Ιστορική ευκαιρία ή απειλή, η συνεργασία Λέγκας και Πεντάστερων

Η αχτίδα φωτός που φάνηκε για την πιθανότητα διαμόρφωσης κυβέρνησης στην Ιταλία αποτελεί καταρχάς θετική είδηση, καθώς μια παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα θα φέρει οικονομικούς τριγμούς στην γειτονική χώρα και άρα στο σύνολο της Ε.Ε.

Όμως, με δεδομένο ότι το σχήμα που προτάσσεται «παντρεύει» δύο διαμετρικά αντίθετα ιδεολογικά κόμματα, με μόνο κοινό παρανομαστή την αντισυστημική τους ατζέντα, η συνεργασία τους θα είναι χρήσιμη για τη χώρα και την Ευρώπη μόνο αν καταφέρουν, πράγματι, να τιμήσουν τη διάθεση τους να δημιουργήσουν νέα δεδομένα.

Χθες οι ηγέτες του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά, Λουίτζι ντι Μάιο και Ματέο Σαλβίνι κατέγραψαν σημαντική πρόοδο στις συνομιλίες τους, με αποτέλεσμα τα επιτελεία τους να ξεκινήσουν από σήμερα εντατικές διαπραγματεύσεις, που πιθανότατα θα διαρκέσουν όλο το σαββατοκύριακο σε μια προσπάθεια να καταλήξουν σε μια κοινή πλατφόρμα. Το έργο τους σαφώς δεν είναι εύκολο, αν λάβουμε υπόψη τις ιδεολογικές τους διαφορές. Όμως, είναι στο χέρι τους να τα… βρουν, όπως και να δημιουργήσουν μια κυβέρνηση που θα φέρει βαθιές τομές, θα πολεμήσει το παλιό σύστημα και θα δώσει ανάσες στην ταλαιπωρημένη από την κρίση ιταλική κοινωνία.

Προφανώς, η Ευρώπη έχει κάθε λόγο να ανησυχεί και δεν το κρύβει. Δεν ήθελε, βεβαίως, επαναληπτικές εκλογές, αλλά στο σημείο που είχαν φτάσει τα πράγματα, μάλλον προτιμούσε μια μεταβατική κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας που θα οδηγούσε τη χώρα οργανωμένα σε νέες εκλογές στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Αντ’ αυτού αιφνιδιάστηκε από την επαναπροσέγγιση των πεντάστερων με τη Λέγκα, οι επαφές των οποίων είχαν καταρρεύσει πριν από δύο εβδομάδες.

Η πρόοδος επετεύχθη καθώς οι πεντάστεροι έκαναν πίσω στη βούληση τους να ελέγχουν οι ίδιοι τον πρωθυπουργικό θώκο, ως οι νικητές των εκλογών, αποδεχόμενοι την εξεύρεση ενός κοινά αποδεκτού προσώπου. Αντιστοίχως η Λέγκα έκανε πίσω από την απαίτηση της για συμμετοχή στην κυβέρνηση και του συντηρητικού της εταίρου, της Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, με τον οποίο είχε συμμαχήσει προεκλογικά. Οι πεντάστεροι δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν την πιθανότητα να συμπράξουν με τον Καβαλιέρε. Ο Μπερλουσκόνι, με δήλωση του, έδωσε το πράσινο φως οι συζητήσεις, εξηγώντας ότι δεν θα εμποδίσει, αλλά ούτε θα στηρίξει την συμμαχία των άλλων δύο. Έτσι, τις επόμενες ώρες οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες και όλο το βάρος έχει πέσει, πλέον, στις τεχνικές συνομιλίες μεταξύ των στελεχών του Κινήματος και της Λέγκας, που σύμφωνα με τα τοπικά media θα εργαστούν στο πρότυπο των διεργασιών για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία.

Βεβαίως, κανένας από τους δύο δεν μπορεί να συγκριθεί με τις πολιτικές δυνάμεις που απαρτίζουν τη γερμανική κυβέρνηση, που σαφώς έχουν κυβερνητική εμπειρία. Η Λέγκα δεν είναι καινούργιο κόμμα και είναι πιο έμπειρο σε κυβερνητικά θέματα, αλλά θα είναι η πρώτη φορά που θα είναι δεύτερο βιολί. Όμως, η επιρροή της και τα εκλογικά της κέρδη ελλοχεύουν και κινδύνους, αν αναλογιστούμε ότι μαζί με την φιλοκοινωνική της ατζέντα, έχει σαφώς εθνικιστικές απόψεις και πολύ σκληρές απόψεις για το Προσφυγικό. Από την άλλη πλευρά, το Κίνημα, αν και αποτελεί το μεγαλύτερο κόμμα της νέας βουλής, είναι άπειρο στην άσκηση της εξουσίας, κάτι που το έκανε ελκυστικό στον ιταλικό λαό που επιζητούσε αλλαγή, αλλά οι πρακτικές δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει δεν θα πρέπει να υποτιμηθούν. Ειδικά, αν θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν δύσκολο εταίρο και να έχει απέναντι του μια λίαν εχθρική Ευρώπη.

Όλα αυτά, βεβαίως, θα τα ξαναδούμε στην πορεία, αν και εφόσον καταφέρουν τελικά να φτάσουν σε συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση έχουν μια ιστορική ευκαιρία μπροστά τους να κοντράρουν στα ίσα το παλαιό σύστημα. Το πώς θα την εκμεταλλευτούν, θα είναι το μεγάλο τους στοίχημα.