Κάλπη-βαρόμετρο για την κυβέρνηση Ζάεφ
Με αγωνία αναμένει η κυβέρνηση Ζάεφ την κάλπη του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών, την Κυριακή, 5 Μαΐου, γνωρίζοντας καλά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε μέχρι τώρα έχοντας έναν εχθρικό πολιτικό στον προεδρικό θώκο. Κατά μία έννοια, εξάλλου, το αποτέλεσμα είναι ένα σημαντικό στοίχημα για τον Ζάεφ, δεδομένου ότι είναι η πρώτη κάλπη που στήνεται στη Βόρεια Μακεδονία μετά το δημοψήφισμα και την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ο πρώτος γύρος δεν πήγε τόσο καλά όσο θα ήθελε το κυβερνών κόμμα. Ο υποστηριζόμενος από τους κυβερνώντες, Στέβο Πεντάροφσκι, ο επί χρόνια διαπραγματευτής των Σκοπίων με το ΝΑΤΟ, έκοψε πρώτος το νήμα. Όμως η οριακή διαφορά (μόλις 0,6%) που είχε από την δεύτερη της λίστας, την Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, η οποία πέρασε μαζί του στο δεύτερο γύρο, προκάλεσε προβληματισμό στο πρωθυπουργικό μέγαρο.
Η Σιλιάνοφσκα, που είναι καθηγήτρια νομικής, στηρίζεται από την αξιωματική αντιπολίτευση του εθνικιστικού VMRO-DPMNE, από το οποίο προερχόταν ο απερχόμενος πρόεδρος της δημοκρατίας, Γκιόργκι Ιβάνοφ.
Θυμίζουμε ότι η αρνητική στάση του Ιβάνοφ απέναντι στη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα και το κείμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών είχε προκαλέσει αρκετά προβλήματα στην κυβέρνηση Ζάεφ, καθώς ο Ιβάνοφ χρησιμοποίησε στο έπακρο κάθε νόμιμο δικαίωμα που του έδινε το σύνταγμα για να μπλοκάρει τη συμφωνία.
Σε τηλεοπτική συνέντευξη του προχθές ο Ζάεφ εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο Πεντάροφσκι θα επικρατήσει την Κυριακή, επισημαίνοντας ότι είναι σημαντικό η χώρα να αποκτήσει έναν πρόεδρο προσανατολισμένο στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στον αντίποδα τα στελέχη του VMRO καλούν την κοινή γνώμη να τιμωρήσει την κυβέρνηση Ζάεφ, μέσω της καταψήφισης του Πεντάροφσκι, βάζοντας μπροστά κυρίως τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της χώρας, την έλλειψη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων. Αν και στο debate υπάρχει βεβαίως και το ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που είναι εξαιρετικά βασικό για όλους είναι η προσέλευση του κοινού στις κάλπες. Κατά τον πρώτο γύρο η εγκυρότητα του αποτελέσματος κρίθηκε στο νήμα, καθώς η προσέλευση ξεπέρασε μόλις ελαφρά το όριο του 40% που είναι απαραίτητο. Δεδομένου ότι παραδοσιακά η προσέλευση του κοινού μειώνεται στο δεύτερο γύρο, υπάρχει εύλογη αγωνία η συμμετοχή να κινηθεί ψηλά, ώστε η διαδικασία να κριθεί νόμιμη.
Σε περίπτωση που το ποσοστό συμμετοχής κυμανθεί κάτω από το 40%, οι εκλογές θα ακυρωθούν και θα προκηρυχθούν νέες. Σε μία τέτοια περίπτωση, καθήκοντα προέδρου της χώρας, μέχρι την εκλογή νέου, θα ασκεί ο πρόεδρος της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι, ο οποίος προέρχεται από το αλβανικό κόμμα DUI. Η δεύτερη πενταετής θητεία του Γκιόργκι Ιβάνοφ ολοκληρώνεται στις 12 Μαΐου.