ΚΕ.Π.ΚΑ.: Οι καταναλωτές να αποκτήσουν φωνή για τον κορονοϊό

«Ο κορωνοϊός (COVID-19) έχει αναστατώσει τη ζωή μας. Πρώτο μας μέλημα είναι να σωθούν ζωές και να υποστηριχθούν οι επαγγελματίες της υγείας (γιατροί, νοσηλευτές, κ.λπ.) καθώς και το σύστημα υγείας. Πρέπει να δώσουμε προσοχή στις υποδομές των τηλεπικοινωνιών. Παράλληλα η αποφυγή της κατάρρευσης της οικονομίας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητά μας. Πρέπει να στηριχθούν οι επιχειρήσεις κυρίως οι μικρομεσαίες, που χτυπήθηκαν από τις συνέπειες της πανδημίας», υποστηρίζει το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών.

Όμως τονίζει ότι η στήριξη των επιχειρήσεων δεν πρέπει να σημαίνει υποβάθμιση και αμφισβήτηση των θεσμοθετημένων δικαιωμάτων των καταναλωτών. Δυστυχώς, κάποια κράτη-μέλη (π.χ. Βέλγιο) αποφάσισαν να υποχρεώσουν τους καταναλωτές να αποδεχτούν τα κουπόνια, αντί της επιστροφής χρημάτων τους, για οργανωμένα ταξίδια, που ακυρώθηκαν λόγω κορωνοϊού.

Τα κουπόνια δίνουν στους καταναλωτές το δικαίωμα να πραγματοποιήσουν στο μέλλον (οι ημερομηνίες λήξης των κουπονιών διαφέρουν από επιχείρηση σε επιχείρηση) κάποιο οργανωμένο ταξίδι. Αυτή η πρωτοβουλία κάποιων κρατών-μελών, καθώς και η παρόμοια συζήτηση, που ξεκίνησε, στις Βρυξέλλες, αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όταν το οργανωμένο ταξίδι ακυρώνεται, χωρίς ευθύνη του καταναλωτή, είναι υποχρεωτική η επιστροφή όλου του ποσού, που αυτός κατέβαλε, στην τουριστική επιχείρηση, από όπου αγόρασε το οργανωμένο ταξίδι. Και φυσικά, μη σκεφτούμε ότι η επιχείρηση θα πτωχεύσει. Αν είχε ασφαλίσει το οργανωμένο ταξίδι, όπως την υποχρεώνει η νομοθεσία, οι ζημίες θα ήταν αντιμετωπίσιμες.

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) απέστειλε επιστολή στον κ. Didier Reynders, Επίτροπο για τη Δικαιοσύνη και τους Καταναλωτές, στην οποία, αφού αναφέρει και αναγνωρίζει όλα τα παραπάνω προβλήματα, ζητάει από τον Επίτροπο να διαφυλάξει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των καταναλωτών:

“Πολλοί καταναλωτές πλήττονται σοβαρά, από την παρούσα κατάσταση. Πολλοί έχασαν το εισόδημά τους, αγωνίζονται να πληρώσουν τις δόσεις του δανείου τους, ή το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Ταυτόχρονα, διάφοροι “απατεώνες” εκμεταλλεύονται την κακή ψυχολογική κατάσταση των καταναλωτών, οι κυβερνήσεις συζητούν μέτρα που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της προσωπικής ζωής των καταναλωτών και στην αγορά παρατηρούνται ελλείψεις σε φάρμακα και άλλα φαρμακευτικά προϊόντα.

Κατανοούμε την ανάγκη στήριξης της οικονομίας, ώστε να ανακάμψει, όταν θα περάσει η πανδημία. Όμως, και οι καταναλωτές πλήττονται και πρέπει πάντοτε να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις σε αυτούς, όταν αποφασίζονται έκτακτα μέτρα.
Αναγνωρίζουμε την ανάγκη να επιδείξουν ευελιξία όλοι οι εταίροι της οικονομίας, ώστε να βρούμε λύσεις. Οι καταναλωτές είμαστε αλληλέγγυοι προς τις επιχειρήσεις. Άλλωστε, όταν υπάρχουν πολλές και ευημερούσες επιχειρήσεις, και εμείς απολαμβάνουμε προϊόντα και υπηρεσίες, που εξυπηρετούν τις ανάγκες μας.

Στο σημείο αυτό, θέλουμε να χαιρετίσουμε τη στάση σας να εμπλέξετε τους εκπροσώπους των καταναλωτών – BEUC – στη συζήτηση για τα έκτακτα μέτρα, που θα οδηγούσαν, σε μείωση των δικαιωμάτων των καταναλωτών για τα οργανωμένα ταξίδια. Το μήνυμά σας ότι πρέπει να προστατευτούν τα δικαιώματα των καταναλωτών όσο και οι ευάλωτες επιχειρήσεις, ελπίζουμε ότι θα αποτελέσει οδηγό για τις λύσεις που προτείνονται, για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Δυστυχώς, κάποιοι συνάδερφοι σας – Επίτροποι βρίσκονται, σε συνεχή επαφή με τη βιομηχανία, π.χ. τηλεπικοινωνίες και ιατρικές συσκευές. Αυτές οι επαφές είναι πιθανό να επηρεάσουν βασικά δικαιώματα των καταναλωτών. Όμως, η φωνή των καταναλωτών δεν ακούγεται. Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε ότι τόσο η BEUC, όσο και οι οργανώσεις-μέλη της (όπως το ΚΕ.Π.ΚΑ. – Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών) είμαστε έτοιμοι να συνεισφέρουμε, σε λειτουργικές λύσεις και να ενημερώσουμε σχετικά τους καταναλωτές. Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι η συμμετοχή πολλών εταίρων οδηγεί σε καλύτερες αποφάσεις. Αυτή η εμπειρία μπορεί να εφαρμοστεί και στις έκτακτες περιστάσεις. Η συμμετοχή των εκπροσώπων των καταναλωτών, σε συζητήσεις για την αναστολή νομοθετικών μέτρων που προστατεύουν τα δικαιώματα των καταναλωτών, πρέπει να αποτελεί βασική προϋπόθεση και θεμελιώδη λίθο καλή διακυβέρνησης και διαφάνειας.

Σας ζητούμε, λοιπόν, να διασφαλίσετε ότι όλοι οι Επίτροποι, συστηματικά, ζητούν την άποψη των Ενώσεων Καταναλωτών, όταν τα έκτακτα μέτρα επηρεάζουν τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των καταναλωτών.
Ελπίζουμε ότι το Κολέγιο των Επιτρόπων, με την καθοδήγησή σας, θα πράξει ό,τι είναι δυνατό, για να διασφαλίσει ότι τα δικαιώματα των καταναλωτών δεν υποβαθμίζονται από τα έκτακτα μέτρα. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να ζητηθεί, από τα κράτη-μέλη, τα έκτακτα μέτρα να μην έρχονται σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.

Τέλος, η λειτουργία των μηχανισμών, που συστηματικά τροφοδοτούν με πληροφόρηση όσους λαμβάνουν τις αποφάσεις, σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν πρέπει να ανασταλεί. Η συμμετοχή των ανθρώπων, που πλήττονται από τα έκτακτα μέτρα καθώς και των Ενώσεων Καταναλωτών είναι σήμερα πιο απαραίτητη από ποτέ αν επιθυμούμε την κοινωνική αποδοχή αυτών την μέτρων”.