«Κλείδωσαν» παροχές και φοροελαφρύνσεις 3,6 δισ. ευρώ τη διετία 2019-2020!
Το δρόμο για την ενεργοποίηση δημοσιονομικών “αντιμέτρων” συνολικού ύψους 3,6 δισ. ευρώ την διετία 2019-2020 άνοιξε η χθεσινή συμφωνία του οικονομικού επιτελείου της Ελληνικής κυβέρνησης με τους επικεφαλής των κλιμακίων των Θεσμών για τη μη πρώιμη εφαρμογή της μείωση των αφορολογήτων ορίων από την 1η-1-2019.
Οι δύο πλευρές ταυτίστηκαν πλήρως ως προς τις εκτιμήσεις τους για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος με το οποίο θα κλείσει η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, η πλευρά των Θεσμών αποδέχθηκε την εκτίμηση της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών ότι φέτος θα επιτευχθεί ο βασικός δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα Γενικής Κυβέρνησης 3,5% του ΑΕΠ, κι ότι το ίδιο θα επαναληφθεί και το 2019 οπότε συμφωνήθηκε ότι δεν είναι πλέον αναγκαίο να τεθεί σε ισχύ ένα χρόνο νωρίτερα, την 1η-1-2019 αντί την 1η-1-2020, η μείωση των αφορολογήτων ορίων εισοδήματος των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ’ επάγγελμα αγροτών.
Στην ουσία η ελληνική πλευρά και οι εκπρόσωποι των δανειστών επαναβεβαίωσαν ότι τα συμφωνηθέντα και ψηφισθέντα επαχθή δημοσιονομικά μέτρα συνολικού ύψους 2% του ΑΕΠ για την περίοδο 2019-2020, που προβλέπουν μείωση των συντάξεων έως και 18% από την 1η-1-2019 και μείωση των αφορολογήτων ορίων εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες κατά 3.000 ευρώ περίπου από την 1η-1-2020 (για τα εισοδήματα του έτους 2020 και των επομένων ετών) θα εφαρμοστούν χωρίς καμία απολύτως τροποποίηση. Δηλαδή θα τεθούν σε ισχύ όπως ακριβώς έχουν συμφωνηθεί και ψηφιστεί με το νόμο 4472/2017.
Ταυτόχρονα, η συμφωνία για την απαρέγκλιτη εφαρμογή των παραπάνω επαχθών δημοσιονομικών μέτρων συνολικού ύψους 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ για τη διετία 2019-2020, η οποία βασίζεται ουσιαστικά στην κοινή παραδοχή ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα του 2018 αλλά και του 2019 θα επιτευχθούν, κρύβει και μια άκρως θετική εξέλιξη για εκατομμύρια Έλληνες πολίτες: ανάβει το “πράσινο φως” για την εφαρμογή καί των δημοσιονομικών αντιμέτρων συνολικού ύψους 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ κατά τη διετία 2019-2020. Τα αντίμετρα αυτά έχουν ψηφιστεί μαζί με τα επαχθή μέτρα. Περιλαμβάνονται δηλαδή κι αυτά στον ν. 4472/2017.
Συγκεκριμένα, από το νέο έτος τίθεται σε εφαρμογή «πακέτο» κοινωνικών παροχών ύψους 2 δισ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ο συντελεστής φόρου εισοδήματος των εταιριών από 29% σε 26%. Επιπλέον, η μείωση των αφορολογήτων ορίων για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, η οποία θα ισχύσει από την 1η-1-2020 «κουρεύεται», καθώς ταυτόχρονα θα ισχύσει και η μείωση του ελάχιστου συντελεστή φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων από 22% σε 20%, η οποία περιλαμβάνεται στο πακέτο των φορολογικών αντιμέτρων. Το αποτέλεσμα θα είναι το ανώτατο ποσό της αύξησης του ετήσιου φόρου εισοδήματος που θα προκαλέσει η μείωση των αφορολογήτων ορίων να περιοριστεί τελικά από τα 650 στα 450 ευρώ.
Από την 1η-1-2020, προβλέπεται επίσης η μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κατά 10% έως 30% για ιδιοκτήτες ακινήτων με μικρής και μεσαίας αξίας ακίνητη περιουσία και η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για ετήσια εισοδήματα από 12.000 έως και 30.000 ευρώ.
Η κυβέρνηση επιδιώκει πλέον να αποσπάσει την έγκριση των δανειστών και για επιπλέον μέτρα κοινωνικών παροχών και φοροελαφρύνσεων την περίοδο 2019-2022.
Ειδικότερα, τα αντίμετρα προβλέπουν:
Από την 1η-1-2019:
1) Χορήγηση επιδόματος στέγασης σε 600.000 νοικοκυριά με χαμηλά ετήσια εισοδήματα, που διαμένουν σε μισθωμένες κατοικίες ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας. Το επίδομα θα χορηγείται με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και θα κοστίζει 600 εκατομμύρια ευρώ ετησίως στον κρατικό προϋπολογισμό.
2) Εφαρμογή του προγράμματος «Βρεφονηπιακή Φροντίδα», το οποίο θα έχει ως αντικείμενο την επιδότηση της ίδρυσης, της εξεύρεσης και διαμόρφωσης εγκαταστάσεων και της προμήθειας εξοπλισμού νέων μονάδων βρεφικών, παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών ή της επέκτασης και εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων μονάδων από δημοτικές επιχειρήσεις, διαδημοτικές επιχειρήσεις, ενώσεις δημοτικών επιχειρήσεων και φορείς κοινωνικής οικονομίας (ΚΟΙΣΠΕ-Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης και ΚΟΙΝΣΕΠ-Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις) συνολικής δυναμικότητας έως και 45.000 θέσεων.
Για τις δαπάνες του προγράμματος, καθώς και για την επιδότηση της φιλοξενίας και φροντίδας στις παραπάνω μονάδες βρεφικών, παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών θα διατίθενται κάθε χρόνο πιστώσεις ύψους έως και 150 εκατομμυρίων ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό.
3) Εφαρμογή του προγράμματος «Σχολικά Γεύματα» στην υποχρεωτική δημόσια Εκπαίδευση. Το πρόγραμμα έχει ως αντικείμενο την εξυπηρέτηση αναγκών σίτισης μαθητών σχολικών μονάδων της υποχρεωτικής δημόσιας εκπαίδευσης με την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων. Προβλέπει ειδικότερα την δωρεάν παροχή σχολικών γευμάτων σε μαθητές φτωχών νοικοκυριών, κατόπιν επιλογής γεωγραφικών περιοχών με κριτήρια τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Η ετήσια δαπάνη του κρατικού προϋπολογισμού για την υλοποίηση των δράσεων του προγράμματος αυτού έχει εκτιμηθεί στα 190 εκατομμύρια ευρώ.
4) Αύξηση του Ενιαίου Επιδόματος Στήριξης Τέκνων. Η επιπλέον δαπάνη που θα επιβαρύνει κάθε χρόνο τον κρατικό προϋπολογισμό ανέρχεται σε 260 εκατ. ευρώ.
5) Εφαρμογή προγραμμάτων εργασίας για στοχευμένες ομάδες ανέργων εγγεγραμμένων στα μητρώα του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.). Τα προγράμματα αυτά θα έχουν ως αντικείμενο μία ή περισσότερες από τις κατωτέρω δράσεις: α) Προγράμματα εύρεσης εργασίας, συμβουλευτικής και καθοδήγησης.
β) Επέκταση του προγράμματος «Εγγύηση για τη νεολαία» με έμφαση στους νέους που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης.
γ) Προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας μέσω κατάρτισης και πρακτικής άσκησης, με έμφαση στον ιδιωτικό τομέα, τα οποία θα συνοδεύονται από την απαραίτητη πιστοποίηση των αποκτούμενων δεξιοτήτων.
δ) Προγράμματα κοινωφελούς εργασίας με έμφαση στην αναβάθμιση δεξιοτήτων, προσανατολισμένα στην επανένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, στοχεύοντας ιδίως τους δικαιούχους του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (Κ.Ε.Α.).
Για την υλοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων ο Ο.Α.Ε.Δ. θα επιδοτείται κάθε χρόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό με επιπλέον 260 εκατ. ευρώ.
6) Διάθεση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων συνολικού ποσού έως και 300 εκατομμυρίων ευρώ κατ’ έτος, με ισόποσο επιπρόσθετο όριο στο εθνικό σκέλος του Π.Δ.Ε., για τη χρηματοδότηση δράσεων των καθεστώτων ενισχύσεων του ν. 4399/2016, έργων υποδομής στον τομέα της αγροτικής παραγωγής και έργων ενεργειακής εξοικονόμησης και αναβάθμισης στον τομέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της βιομηχανίας.
7) Απαλλαγή από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη ή τη σημαντική μείωση της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη για τα άτομα που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Για τα πρόσωπα με φορολογητέο εισόδημα έως και 1.200 ευρώ που δικαιούνται αποζημίωση της φαρμακευτικής τους δαπάνης από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και στα οποία δεν εφαρμόζονται άλλες διατάξεις περί μηδενικής συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη, θα καθοριστεί, με βάση εισοδηματικά κριτήρια, πλήρης απαλλαγή ή έκπτωση στο ποσοστό συμμετοχής τους στις δαπάνες φαρμακευτικής περίθαλψης
Η εφαρμογή του μέτρου αυτού συνεπάγεται επιπλέον δαπάνη έως και 240 εκατ. ευρώ το χρόνο για τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Η δαπάνη αυτή θα καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
8) Μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος των κερδών των ανωνύμων εταιριών, των εταιριών περιορισμένης ευθύνης, των ομορρύθμων και ετερορρύθμων εταιριών, καθώς και των λοιπών νομικών προσώπων και οντοτήτων από το 29% στο 26%. Η μείωση θα ισχύσει για τις χρήσεις των ετών 2019 και επομένων.
Από την 1η-1-2020:
9) Μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) κατά 10% έως 30% υπό προϋποθέσεις. Σε κάθε περίπτωση φυσικού προσώπου κατά την οποία το συνολικό ποσό του οφειλόμενου ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν υπερβαίνει τα 700 ευρώ θα χορηγείται έκπτωση, η οποία δεν θα μπορεί να υπερβεί τα 70 ευρώ σε ποσό και το 30% σε ποσοστό. Ειδικά για τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, τα οποία δικαιούνται ήδη έκπτωση 50% στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., η έκπτωση αυτή θα χορηγείται επιπλέον εφόσον το συνολικό ποσό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ.
10) Μείωση, από το 22% στο 20%, του ελάχιστου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ο οποίος εφαρμόζεται σε ετήσια εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ. Η μείωση αυτή, ειδικά για τους φορολογούμενους που είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες, θα μετριάσει κάπως τις αρνητικές συνέπειες από την περικοπή των αφορολογήτων ορίων εισοδήματος, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από την 1η-1-2020. Συγκεκριμένα, η εφαρμογή ελάχιστου συντελεστή φόρου εισοδήματος μειωμένου από 22% σε 20% θα έχει ως συνέπεια τα αφορολόγητα όρια εισοδήματος, από τα σημερινά επίπεδα των 8.636-9.545 ευρώ να μειωθούν τελικά στα επίπεδα των 6.250-7.250 ευρώ, αντί στα επίπεδα των 5.682-6.591 ευρώ, που θα έπεφταν αν ο ελάχιστος συντελεστής παρέμενε στο 22%. Η ετήσια αύξηση φόρου από τη μείωση των αφορολογήτων θα φθάνει μέχρι τα 450 ευρώ, αντί μέχρι τα 650 ευρώ που θα ανερχόταν αν ο ελάχιστος συντελεστής φόρου παρέμενε στο 22%.
11) Κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για ετήσια εισοδήματα από 12.000 έως 30.000 ευρώ και σημαντική μείωσή της για εισοδήματα από 30.000,01 έως 65.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, η κλίμακα της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, από την 1η-1-2020 θα διαμορφωθεί ως εξής:
– συντελεστής 0% για ετήσιο συνολικό καθαρό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ,
– συντελεστής 2% (αντί 6,5%), για το τμήμα του ετησίου συνολικού καθαρού εισοδήματος από τα 30.000,01 έως τα 40.000 ευρώ,
– συντελεστής 5% (αντί 7,5%), για το τμήμα του ετησίου συνολικού καθαρού εισοδήματος από τα 40.000,01 έως τα 65.000 ευρώ,
– συντελεστής 9% (όπως και τώρα), για το τμήμα του ετησίου συνολικού καθαρού εισοδήματος από τα 65.000,01 έως τα 220.000 ευρώ,
– συντελεστής 10% (όπως και τώρα), για το τμήμα του ετησίου συνολικού καθαρού εισοδήματος πάνω από τα 220.000 ευρώ.
Κυβερνητικές επιδιώξεις για περαιτέρω αύξηση του «πακέτου» των παροχών και των φοροελαφρύνσεων.
Η κυβέρνηση, στις διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των Θεσμών για το κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης, επιδιώκει πλέον να αυξήσει περαιτέρω το ύψος των φοροελαφρύνσεων και των κοινωνικών παροχών, που θα ισχύσουν από το 2019 και μετά, προσθέτοντας προβλέψεις για επιπλέον δημοσιονομικές δαπάνες, πέραν των 3,6 δισ. ευρώ της διετίας 2019-2020 και προβάλλοντας ως ισχυρό επιχείρημα την πολύ μεγάλη πιθανότητα τα πρωτογενή πλεονάσματα της διετίας αυτής, αλλά και των ετών 2021-2022 να είναι τελικά μεγαλύτερα του 3,5% του ΑΕΠ. Υποστηρίζει δηλαδή ότι οι επόμενοι κρατικοί προϋπολογισμοί μπορούν να καλύψουν και επιπλέον δαπάνες για κοινωνικές παροχές και φοροελαφρύνσεις λόγω αναμενόμενων υπερβάσεων των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ.
Οι διαπραγματεύσεις για την αύξηση του «πακέτου» των παροχών και των φοροελαφρύνσεων γίνονται στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη διαμόρφωση των προβλέψεων και των δημοσιονομικών μέτρων και αντιμέτρων του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής για την περίοδο 2018-2022, το οποίο θα περιληφθεί στην τελική συμφωνία με τους δανειστές και θα ενσωματωθεί στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα μέτρα της 4ης αξιολόγησης. Το θέμα θα συζητηθεί και σήμερα στις συναντήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τους επικεφαλής των κλιμακίων των Θεσμών.
Πέραν του μείζονος αυτού ζητήματος, στην «ατζέντα» των σημερινών συναντήσεων του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των κλιμακίων των Θεσμών περιλαμβάνονται και τα εξής θέματα: η παράταση του νόμου Κατσέλη για ένα ακόμη χρόνο, οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ του 2018 που θα πληρώσουν 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στο καθεστώς της κοινωνικής πρόνοιας.
Η τελευταία διαπραγμάτευση για το οικονομικό επιτελείο φαίνεται ότι βαδίζει ανέλπιστα καλά και αυτό φάνηκε από τις συζητήσεις για τα δημοσιονομικά θέματα, που θεωρούνταν ως το πιο δύσκολο «κομμάτι» της 4ης αξιολόγησης, λόγω των εμμονών του Δ.Ν.Τ., το οποίο ζητούσε επισταμένως η μείωση στα αφορολόγητα όρια να έρθει ένα χρόνο νωρίτερα, από το 2019 αντί από το 2020. Τελικά όχι μόνο δεν έγινε κουβέντα για νέα μέτρα, αλλά οι εκπρόσωποι των κλιμακίων στην Αθήνα έφτασαν στο σημείο να μιλούν ακόμη και για φοροελαφρύνσεις, όπως ήδη προαναφέραμε!
Το καλό κλίμα των διαπραγματεύσεων επιβεβαίωσε χθες αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών δηλώνοντας ότι «οι συζητήσεις πάνε πολύ καλά» και ότι αργά σήμερα το βράδυ ή νωρίς το πρωί του Σαββάτου θα είναι έτοιμο και το κείμενο του προσχεδίου της συμφωνίας, επί του οποίου θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με στόχο να βγει το συντομότερο δυνατόν «λευκός καπνός».