στη ζώνη υπεραγοράς (>70), γεγονός που μπορεί να σηματοδοτεί ισχυρή ανοδική τάση εφόσον παραμείνει πάνω από αυτό το επίπεδο.Αντίθετα, ο MACD υποδηλώνει εξασθένηση της ανοδικής ορμής. Για να επιτευχθεί μια ανοδική διάσπαση της μετοχής, η μαύρη γραμμή του MACD πρέπει να διασπάσει ξανά ανοδικά την κόκκινη.
Συμπερασματικά, οι δύο μετοχές προετοιμάζονται τεχνικά για ένα επιπλέον κύμα ανοδικής κίνησης. Η προεξόφληση από τα ουκρανικά ομόλογα των εξελίξεων, θα αποτελέσει τον καταλύτη δημιουργίας υπεραξιών στα μετοχικά ταμπλό σε Πολωνία και Ελλάδα.