Κομισιόν: Προτάσεις για μεγαλύτερη ευελιξία στον ΦΠΑ και ανάπτυξη των ΜμΕ

Προτάσεις για νέους κανόνες προκειμένου να δοθεί στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον καθορισμό των συντελεστών ΦΠΑ και να δημιουργηθεί ένα καλύτερο φορολογικό περιβάλλον που θα στηρίξει την ανάπτυξη των ΜμΕ παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι σημερινές προτάσεις αποτελούν τα τελικά στάδια της αναμόρφωσης των κανόνων ΦΠΑ από την Επιτροπή, με τη δημιουργία ενός ενιαίου χώρου ΦΠΑ στην ΕΕ για τη δραστική μείωση της απάτης ύψους 50 δισ. ευρώ στον τομέα του ΦΠΑ στην ΕΕ, με παράλληλη στήριξη των επιχειρήσεων και διασφάλιση των δημόσιων εσόδων.

Ο Πιερ Μοσκοβισί, Ευρωπαίος επίτροπος για την Οικονομία και τη Φορολογία χαρακτήρισε το ισχύον σύστημα ως «παρωχημένο» και δήλωσε ότι σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής θα εφαρμοστούν «κοινοί κανόνες όπου αυτό είναι απαραίτητο για την καλύτερη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, ενώ παράλληλα θα δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία στις κυβερνήσεις να εφαρμόζουν τις δικές τους προτιμήσεις πολιτικής σε ό,τι αφορά τους συντελεστές ΦΠΑ».

«Τα κράτη μέλη δέχονται όλο και μεγαλύτερη πίεση από τη βιομηχανία και τις ομάδες συμφερόντων να αλλάξουν τους συντελεστές ΦΠΑ προς όφελος του ενός ή του άλλου τομέα. Όμως, η έλλειψη περιθωρίου ελιγμών στους ισχύοντες κανόνες μας έχει ως αποτέλεσμα να βρίσκεται συχνά στο επίκεντρο η συζήτηση σχετικά με το ποια προϊόντα ή υπηρεσίες επωφελούνται από την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή, και όχι το τεράστιο έλλειμμα στους προϋπολογισμούς μας λόγω της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ», δήλωσε ο Π. Μοσκοβισί, προσθέτοντας ότι «η σημερινή πρόταση θα δώσει τη μέγιστη ευελιξία στις κυβερνήσεις να καθορίζουν όπως επιθυμούν τους συντελεστές ΦΠΑ, έτσι ώστε εμείς από την πλευρά μας να επικεντρωθούμε στην αντιμετώπιση του μεγαλύτερου προβλήματος της απάτης».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, οι προτάσεις αυτές στόχο έχουν επίσης να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των μικρότερων επιχειρήσεων που επωμίζονται δυσανάλογο κόστος συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ. Οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν διασυνοριακές συναλλαγές επιβαρύνονται με 11% υψηλότερο κόστος συμμόρφωσης σε σύγκριση με όσες δραστηριοποιούνται μόνο σε εθνικό επίπεδο, ενώ οι μικρότερες επιχειρήσεις πλήττονται σοβαρότερα. Αυτό, σημειώνεται, συνιστά πραγματικό εμπόδιο για την ανάπτυξη, δεδομένου ότι οι μικρές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 98% των επιχειρήσεων στην ΕΕ. Ως εκ τούτου προτείνεται να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερες επιχειρήσεις να απολαμβάνουν τα οφέλη των απλούστερων κανόνων ΦΠΑ, τα οποία αποκομίζουν επί του παρόντος μόνο οι μικρότερες επιχειρήσεις. Συνολικά, το κόστος συμμόρφωσης που συνδέεται με τον ΦΠΑ θα μειωθεί έως και 18% ετησίως.

Μεγαλύτερη ευελιξία

Τα κράτη μέλη μπορούν επί του παρόντος να εφαρμόζουν μειωμένο συντελεστή έως 5% σε δύο διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων στη χώρα τους. Ορισμένα κράτη μέλη εφαρμόζουν επίσης ειδικές παρεκκλίσεις για περαιτέρω μειωμένους συντελεστές.

Πέραν του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ 15%, τα κράτη μέλη θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να εφαρμόζουν:

* δύο διαφορετικούς συντελεστές μεταξύ 5-15%

* έναν συντελεστή μεταξύ 0-15 %, και

* έναν συντελεστή 0% για αγαθά που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ (ή «μηδενικός συντελεστής»).

Ο υφιστάμενος σύνθετος κατάλογος αγαθών και υπηρεσιών στα οποία μπορούν να εφαρμόζονται μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από νέο κατάλογο προϊόντων (όπως τα όπλα, τα αλκοολούχα ποτά, τα τυχερά παιχνίδια και ο καπνός) στα οποία πρέπει πάντα να εφαρμόζεται ο κανονικός συντελεστής 15% ή υψηλότερος συντελεστής.

Για τη διασφάλιση των δημόσιων εσόδων, τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να μεριμνούν ώστε ο σταθμισμένος μέσος συντελεστής του ΦΠΑ να ανέρχεται τουλάχιστον σε 12%.

Στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος μπορεί να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται συντελεστές που διαφέρουν από τον κανονικό συντελεστή σε όλα τα αγαθά για τα οποία ισχύουν σήμερα οι εν λόγω συντελεστές.

Μείωση του κόστους ΦΠΑ για τις ΜμΕ

Βάσει των ισχυόντων κανόνων, τα κράτη μέλη μπορούν να απαλλάσσουν από τον ΦΠΑ τις πωλήσεις που πραγματοποιούν μικρές επιχειρήσεις, υπό τον όρο ότι δεν υπερβαίνουν έναν συγκεκριμένο ετήσιο κύκλο εργασιών, ο οποίος ποικίλλει από χώρα σε χώρα. Ωστόσο, οι απαλλαγές αυτές προσφέρονται μόνο στις εγχώριες επιχειρήσεις και οι αναπτυσσόμενες ΜμΕ χάνουν την πρόσβασή τους στα μέτρα απλούστευσης μόλις σημειωθεί υπέρβαση του κατώτατου ορίου απαλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ. Πέραν των ισχυόντων κατώτατων ορίων απαλλαγής που παραμένουν σε ισχύ, οι σημερινοί κανόνες θεσπίζουν:

– κατώτατο όριο εσόδων 2 εκατ. ευρώ κάτω από το οποίο οι μικρές επιχειρήσεις θα επωφελούνται από μέτρα απλούστευσης (όπως απλουστευμένες υποχρεώσεις εγγραφής σε μητρώο ΦΠΑ, τιμολόγησης και τήρησης αρχείων), είτε απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ είτε όχι,

– τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να εξαιρούν τις απαλλασσόμενες από τον ΦΠΑ μικρές επιχειρήσεις από πολλές υποχρεώσεις ΦΠΑ σχετικά με την ταυτοποίηση, την τιμολόγηση, την τήρηση λογιστικής και την υποβολή δήλωσης, και

– όριο ετήσιου κύκλου εργασιών 100 000 ευρώ που επιτρέπει στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη να επωφελούνται από την απαλλαγή ΦΠΑ.

Σημειώνεται ότι αυτές οι νομοθετικές προτάσεις θα υποβληθούν τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή για διαβούλευση και στο Συμβούλιο για έγκριση.