Η Τερέζα Μέι παίζει τα ρέστα της – Και τρίτη ψηφοφορία για τη Συμφωνία
Αυτό που συμβαίνει στη Βρετανία είναι, πραγματικά, απίστευτο. Το μέγεθος του ρήγματος στο πολιτικό σκηνικό, στο εσωτερικό των ίδιων των κομμάτων, στην ευρύτερη κοινωνία είναι κάτι που η ίδια η χώρα δεν έχει βιώσει ξανά ποτέ και κάνει και τους ίδιους τους βρετανούς αναλυτές να ντρέπονται. Το θετικό σε όλη αυτή την κατάσταση είναι πως το τοπίο σταδιακά ξεκαθαρίζει, το αρνητικό είναι πως η έκβαση της διαμάχης θα αφήσει τη χώρα αποδυναμωμένη.
Θυμίζουμε πως προχθές η Βουλή συζήτησε και απέρριψε για δεύτερη φορά τη συμφωνία αποχώρησης με την Ε.Ε., με αποτέλεσμα να ακολουθήσει χθες η ψηφοφορία επί της πιθανότητας ενός άτακτου διαζυγίου και τελικά απόψε η ψηφοφορία για την παράταση του άρθρου 50, άρα την παράταση του διαζυγίου. Όμως, η Τερέζα Μέι δρομολογεί και τρίτη ψηφοφορία επί της συμφωνίας, πιθανότατα την επόμενη Τετάρτη.
Το παρασκήνιο
Η χθεσινή ψηφοφορία για το άτακτο διαζύγιο συνοδεύτηκε από έντονο παρασκήνιο στο εσωτερικό των Τόρις. Όλη την ημέρα, στη συνεδρίαση που έλαβε χώρα σε εξαιρετικά τεταμένο κλίμα, μια σειρά από τροποποιήσεις που κατατέθηκαν προκάλεσαν αρκετά… δράματα, με κυριότερη αυτή που αφορούσε το αν η απόρριψη του “no deal Brexit” θα είχε μόνιμο ή προσωρινό χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, ακόμη και η ίδια η Τερέζα Μέι, που συμφώνησε ότι για το καλό της χώρας το άτακτο διαζύγιο θα έπρεπε να απορριφθεί, ήθελε το ψήφισμα που θα πέρναγε από τη βουλή να απέρριπτε την προοπτική άτακτου διαζυγίου μόνο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, με τρόπο ουσιαστικά που θα συνδεόταν με τη σημερινή ψηφοφορία της παράτασης.
Ο στόχος μιας τέτοιας κίνησης ήταν να καταστεί βέβαιο ότι η παράταση θα είναι μικρή, πως μέσα στο διάστημα της παράτασης η χώρα θα πρέπει αναγκαστικά να φτάσει σε κάποια συμφωνία με την Ε.Ε. και η Βουλή να στηρίξει τη συμφωνία αυτή, που προφανώς θα έχει διαπραγματευτεί η κυβέρνηση Μέι. Αν η παράταση είναι μεγάλη, όπως θέλουν οι ευρωπαϊστές, με κάποιες προτάσεις να κάνουν λόγο για παράταση έως και 21 μήνες, υπάρχει βάσιμος φόβος ότι το διαζύγιο θα «βαλτώσει» και ίσως και να μην προχωρήσει ποτέ, αν στο μεταξύ στο Λονδίνο έχουν προηγηθεί πολιτικές εξελίξεις, π.χ. πρόωρες εκλογές, νέα κυβέρνηση και ίσως και νέο δημοψήφισμα.
Μόνιμο όχι σε άτακτο Brexit
Τελικά η Βουλή υπερψήφισε ένα κείμενο που βγάζει για πάντα, μόνιμα, εκτός πλάνου κάθε προοπτική, κάθε πιθανότητα, άτακτου διαζυγίου, με μόλις 4 ψήφους διαφορά. Εξέλιξη που σηματοδότησε ένα ακόμη πλήγμα για την Τερέζα Μέι. Το χειρότερο δε, είναι ότι κόντρα στην επίσημη γραμμή που όρισε η ίδια από το βήμα, αρκετοί βουλευτές των Τόρις και δώδεκα υπουργοί της κυβέρνησης της, της γύρισαν την πλάτη και απείχαν της ψηφοφορίας της συγκεκριμένης τροπολογίας, επιτρέποντας έτσι να προχωρήσει η διά παντός απόρριψη του άτακτου διαζυγίου.
Υπό κανονικές συνθήκες οι υπουργοί αυτοί θα έπρεπε ήδη να έχουν δει την πόρτα της εξόδου, όμως η Ντάουνινγκ Στριτ έχοντας τόσες ανοιχτές πληγές να διαχειριστεί, δεν τόλμησε να το κάνει. Μόνο μία από τις υφυπουργούς, παραιτήθηκε από μόνη της. Και η αντιπολίτευση έκανε δίκαια… πάρτι, διακηρύσσοντας ότι η κυρία Μέι δεν ελέγχει ούτε το κόμμα, ούτε την κυβέρνηση της.
Τρίτη και καθοριστική ψηφοφορία
Βεβαίως, η βρετανίδα πρωθυπουργός δεν το βάζει κάτω. Παρά και την επικείμενη αποψινή ψηφοφορία για την παράταση, που αναμένεται να περάσει χωρίς δυσκολίες, ετοίμασε μια απρόσμενη… ρελάνς. Δήλωσε ότι την ερχόμενη εβδομάδα και πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. (όπου οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να επικυρώσουν την παράταση) θα επαναφέρει, για τρίτη(!) φορά, τη συμφωνία αποχώρησης προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή. Μόνο που αυτή τη φορά η ψηφοφορία θα συνοδεύεται με ένα εκβιαστικό τελεσίγραφο.
Το τελεσίγραφο απευθύνεται τους ευρωσκεπτικιστές. Τους απείλησε ανοιχτά, υπό τη μορφή ωμή εκβιασμού, πως αν πουν και πάλι όχι στη συμφωνία, τότε θα στηρίξει μεγάλη παράταση του διαζυγίου. Όπως δηλαδή θέλουν οι φιλο-ευρωπαϊστές (αλλά και οι Ευρωπαίοι) ελπίζοντας ότι κατά την καθυστέρηση θα κερδίσει έδαφος η προοπτική έστω ενός μαλακού Brexit. Οι ευρωσκεπτικιστές απεχθάνονται την προοπτική του μαλακού Brexit και «τρέμουν» την πιθανότητα το ίδιο το διαζύγιο να μην προχωρήσει τελικά ποτέ.
Νωρίτερα σήμερα, ο Ντόναλντ Τουσκ εκφράζοντας την άποψη των ευρωπαϊκών θεσμών, αν όχι και πολλών ευρωπαίων ηγετών, τάχθηκε υπέρ μιας μεγάλης παράτασης προκειμένου να δοθεί χρόνος στη Βρετανία «να ξανασκεφτεί» και να επανεξετάσει τη στάση της σε σχέση με την Ε.Ε. και το Brexit.
Τα δύο σενάρια
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως επιτέλους το τοπίο ξεκαθαρίζει, έστω κι αν η διαμάχη έχει αφήσει πίσω της… συντρίμμια. Την ερχόμενη εβδομάδα, θα υπάρχουν μόνο δύο, πολύ συγκεκριμένες επιλογές, που αμφότερες ικανοποιούν τις αγορές και όσους επιζητούν σταθερότητα.
Είτε η συμφωνία αποχώρησης θα περάσει, επιτέλους, από τη βουλή, οπότε στην περίπτωση αυτή η κυρία Μέι θα μεταβεί στη Σύνοδο Κορυφής για να ζητήσει από τους Ευρωπαίους μια μικρή τεχνική παράταση, ίσως ενός μήνα, μόνο και μόνο για να μπορέσει να ετοιμάσει το απαραίτητο νομικό πλαίσιο που θα ενεργοποιεί τους όρους της συμφωνίας (διότι πολύ απλά δεν προλαβαίνει μέχρι τις 29 Μαρτίου). Κάτι που σημαίνει ότι το διαζύγιο θα προχωρήσει γρήγορα, με συμφωνία, και η χώρα θα είναι εκτός Ε.Ε. πριν τις ευρωεκλογές.
Είτε η συμφωνία και πάλι θα απορριφθεί, οπότε η κυρία Μέι θα μεταβεί στη Σύνοδο Κορυφής για να ζητήσει μεγάλη χρονική παράταση, έως δύο χρόνια. Κάτι που σημαίνει ότι το διαζύγιο θα αναβληθεί επ’ αόριστον, η χώρα θα πρέπει να συμμετέχει κανονικά στις ευρωεκλογές και η ίδια πιθανότατα να ετοιμαστεί για πρόωρες βουλευτικές εκλογές, που μάλλον θα βγάλουν νικητές τους Εργατικούς, οι οποίοι έχουν ζητήσει νέο δημοψήφισμα.