Κρατάει χρόνια αυτή η… δυσωδία
Το πρόβλημα των σκουπιδιών, που μονοπωλεί το ενδιαφέρον όλων μας τις τελευταίες ημέρες, δεν είναι απλώς ένα θέμα που απ’ όπου κι αν το πιάσεις… βρωμάει, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Είναι, πάνω απ’ όλα, ένα ζήτημα απολύτως ενδεικτικό του γιατί ως χώρα έχουμε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού και στον σφιχτό εναγκαλισμό των μνημονίων. Και εξηγεί, αν το εξετάσεις λίγο πιο σφαιρικά, εξαιτίας ποιων λογικών και νοοτροπιών αυτός ο τόπος έχει καταδικαστεί να υστερεί σε πλείστα όσα ζητήματα, που άλλες κοινωνίες τα έχουν λύσει προ πολλού.
Ας ξεκινήσουμε από το «ευκολάκι», το οποίο και είναι το πιο πρόσφατο και εξηγεί γιατί, σήμερα* που διαβάζετε αυτό το άρθρο, τα σκουπίδια εξακολουθούν να βρίσκονται «βουνό» στους περισσότερους δήμους και να απειλούν -σε συνδυασμό με τον πρόωρο καύσωνα- όχι πια την αισθητική, αλλά την υγεία μας. Κακά τα ψέματα, λοιπόν, τα σκουπίδια παραμένουν στους δρόμους διότι αυτό υπαγόρευσε η «υπεύθυνη αντιπολίτευση» της Ν.Δ. Διότι η αξιωματική αντιπολίτευση, όταν κατάλαβε ότι, με την τροπολογία Σκουρλέτη και κυριότερα με την πρωτοβουλία Τσίπρα, το θέμα οδηγείται σε εκτόνωση, έκανε τα αδύνατα δυνατά ώστε τα «κουκιά» στην ψηφοφορία της ΠΟΕ-ΟΤΑ να βαρύνουν υπέρ της συνέχισης της απεργίας.
Δεν είναι, βέβαια, αυτό η ρίζα του κακού, άσχετα με το αν μια πιο υπεύθυνη στάση των «μεταρρυθμιστών» του Μοσχάτου θα μπορούσε να έχει αποσοβήσει, επί του παρόντος, το πρόβλημα. Η ιστορία, όμως, της αποκομιδής των απορριμάτων κρατάει εδώ και αρκετές δεκαετίες. Άλλωστε η συγκεκριμένη απεργία, όπως όλοι θυμόμαστε, δεν είναι η πρώτη, άρα οι πραγματικές ευθύνες πρέπει να αναζητηθούν αλλού. Πρώτα και κύρια, το πρόβλημα των σκουπιδιών φέρνει ξανά στην επικαιρότητα το «πονεμένο» θέμα των συμβασιούχων. Μία απίστευτη ιστορία νεοελληνικής πολιτικής επινοητικότητας, ψηφοθηρίας, ομηρίας και ενίοτε βολέματος.
Αναρωτηθήκατε όλες αυτές τις μέρες γιατί κάποιοι Δήμοι έχουν σκουπίδια στους δρόμους και κάποιοι άλλοι όχι; Αντί να ψέγεστε, άλλοι τους απεργούς που διεκδικούν το δίκιο τους (ή έστω αυτό που οι ίδιοι θεωρούν δίκαιο) κι άλλοι την κυβέρνηση, είτε γιατί δεν τους ικανοποιεί τα αιτήματα (οι πιο… αριστεροί από εσάς) είτε γιατί δεν τους «μαντρώνει» (οι υπόλοιποι), καλό θα ήταν η ευωδιά που έρχεται από το ανοιχτό σας παράθυρο να σας εμπνεύσει ώστε να σκεφτείτε λίγο πιο παραγωγικά.
Τους καιρούς της δήθεν ευημερίας, τότε που και προσλήψεις γίνονταν και μνημόνια δεν είχαμε και λεφτά ας πούμε ότι υπήρχαν, κάποιοι δήμαρχοι φρόντισαν ώστε στον κρίσιμο τομέα της αποκομιδής των απορριμάτων να αποκτήσουν όσο μόνιμο προσωπικό χρειάζονταν. Αυτοί σήμερα δεν έχουν πρόβλημα γιατί απλώς τα σκουπίδια τους δεν τα μαζεύουν συμβασιούχοι. Άλλοι επέλεξαν τον δρόμο της δημιουργίας ενός στρατού ομήρων που θα τους έδιναν κάθε τέσσερα χρόνια την ψήφο, με αντάλλαγμα μία ακόμη συμβασούλα. Ύστερα, όμως, ήρθε ο Καλλικράτης, ήρθαν τα μνημόνια, μειώθηκαν οι συμβασιούχοι, τα σκουπίδια άρχισαν να μαζεύονται στις πιο άσχετες ώρες, ακόμη και μέρα μεσημέρι, γιατί δεν υπήρχαν λεφτά για νυχτερινά. Και η υγειονομική βόμβα παραμόνευε, σε περιπτώσεις σαν τη σημερινή.
Υπάρχει και η οικολογική διάσταση, όσο κι αν αυτή ακούγεται πολυτέλεια στις παρούσες συνθήκες. Διότι, αλήθεια, γνωρίζουμε πως γίνεται η διαχείριση των αστικών απορριμάτων στην Ελλάδα; Αντιλαμβανόμαστε τι πλούτος πετάγεται κάθε μέρα στις χωματερές γιατί κεντρικό κράτος και αυτοδιοίκηση ουδέποτε έκατσαν να καταστρώσουν ένα οργανωμένο σχέδιο αξιοποίησης των σκουπιδιών; Αλλά τι λέμε τώρα; Εδώ δήμαρχος ενός εκ των μεγαλύτερων δήμων του λεκανοπεδίου είχε επί δέκα χρόνια τους δημότες του χωρίς μπλε κάδους, επειδή αρνούνταν για ιδεολογικούς λόγους να συμμετέχει στο σύστημα ανακύκλωσης. Βλέπετε το σύστημα ανακύκλωσης ήταν ιδιωτικό, άρα καπιταλιστικό και ο δήμαρχος… ΚΚΕ.
Αφήσαμε για το τέλος δύο ακόμη παρατηρήσεις. Η νέα κορύφωση του προβλήματος έχει φέρει στην επικαιρότητα την εμπλοκή των ιδιωτών στην αποκομιδή των απορριμάτων. Επειδή όλοι ξέρουμε με ποιες προδιαγραφές ενδιαφέρονται οι εν Ελλάδι «επενδυταί» για τέτοιου είδους επενδύσεις, όσοι σπεύδετε να πάρετε θέση υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας μην περιμένετε τίποτα περισσότερο από ανειδίκευτους, υποαμειβόμενους, κυρίως αλλοδαπούς εργάτες, που θα κάνουν τη δουλειά τόσο-όσο, όπως να ‘ναι. Δηλαδή, μην ονειρεύεστε την… ποιότητα που σας έλειψε μέχρι σήμερα από το πώς μαζεύει τα σκουπίδια ο Δήμος σας. Υπάρχει δήμαρχος ο οποίος καμαρώνει που έχει δώσει τη δουλειά σε ιδιώτη και τώρα δεν έχει πρόβλημα, μόνο που ο ιδιώτης μαζεύει τα σκουπίδια με τα απορριματοφόρα του Δήμου! Σε άλλες χώρες, με δεδομένη την αξία των απορριμάτων, οι ιδιώτες όχι μόνο δεν πληρώνονται για να τα μαζεύουν, αλλά πληρώνουν τους ΟΤΑ.
Τέλος, τίποτα δεν μας σώζει αν δεν γλιτώσουμε από τον Homo Ellinarus. Εκείνον τον τύπο Έλληνα, που όχι μόνο δεν μπορεί να κρατήσει δυο σακούλες στο μπαλκόνι του για τρεις-τέσσερις μέρες, αλλά εν μέσω της απεργίας βρήκε την ευκαιρία να ξεφορτωθεί ό,τι παλιατζούρα δεν είχε πετάξει από το σπίτι του τα τελευταία δέκα χρόνια. Κι από πάνω, αν τον ακούσεις να μιλάει για το θέμα, είναι πιο οργισμένος για την απεργία από όλους τους άλλους μαζί. Τεράστιο πρόβλημα. Χειρότερος κι από τους #παραιτηθείτε.
* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη χτεσινή Finance & Markets Voice. Το γεγονός ότι η απεργία στο μεταξύ ανεστάλη και τα σκουπίδια ξεκίνησαν να μαζεύονται από τους δρόμους δεν αλλάζει, ωστόσο, σε τίποτα την ουσία.