Ήλιος με δόντια πάνω από την Υψηλή Πύλη (upd)

Τα πράγματα θα μπορούσαν σαφώς να είναι πολύ χειρότερα. Δεδομένης της σοβαρής οικονομικής κρίσης, των προβλημάτων στην αγορά και της κούρασης της κοινής γνώμης από την πολύχρονη διακυβέρνηση του Ερντογάν, τα προγνωστικά για το κυβερνών AKP ήταν αρκετά δυσμενή. Όμως, ο Σουλτάνος αποδείχτηκε για μια ακόμη φορά πολύ σκληρός για να… πεθάνει, καταγράφοντας μεν αξιοσημείωτες απώλειες στις χθεσινές αυτοδιοικητικές εκλογές, αλλά όχι στο βαθμό που να ανησυχήσει για τριγμούς στην καρέκλα του και εσωτερικές διαταραχές στο κόμμα του.

Βέβαια οι αυτοδιοικητικές εκλογές πρακτικά δεν συνιστούσαν άμεση απειλή για τη διακυβέρνηση του, όμως μια σημαντική ήττα του AKP θα θεωρείτο προσωπική ήττα για τον Σουλτάνο και θα σηματοδοτούσε την αρχή του τέλους της ηγεμονίας του, πυροδοτώντας πιθανότατα και εξελίξεις στο εσωτερικό του AKP. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά το γεγονός ότι το όνομα του ίδιου του Ερντογάν δεν ήταν στην κάλπη, είχε πάρει προσωπικά πάνω του όλη την προεκλογική καμπάνια του AKP, αναγάγοντας την αναμέτρηση και σε προσωπικό του στοίχημα.

Σε κάθε περίπτωση, την ώρα της κάλπης μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος φαίνεται να έκλινε προς τη δοκιμασμένη συνταγή του AKP και του Ερντογάν, ο οποίος διεξήγαγε μια εντατική όσο και εξουθενωτική προεκλογική εκστρατεία με εκατοντάδες εμφανίσεις και ομιλίες σε όλη τη χώρα (μόνο μέσα στο τελευταίο 48ωρο είχε 14 ομιλίες/εμφανίσεις). Στους δε, πύρινους και άκρως εθνικιστικούς λόγους του η γραμμή του ήταν πως η χώρα δοκιμάζεται από ξένους εχθρούς που θέλουν να αποδυναμώσουν τη χώρα, με τον ίδιο να είναι ο μόνος ικανός να την προστατεύσει.

Συνολικά το κόμμα έκοψε και πάλι πρώτο το νήμα σε εθνικό επίπεδο (ελαφρά πάνω από το 50%) και επικράτησε στους περισσότερους δήμους και τις περιφέρειες. Όμως, το ενδιαφέρον είχε ανέκαθεν επικεντρωθεί σε τρεις βασικές μάχες: στην Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, ήτοι τα τρία κυριότερα πολιτικά και οικονομικά κέντρα της χώρας.

Όσον αφορά τα αντίπαλα στρατόπεδα ήταν ουσιαστικά δύο, το κυβερνών ισλαμικό κόμμα σε συνεργασία με τους εθνικιστές γκρίζους λύκους από τη μία πλευρά και από την άλλη η αντιπολίτευση, υπό τους κεμαλιστές του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, οι οποίοι κατάφεραν να βάλουν υπό την ίδια σκέπη ένα συνονθύλευμα από διαφορετικές δυνάμεις με μόνο στόχο και κοινό παρανομαστή την ήττα του Ερντογάν.

Η Σμύρνη θεωρείτο εξαρχής χαμένη για τους ισλαμιστές δεδομένου πως αποτελεί παραδοσιακό προπύργιο των κεμαλιστών, που κατάφεραν να κρατήσουν τα ηνία τους. Όμως, η αναμέτρηση στην Κωνσταντινούπολη εξελίχτηκε σε θρίλερ, ενώ στην Άγκυρα το Ρεπουμπλικανικό κόμμα κατάφερε μια ανατροπή με πολύ μεγάλη συμβολική και ουσιαστική σημασία.

Πραγματικά, αν και στην αρχή το κυβερνών κόμμα προηγείτο στις κάλπες της Άγκυρας, τελικά τα προγνωστικά επιβεβαιώθηκαν με την επικράτηση του υποψηφίου του CHP, Μανσούρ Γιαβάς. Με τον τρόπο αυτό η αντιπολίτευση «κλέβει» το ιστορικό προπύργιο των ισλαμιστών για πρώτη φορά εδώ και 25 χρόνια. Αν και ο ίδιος ο Γιαβάς δεν προέρχεται από τους κεμαλιστές, αλλά είναι ένας σκληροπυρηνικός εθνικιστής που δεν βρίσκεται ιδεολογικά πολύ μακριά από τον αντίπαλο του.

Ισχυρό πλήγμα δέχτηκε ο Ερντογάν και στην Κωνσταντινούπολη, όπου σύμφωνα με τα προσωρινά εκλογικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν το πρωί, προηγείται ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Εκρέμ Ιμάμογλου έναντι του υποψηφίου του κυβερνώντος AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ, για την καμπάνια του οποίου το AKP ξόδεψε τεράστια ποσά.

Ξεπερνώντας το σκόπελο της χθεσινής κάλπης, το πλεονέκτημα για τον Ερντογάν είναι πως έχει μπροστά του μια «καθαρή» τετραετία (σχεδόν πενταετία) χωρίς καμία άλλη εκλογική αναμέτρηση που θα μπορούσε να λειτουργήσει διασπαστικά για το κόμμα του και διαβρωτικά για τον ηγεμονικό του ρόλο στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Έτσι, θα ασχοληθεί ανενόχλητος με τα ανοιχτά θέματα της ατζέντας του, από τη στήριξη της οικονομίας και της αγοράς, που περνά τη βαθύτερη κρίση της εδώ και χρόνια, έως την προώθηση των στρατηγικών σχεδίων του στην ευρύτερη περιοχή.

Αναφορικά με το τελευταίο στεκόμαστε ιδιαίτερα στην προχθεσινή αναφορά του πως… το πρώτο πράγμα που θα κάνει μετά τις εκλογές είναι να λύσει το θέμα της Συρίας στο πεδίο (των μαχών) και όχι στο τραπέζι (των συνομιλιών). Γεγονός που μεταφράζεται σε νέο γύρο στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά Κούρδων μαχητών στη βόρεια Συρία, τώρα που σταδιακά βελτιώνονται και οι καιρικές συνθήκες.

Θυμίζουμε, ωστόσο, και την κλιμακούμενη επιθετικότητα του κατά της χώρας μας (και της Κύπρου) αναφορικά με τα ζητήματα του Αιγαίου και τα ενεργειακά, που μπορεί μεν να αποδίδονταν σε σκόπιμη προεκλογική ενδυνάμωση του εθνικιστικού στοιχείου ανάμεσα στους οπαδούς του, όμως δεν σημαίνει πως όσα έλεγε, δεν τα εννοούσε κιόλας…