Κανονισμός της ΕΕ για τις μπαταρίες: Διαφωνούν στους υπολογισμούς CO2
Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ επεξεργάζεται έναν νέο κανονισμό της ΕΕ για τις μπαταρίες για τη ρύθμιση όλων των τύπων μπαταριών – συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων – σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, προκειμένου να προωθήσει την κυκλική οικονομία. Ο κανονισμός τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο του 2023. Η πλειονότητα των διατάξεων έχει τεθεί σε ισχύ από τα μέσα Φεβρουαρίου 2024.
Η Επιτροπή της ΕΕ, η οποία ξεκίνησε την πρωτοβουλία του 2020, θέλει τώρα να τροποποιήσει μια πτυχή του κανονισμού. Συγκεκριμένα, αφορά τον υπολογισμό του αποτυπώματος CO2 των μπαταριών αυτοκινήτων. Από το 2027, το εθνικό μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας θα χρησιμεύσει ως βάση για τον υπολογισμό αντί της ηλεκτρικής ενέργειας που πραγματικά χρησιμοποιείται. Αυτό δεν αρέσει καθόλου στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το εθνικό μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας είναι χειρότερο από ό,τι σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, που βασίζονται στην πυρηνική ενέργεια ή παράγουν ήδη περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, λόγω της αναλογίας άνθρακα και φυσικού αερίου στην παραγωγή ενέργειας στη Γερμανία.
Σύμφωνα με το γερμανικό έντυπο Manager Magazin, περίπου το 40 τοις εκατό της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στη Γερμανία το 2023 θα προέρχεται από ορυκτά καύσιμα όπως ο άνθρακας και το φυσικό αέριο. Οι κατασκευαστές θέλουν να κατασκευάσουν τις μπαταρίες τους πιο οικολογικά μέσω μεμονωμένων συμβολαίων (τα λεγόμενα Power Purchase Agreements, PPA για συντομία) με παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας και τώρα διαμαρτύρονται ότι οι μπαταρίες αυτοκινήτων γερμανικής παραγωγής υπολογίζονται ως πιο “βρώμικες” από ό, τι είναι στην πραγματικότητα λόγω της πρωτοβουλίας . Υπάρχουν επίσης φόβοι ότι οι επενδύσεις σε εργοστάσια μπαταριών με ιδιαίτερα χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα θα μειωθούν. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει για το προγραμματισμένο εργοστάσιο της Northvolt στο Heide του Schleswig-Holstein, για παράδειγμα.
Η Γερμανική Ένωση της Αυτοκινητοβιομηχανίας (VDA) προειδοποιεί σε μια πρώτη δήλωση: «Η ίδια η αυτοκινητοβιομηχανία έχει μικρή επιρροή στο συνολικό εθνικό/περιφερειακό ενεργειακό μείγμα. Συνολικά, αυτό το προσχέδιο έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες προσεγγίσεις και θα έφερνε σημαντικά μειονεκτήματα για τις υπάρχουσες τοποθεσίες στη Γερμανία».
Κατ’ αρχήν, οι διατάξεις του κανονισμού της ΕΕ για τις μπαταρίες αποσκοπούν στη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού και στην τόνωση της κυκλικής οικονομίας. Βασικά σημεία του κανονισμού είναι μια υποχρεωτική δήλωση και επισήμανση – μεταξύ άλλων σε σχέση με τα εξαρτήματα της μπαταρίας και την αναλογία ανακυκλωμένου υλικού – καθώς και ένα ηλεκτρονικό «διαβατήριο μπαταρίας» και ένας κωδικός QR. Προκειμένου να δοθεί στα κράτη μέλη και στους οικονομικούς φορείς της αγοράς επαρκής χρόνος προετοιμασίας, οι απαιτήσεις επισήμανσης θα ισχύουν από το 2026 και ο κωδικός QR από το 2027.
Οι ελάχιστες ποσότητες υλικών που ανακτώνται από άχρηστες μπαταρίες έχουν οριστεί σε 50% έως το 2027 και 80% έως το 2031 για το λίθιο και 90% έως το 2027 και 95% έως το 2031 για το κοβάλτιο, τον χαλκό, τον μόλυβδο και το νικέλιο. Ένα ορισμένο ποσοστό αυτών των ανακτημένων υλικών πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε νέες μπαταρίες. Οι ελάχιστες απαιτήσεις πρόκειται να τεθούν σε ισχύ οκτώ χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, πιθανώς το 2031, και ανέρχονται σε 16 τοις εκατό για το κοβάλτιο, 85 τοις εκατό για τον μόλυβδο και 6 τοις εκατό για το λίθιο και το νικέλιο. 13 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος, το 2036, θα αυξηθούν σε 26 τοις εκατό για το κοβάλτιο, 12 τοις εκατό για το λίθιο και 15 τοις εκατό για το νικέλιο. Η ποσόστωση μολύβδου θα παραμείνει η ίδια.
Οι απαιτήσεις για αυστηρότερες περιβαλλοντικές και κοινωνικές υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας για τους παίκτες μπαταριών πλαισιώνουν αυτά τα κριτήρια. Στο μέλλον, οι συμμετέχοντες στην αγορά θα πρέπει να ελέγχουν την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούν και τις συνθήκες εργασίας στην αλυσίδα εφοδιασμού τους. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
