Ξεχάστε το σουβλάκι, ξεχάστε και το ζαμπονάκι

Με το θόρυβο γύρω από την πιθανή αύξηση της τιμής στο σουβλάκι να συνεχίζεται και δικαίως, παρά τις διαβεβαιώσεις πως η αύξηση θα απορροφηθεί και πως γενικά δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει πρόβλημα ελλείψεων χοιρινού κρέατος στην αγορά, καλό είναι να επισημάνουμε μερικά στοιχεία που φανερώνουν πως το θέμα δεν είναι καθόλου απλό.

Καταρχάς το πρόβλημα σαφώς δεν αφορά μόνο την ελληνική αγορά και σαφώς δεν πλήττει μόνο το σουβλάκι, αλλά ευρύτερα το χοιρινό κρέας και τα υποπροϊόντα του. Είναι δε, μια διεθνής κρίση που όλα δείχνουν πως θα κρατήσει πολλά χρόνια ακόμη, με τους ειδικούς του κλάδου διεθνώς να επισημαίνουν και να μας προετοιμάζουν… ψυχολογικά πως η αγορά τροφίμων παγκοσμίως θα πρέπει να ετοιμαστεί για μια σοβαρότατη αλλαγή δεδομένων.

Η πηγή του κακού είναι γνωστή: η πανώλη των χοίρων που έχει πλήξει, για να μην πούμε αποδεκατίσει, τα γουρούνια στην Κίνα. Η ασθένεια δεν είναι τωρινή και δεν ξεκίνησε καν στην Κίνα. Τα πρώτα περιστασιακά κρούσματα εντοπίστηκαν το 2007 στη Γεωργία, ενώ ακολούθησαν κάποια στην ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία πριν ο ιός φτάσει στην Κίνα, τον περασμένο Αύγουστο, όπου χάρη στον τεράστιο πληθυσμό γουρουνιών της χώρας, τα χαλαρά στάνταρ υγιεινής στα χοιροτροφία, την περιορισμένη επιτήρηση και την καθυστερημένη αντίδραση, πήρε τη μορφή επιδημίας.

Οι Κινέζοι, που επί μήνες διαβεβαίωναν πως η κρίση είναι υπό έλεγχο, έχουν πλέον καταπιεί τη… γλώσσα τους και εμμέσως πλην σαφώς παραδέχτηκαν προ ημερών ότι… έχουν χάσει τη μπάλα.

Το πρόβλημα φτάνει σήμερα να απασχολεί το μέσο καταναλωτή στην Ελλάδα και όχι μόνο για τρεις λόγους:

* Πρώτον η πολυπληθέστερη χώρα στον πλανήτη αριθμεί και τον μεγαλύτερο αριθμό γουρουνιών στην παγκόσμια αγορά, ο οποίος θα μειωθεί κυριολεκτικά κατά το ένα τρίτο, ήτοι κατά τουλάχιστον 140 εκατομμύρια ζώα, που σημαίνει ότι θα υπάρξουν ελλείψεις στο χοιρινό κρέας που σαφώς δεν θα αφορούν μόνο την εγχώρια κινεζική αγορά.

* Δεύτερον οι ελλείψεις αυτές έχουν ήδη ανεβάσει κάθετα τις διεθνείς τιμές του χοιρινού κρέατος και είναι απολύτως βέβαιο ότι θα τις ανεβάσουν κι άλλο. Αρκεί να αναφέρουμε πως η προκαταρκτική εκτίμηση κάνει λόγο για άνοδο των τιμών κατά 70%(!) στο δεύτερο μισό του έτους.

* Τρίτον μιλάμε για ένα πρόβλημα που θεωρείται ότι θα αλλάξει τα δεδομένα στον κλάδο των τροφίμων για πολλά, πολλά χρόνια.

Σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες η πλήρης εξάλειψη του ιού, σε άλλες χώρες, έχει διαρκέσει κατά μέσο όρο πέντε χρόνια. Όμως, όλοι οι ξένοι ειδικοί συμφωνούν πως αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι μικρό για τα χαμηλά ποιοτικά στάνταρ της Κίνας. Με λίγα λόγια η εξάλειψη της επιδημίας θα διαρκέσει περισσότερο, που σημαίνει ότι οι αλυσιδωτές επιπτώσεις της στην παγκόσμια αγορά, στις τιμές, στη διατροφή μας θα διαρκέσουν περισσότερο. Για πόσο, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει, όμως μιλάμε σίγουρα για αρκετά χρόνια.

Στο σημείο αυτό να προσθέσουμε και έναν ακόμη επιβαρυντικό παράγοντα, που αφορά εμάς ειδικά, ως ευρωπαϊκή χώρα. Ο μεγαλύτερος πελάτης των κινεζικών χοιροτροφείων είναι η Ευρώπη, ήτοι οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες (με κορυφαία τη δανέζικη Danish Crown) που με τη σειρά τους προμηθεύουν προϊόντα κρέατος σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα τον περίφημο ελληνικό γύρο, που σπάνια, μην πούμε ποτέ, δεν είναι ελληνικός γύρος, στα σουβλατζίδικα όλης της χώρας.

Προφανώς έτεροι παραγωγοί, κυρίως σε ΗΠΑ και νότιο Αμερική (κυρίως Βραζιλία) τρίβουν τα χέρια τους, διότι δεν προλαβαίνουν να καλύψουν τις νέες παραγγελίες, ακόμη κι από την ίδια την Κίνα. Όμως, είναι πρακτικά αδύνατον να εξισορροπήσουν τις ελλείψεις, για να μην πούμε βέβαια πως «τρέμουν» τυχόν επέκταση του ιού. Ήδη οι Αμερικάνοι ακύρωσαν τελείως την διοργάνωση της παγκόσμιας έκθεσης χοιρινού (World Pork Expo) που επρόκειτο να φιλοξενήσουν αυτό το μήνα στην Άιοβα, φοβούμενοι μην τυχόν κάποιος από τους 20.000 ξένους επισκέπτες φέρει μαζί του τον ιό.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως πρακτικά μπορεί να ασχολούμαστε και να… φωνάζουμε δικαίως για το «εθνικό» σουβλάκι των 3 ευρώ, αλλά πιθανότατα σύντομα δεν θα είναι το μόνο μας πρόβλημα. Ξεχάστε και τις χοιρινές μπριζολίτσες και τα… ζαμπονάκια, τουλάχιστον στις τιμές που γνωρίζουμε, για να μην πω πως τα 3 ευρώ στο σουβλάκι μπορεί να μην είναι καν το ταβάνι!