Και η Τέχνη θέλει τα δικά της… Panama Papers

Η αποκάλυψη των Panama Papers, έφερε και πάλι στο προσκήνιο τον «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει την τελευταία δεκαετία ανάμεσα στους κληρονόμους του ζεύγους Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, με επίκεντρο τη θρυλική συλλογή έργων τέχνης.

Γράφει η Μαρία Δήμα

Το ζεύγος των αείμνηστων, εκτός των άλλων, συλλεκτών δεν είχε παιδιά. Ωστόσο, ως εξαιρετικά φιλότεχνοι και συστηματικοί συλλέκτες ανεκτίμητων έργων τέχνης, είχαν -κατά τη διάρκεια του κοινού τους βίου- αποκτήσει πολλά «τέκνα» μεγάλων δημιουργών. Τη συλλογή τους κοσμούσαν, μεταξύ άλλων, έργα των Πικάσο, Μπρακ, Σεζάν, Σαγκάλ, Ρενουάρ, Ντεγκά, Γκογκέν, Μαξ Ερνστ, Μανέ, Μιρό, Μονέ, Πόλοκ, Ματίς, Πολ Κλε, Βαν Γκογκ και Καντίνσκι.

Το 2000, οι κληρονόμοι τους ανακάλυψαν ότι η συλλογή έργων τέχνης είχε πουληθεί σε μία εταιρία του Παναμά με την επωνυμία Wilton Trading. Ανάμεσα στους δικαιούχους της κληρονομιάς είναι και η Ασπασία Ζαΐμη (ανιψιά από την πλευρά της Ελίζας Γουλανδρή), στην οποία περνά και ένα μέρος της περίφημης συλλογής.

Αξία αμύθητη

Όμως, κάποιοι πίνακες καλλιτεχνών όπως αυτοί που προαναφέρθηκαν, εμφανίζονται να έχουν πουληθεί και μάλιστα έναντι χαμηλού ποσού σε σχέση με την πραγματική αξία τους, η οποία κατά μία εκδοχή εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 2 δισ. δολάρια.

Σύμφωνα με έναν άλλο ανιψιό του εκλιπόντα Βασίλη Γουλανδρή, τον Πέτρο Ι. Γουλανδρή, ο Έλληνας εφοπλιστής πούλησε ολόκληρη τη συλλογή με τους 83 πίνακες στην εταιρία Wilton Trading στην εξαιρετικά χαμηλή τιμή των 31,7 εκατ. δολαρίων.

Δημοσιογράφος που συμμετέχει στην ομάδα που έφερε στο φως τα Panama Papers αποκαλύπτει ότι, στην πραγματικότητα, οι πίνακες δεν έφυγαν ποτέ από την κατοχή του ζεύγους Γουλανδρή, αφού πολλές φορές βρέθηκαν να εκτίθενται σε διάφορα μουσεία και εκθέσεις.

Δικαστική αντιδικία

Το 2013, η Ασπασία Ζαΐμη ξεκινά μία δικαστική αντιδικία στη Λωζάννη της Ελβετίας, αιτούμενη από τις εκεί δικαστικές αρχές να καθορίσουν ποιος έχει τη νόμιμη κυριότητα της συλλογής, καθώς η ίδια αποφάσισε να διεκδικήσει το μερίδιο που της άνηκε. Οι κληρονόμοι από την πλευρά του Βασίλη Γουλανδρή εμφανίζονται να διαφωνούν με την ενέργειά της αυτή.

Στις 7 Απριλίου, το θέμα των επίμαχων έργων τέχνης της συλλογής Γουλανδρή ήρθε πάλι στο προσκήνιο, με τη δημοσίευση της έκθεσης της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), η οποία φέρνει στη δημοσιότητα πλήθος λεπτομερειών για φιλότεχνους που έχουν βρει καταφύγιο σε υπεράκτιες εταιρίες, προκειμένου να διακινήσουν πανάκριβα έργα τέχνης χωρίς να πληρώσουν φόρους.

Η εταιρία Wilton Trading κάνει πάλι την εμφάνισή της, καθώς φέρεται να έχει προχωρήσει τον Νοέμβριο του 2004 στην πώληση ορισμένων από τα έργα ζωγραφικής της συλλογής του Βασίλη Γουλανδρή.

Στοιχεία

Ωστόσο, οι οικονομικοί εισαγγελείς αγνοούν την ύπαρξη υπεράκτιων εταιριών που να σχετίζονται με τους πίνακες του ζεύγους Γουλανδρή.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «F&M Voice» τα αιτήματα δικαστικής συνδρομής που απέστειλαν πρόσφατα οι ελληνικές δικαστικές Αρχές στον Παναμά δεν σχετίζονται με εταιρίες που φέρονται να συμμετέχουν σε αγοραπωλησίες των επίμαχων πινάκων της συλλογής Γουλανδρή. Κι αυτό γιατί στα χέρια των Ελλήνων εισαγγελέων δεν υπάρχουν στοιχεία που να καταγγέλλουν κάτι τέτοιο.

Ωστόσο, οι εισαγγελικές αρχές αναμένουν, μετά το Πάσχα, την αποστολή και άλλων στοιχείων από τις διαβόητες διαρροές των Panama Papers, τα οποία θα αφορούν σε πρόσωπα και εταιρίες ελληνικού ενδιαφέροντος.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice