Ξύπνησε η Κομισιόν και… θυμήθηκε να τιμωρήσει την Ιβηρική

Η εντολή του γερμανού αφεντικού –ρόλο που στη προκειμένη περίπτωση ανέλαβε ο επίτροπος Γκούντερ Ότινγκερ- ήταν σαφής. «Ούτε η Ισπανία, ούτε η Πορτογαλία “έπιασαν” τις δεσμεύσεις του προϋπολογισμού τους. Πιστεύω, λοιπόν, ότι η Κομισιόν οφείλει να διαφυλάξει την αξιοπιστία της σε σχέση με τους κανόνες και να επιβάλει κυρώσεις». Η δήλωση έγινε τη Δευτέρα, και πιθανότατα θα γίνει εκτελεστή σήμερα, αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που θέλουν την Κομισιόν να ανακοινώνει μέσα στη μέρα κυρώσεις κατά των δύο κρατών της Ιβηρικής.

Βεβαίως, μαθηματικά οι Γερμανοί δεν έχουν άδικο. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού στην Ισπανία διαμορφώθηκε στο 5% επί το ΑΕΠ το 2015, και στη Πορτογαλία στο 4,4%, ήτοι σταθερά μακράν από το κοινοτικό όριο και πάνω από τα επίπεδα που είχαν υποσχεθεί να το κατεβάσουν.  Ειδικά δε, η Ισπανία έχασε το στόχο μείωσης του ελλείμματος κατά περίπου μία ποσοστιαία μονάδα, αν και επιμένει ότι το έλλειμμα φέτος θα πέσει στο 3,6% και το 2017, στο 2,9%. Όμως, η Ιβηρική δεν έχασε τώρα τους στόχους, τους έχει χάσει από πέρυσι, μόνο που στους κόλπους της Κομισιόν… τσακώνονται εδώ και μήνες για το θέμα, με τις πολιτικές σκοπιμότητες, στη προκειμένη περίπτωση, πολύ βολικά, να επικρατούν, βάζοντας φρένο στη δρομολόγηση κυρώσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το θέμα είχε τεθεί επισήμως προς συζήτηση στη Κομισιόν και το Μάιο. Όμως, η λήψη απόφασης αναβλήθηκε για τον Ιούλιο, ουσιαστικά επειδή η Ισπανία βρισκόταν σε προεκλογική εκστρατεία, για δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες, και οι Βρυξέλλες δεν ήθελαν να δημιουργήσουν ένα ακόμη πρόβλημα στον συντηρητικό Μαριάνο Ραχόι σε ένα διάστημα που πάλευε για την πολιτική του επιβίωση, και συνάμα την επιβίωση της νεοφιλελεύθερης οικονομικής του πολιτικής.

Δεν είναι τυχαίο ότι η τότε αναβολή της απόφασης είχε περάσει στο… ντούκου από τους συνήθως πολύ τυπικούς και αυστηρούς Γερμανούς, οι οποίοι προφανώς συμφωνούσαν να μην… στριμωχθεί ο καλύτερος σύμμαχος τους στον ευρωπαϊκό νότο. Και βέβαια, επειδή δεν ήθελαν να τιμωρήσουν την Ισπανία, αναγκάστηκαν να δώσουν παράταση και στη Πορτογαλία, διότι το αντίθετο θα ήταν εξόφθαλμα προκλητικό.

Τι άλλαξε, λοιπόν, τώρα; Μπορεί η Ισπανία να μην έχει ακόμη νέα κυβέρνηση, όμως το Λαϊκό Κόμμα βγήκε πρώτο και ενισχυμένο –χάρη στην ανησυχία που πυροδότησε το brexit- και αυτό σημαίνει ότι αναπόφευκτα θα έχει το πρώτο λόγο στη νέα κυβέρνηση συνασπισμού, όταν αυτή τελικά σχηματιστεί. Έτσι, η τιμωρία της Ισπανίας (και μαζί της Πορτογαλίας) ξεπάγωσε πολιτικά, επιτρέποντας στις Βρυξέλλες να θυμηθούν εκ νέου, πολύ βολικά, την παραβίαση των δημοσιονομικών κανόνων, που τα κράτη μέλη οφείλουν… απαραιτήτως να τηρούν.

Είναι, αλήθεια, εντυπωσιακό πως οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο άλλοτε εμμένουν στους κανόνες και τα νούμερα, και άλλοτε επιδεικνύουν ευελιξία στην λήψη αποφάσεων με πολιτικά κριτήρια, όταν βεβαίως αυτό βολεύει τα σχέδια τους και την διατήρηση των πολιτικών ισορροπιών που επιθυμούν.  

Βέβαια, πολύ σημαντικό είναι να δούμε τελικά και τι είδους κυρώσεις θα επιβληθούν εναντίον της Ιβηρικής, και πόσο σκληρές θα είναι. Οι Γερμανοί δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να είναι αρκετά σκληροί με τη Λισαβόνα, ειδικά αφότου η χώρα πέρασε (από το Νοέμβριο) στα χέρια μιας αριστερής κυβέρνησης-συνασπισμού, στην οποία συμμετέχουν για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας η ριζοσπαστική αριστερά και οι κομμουνιστές. Μιας κυβέρνησης δε, που τόλμησε(!) να ξεκινήσει να χαλαρώνει κάπως τα μέτρα λιτότητας και να υιοθετεί φιλολαϊκά μέτρα.

Όμως, και πάλι τα προσχήματα θα πρέπει να τηρηθούν και οι κυρώσεις να είναι ανάλογες σε αμφότερες τις χώρες. Αν και θεωρητικά, τουλάχιστον, για την Μαδρίτη θα πρέπει να είναι και πιο σκληρές, δεδομένου ότι είναι περισσότερο εκτός κοινοτικών ορίων σε σχέση με τη Λισαβόνα.

Που θα… καθίσει η μπίλια θα το μάθουμε σύντομα, αν όχι σήμερα!