Λιανική αγορά ρεύματος: Προβληματικός ο ανταγωνισμός

Έλλειμμα σε ανταγωνιστικότητα παρουσιάζει η εγχώρια λιανική αγορά ηλεκτρισμού, εμμένοντας σε πρώιμο στάδιο, ισχυρίζονται οι δύο πρώτοι σε μερίδια από τους εναλλακτικούς προμηθευτές.

Η Mytilineos, πρώτη στην κατάταξη μαζί με την Protergia, με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ για την τυποποίηση τιμολογίων και εντύπων προσφοράς, τονίζει ότι στην Ελλάδα, παρά την πληθώρα των εναλλακτικών παρόχων, η οριζόντια κινητικότητα των πελατών και η αλλαγή εκπροσώπησης παραμένει φτωχή.

«Η μη ισότιμη πρόσβαση στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα παραγωγής, όπου η ΔΕΗ διατηρεί την αποκλειστική και προνομιακή πρόσβαση στην υδροηλεκτρική παραγωγή, σε συνδυασμό με την υπερδεσπόζουσα θέση του ιστορικού παρόχου στην προμήθεια, δυσχεραίνει σημαντικά την ανάπτυξη μιας υγιούς ανταγωνιστικής αγοράς και την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας και των τιμών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στον τελικό καταναλωτή»

Η Mytilineos υπενθυμίζει παλαιότερη θέση της ΡΑΕ, ότι πραγματικός ανταγωνισμός μπορεί να επιτευχθεί μόνο με «διαφοροποίηση του μείγματος καυσίμου που χρησιμοποίει κάθε εταιρεία παραγωγής, ώστε όλοι οι ανταγωνιστές να μπορούν να έχουν περίπου ίδιο μέσο κόστος».

Όπως αναφέρει η εταιρία, η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από τη δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ η οποία εκπροσωπεί το 77,8% του συνολικού αριθμού παροχών σε Χαμηλή και Μέση Τάση στο διασυνδεμένο σύστημα και άνω του 63% της συνολικής κατανάλωσης. Ταυτόχρονα, μόλις το 7,8% του συνόλου των πελατών Χαμηλής και Μέσης Τάσης του Διασυνδεδεμένου Δικτύου της χώρας άλλαξε προμηθευτή κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Έτσι, συνάγει η Mytilineos, τα χαμηλά ποσοστά που σημειώνονται στην αλλαγή προμηθευτή, συνιστούν έναν ιδιαίτερα ανασταλτικό παράγοντα όχι μόνο στην ανταγωνιστική λειτουργία της αγοράς αλλά και στην πραγματική ενδυνάμωση του ρόλου των καταναλωτών, ως αναπόσπαστο κομμάτι του ενεργειακού συστήματος της χώρας.

Με αυτά τα δεδομένα, η εταιρία θεωρεί ότι επιβεβλημένη προτεραιότητα της ΡΑΕ θα όφειλε να είναι ο μετριασμός της υπερσυγκέντρωσης ισχύος (market power), με δραστικό περιορισμό του μεριδίου στην αγορά προμήθειας σε επίπεδα οπωσδήποτε κάτω του 40% και συγχρόνως η διασφάλιση ενός ισόρροπου πεδίου ανταγωνισμού για όλους τους προμηθευτές (level playing field), ήτοι, η άτεγκτη απαίτηση τήρησης εμπροθέσμως όλων των οικονομικών υποχρεώσεων των παικτών απέναντι στους Διαχειριστές κλπ. Σε αντίθετη περίπτωση, τονίζει η Mytilineos, η αγορά της προμήθειας στρεβλώνεται κατάφορα και οι απόπειρες ενίσχυσης της διαφάνειας μέσω της πλήρους πληροφόρησης των καταναλωτών προφανώς δεν έχουν καμία ουσία.

Για πολύ μεγάλο βαθμό συγκέντρωσης της εγχώριας αγοράς μιλά και η ΗΡΩΝ Θερμοηλεκτρική, δεύτερη στην κατάταξη από τους εναλλακτικούς παρόχους. «Η δική μας αγορά βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο εξ αυτού του λόγου, αλλά και γιατί δεν έχει εγκατεστημένους ακόμα έξυπνους μετρητές που θα καταστήσουν εφικτή την παροχή δυναμικών τιμολογίων, το πλαίσιο συμμετοχής της ζήτησης στη χονδρεμπορική αγορά βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο σχεδιασμού, η ρευστότητα στην ενδοημερήσια αγορά που θα βοηθούσε στην καλύτερη διαχείριση των αποκλίσεων άρα και στη μείωση του κόστους της ενέργειας είναι χαμηλή και η ρευστότητα στην προθεσμιακή αγορά που θα οδηγούσε σε καλύτερη διαχείριση του κινδύνου σχεδόν ανύπαρκτη».

Για δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ μιλά και ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ). Ο Σύνδεσμος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στην περίπτωση ομογενοποίησης των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, γιατί κάτι τέτοιο, όπως λέει, «θα ενέτεινε τη δομική ασσυμετρία μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά προμήθειας, ενισχύοντας τη δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ και την απόκλιση της από τη νομοθετημένη υποχρέωση να περιορίσει το μερίδιο της στη λιανική αγορά στο 50%, με δυσμενείς επιπτώσεις για τον ανταγωνισμό και κατ’ επέκταση για το σύνολο των καταναλωτών».