Η Ευρώπη της Διαφήμισης βάζει αυτογκόλ !
Η πρόσφατη ανάλυση του Μάριο Ντράγκι στους Financial Times επιχειρεί να περιγράψει τις προκλήσεις της ευρωπαϊκής οικονομίας, υποστηρίζοντας πως τα εσωτερικά εμπόδια και η ασφυκτική ρύθμιση του ψηφιακού τομέα λειτουργούν ως «αυτοεπιβαλλόμενοι δασμοί» που περιορίζουν την ανάπτυξη. Ωστόσο, μια τέτοια προσέγγιση αποκαλύπτει έναν βαθύτερο νεοφιλελεύθερο πυρήνα που επιμένει στην απορρύθμιση της αγοράς ως πανάκεια, αγνοώντας τις κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις αυτής της στρατηγικής.
Η εμμονή στην αγορά και η λανθασμένη διάγνωση του προβλήματος
Ο Ντράγκι διατυπώνει δύο βασικά επιχειρήματα:
1. Η Ευρώπη έχει υψηλούς εσωτερικούς φραγμούς στο εμπόριο και υπερβολικές ρυθμίσεις που εμποδίζουν την καινοτομία.
2. Η ευρωπαϊκή ζήτηση παραμένει ασθενής, σε αντίθεση με την αμερικανική δημοσιονομική πολιτική που έχει διοχετεύσει μεγαλύτερους πόρους στην οικονομία.
Αν και το δεύτερο σημείο έχει βάση, το πρώτο είναι βαθιά προβληματικό. Ουσιαστικά, ο Ντράγκι επαναλαμβάνει την κλασική νεοφιλελεύθερη ρητορική ότι «η γραφειοκρατία σκοτώνει την ανάπτυξη», χωρίς να λαμβάνει υπόψη του ποιοι ωφελούνται από αυτή τη «χαλάρωση». Η ρύθμιση της αγοράς δεν αποτελεί εμπόδιο αλλά αναγκαίο εργαλείο για τη διασφάλιση κοινωνικών δικαιωμάτων, εργασιακών συνθηκών και περιβαλλοντικής προστασίας. Αντί να βλέπουμε τις προστατευτικές πολιτικές ως «εμπόδια», ας αναρωτηθούμε: ποιοι πραγματικά κερδίζουν από μια πλήρως ελεύθερη αγορά;
Η αναφορά του Ντράγκι στο GDPR ως παράδειγμα επιζήμιας ρύθμισης είναι αποκαλυπτική. Το GDPR σχεδιάστηκε για να προστατεύσει τους πολίτες από την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση προσωπικών δεδομένων από μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες. Η αμφισβήτησή του δείχνει μια σαφή προτίμηση προς τα συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα εις βάρος των δικαιωμάτων των πολιτών.
Η Ευρώπη δεν υποφέρει από υπερβολική ρύθμιση – Υποφέρει από λιτότητα
Το πραγματικό πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι οι εσωτερικοί φραγμοί, αλλά η πολιτική λιτότητας που επέβαλαν οι ίδιοι οι θεσμοί που εκπροσωπεί ο Ντράγκι. Από την κρίση του 2008 και μετά, η ΕΕ ακολούθησε μια καταστροφική πορεία δημοσιονομικής πειθαρχίας που στραγγάλισε τη δημόσια επένδυση και περιόρισε τη ζήτηση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την επιβράδυνση της ανάπτυξης, αλλά και την αποσάθρωση του κοινωνικού κράτους.
Ο ίδιος ο Ντράγκι παραδέχεται ότι η ΕΕ επένδυσε μόλις 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ μέσω ελλειμμάτων σε σύγκριση με τα 14 τρισεκατομμύρια της Αμερικής. Αντί να εστιάζει στην απορρύθμιση της αγοράς, γιατί δεν καλεί σε μια πιο γενναία επενδυτική πολιτική, με έμφαση στις δημόσιες υπηρεσίες, τις υποδομές και την πράσινη ανάπτυξη;
Η πολιτική εναλλακτική: Μια Ευρώπη για τους πολλούς, όχι για τους πολυ πλούσιους
Η λύση στην κρίση ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης δεν είναι η άνευ όρων φιλελευθεροποίηση της αγοράς, αλλά η επιστροφή σε μια πολιτική που στηρίζει τους εργαζόμενους, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη δημόσια ευημερία.
Αντί για λιγότερους κανόνες, χρειαζόμαστε έξυπνες ρυθμίσεις που προστατεύουν τόσο την καινοτομία όσο και τα κοινωνικά κεκτημένα. Αντί για αποδυνάμωση του κοινωνικού κράτους, χρειαζόμαστε ισχυρότερες δημόσιες επενδύσεις που ενισχύουν τη ζήτηση και δημιουργούν βιώσιμη ανάπτυξη.
Το αφήγημα του Ντράγκι περί «εσωτερικών δασμών» είναι μια ακόμη προσπάθεια να πείσει τους Ευρωπαίους πολίτες ότι το πρόβλημα είναι η ίδια η κοινωνική προστασία τους. Οι πολίτες οφείλουν να προτάξουν ένα άλλο όραμα: μια Ευρώπη που δεν θα υπηρετεί μόνο τον πλούτο , αλλά και τους ανθρώπους της.