«Πόλεμος» στις Βρυξέλλες για δωρεάν δικαιώματα ρύπων
Αυτό που δεν έκαναν οι προηγούμενες ελληνικές αρχές και επιβάρυναν το συνολικό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, επιχειρεί να κάνει αυτές τις ημέρες η ελληνική κυβέρνηση: Να εξασφαλίσει από τις Βρυξέλλες δωρεάν δικαιώματα ρύπων στην ηλεκτροπαραγωγή.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των χωρών που διαθέτουν ΑΕΠ χαμηλότερο από το 60% του μέσου κοινοτικού όρου και με βάση την ντιρεκτίβα της Ε.Ε. θα πρέπει να της αποδοθούν δωρεάν δικαιώματα ρύπων, η κυβέρνηση Σαμαρά δεν τα διεκδίκησε τον Δεκέμβριο του 2014, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί το κόστος της ΔΕΗ, λόγω λιγνιτών, σε μία περίοδο κατά την οποία όλοι οι φορείς της αγοράς ζητούσαν μείωση του ενεργειακού κόστους.
Η σημερινή κυβέρνηση επιχειρεί να διορθώσει το λάθος, αλλά η προσπάθεια προσκρούει στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, αλλά και στις αντιρρήσεις που διατυπώνουν επτά μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της Ευρώπης, για να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα και προβάλλοντας το επιχείρημα της ίσης μεταχείρισης στην απελευθερωμένη αγορά.
Για τη ΔΕΗ το θέμα αποτελεί υψίστης σημασίας, καθώς μαζί με το αίτημα για κατάργηση του ΕΦΚ στην ηλεκτροπαραγωγή θα επιτρέψει ακόμη μεγαλύτερη μείωση των τιμολογίων της προς τους καταναλωτές.
Δωρεάν δικαιώματα ρύπων έχουν μία σειρά από χώρες, όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Εσθονία, η Κροατία, η Λιθουανία και η Λετονία, οι οποίες δεν επιθυμούν τη διεύρυνση του αριθμού των χωρών, καθώς θα περιορίζονταν τα δικά τους δικαιώματα.
Παράλληλα, μεγάλοι όμιλοι από άλλες χώρες, όπως η γαλλική EDF, η ιταλική Enel, η πορτογαλική ΕDP, η φιλανδική Fortum, η ισπανική Iberdrola και η τσεχική CEZ με κοινή μελέτη που κατέθεσαν στις αρμόδιες υπηρεσίες της Κομισιόν, υποστηρίζουν ότι οι κανόνες για τα δικαιώματα αυτά θα πρέπει να γίνουν πιο αυστηροί και να διατίθενται δωρεάν λιγότερα δικαιώματα ρύπων.
Οι συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αφορούν στην περίοδο 2012-2030 και ο προβληματισμός που επικρατεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι το εάν τα δωρεάν δικαιώματα καταλήγουν να στηρίζουν την ηλεκτροπαραγωγή από στερεά καύσιμα (άνθρακας, λιγνίτης κλπ.), με τα ανάλογα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Σε αυτή τη φάση η συζήτηση διεξάγεται στις επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου, στη συνέχεια θα επανέλθει το θέμα στην Κομισιόν και η τελική απόφαση θα ληφθεί σε μελλοντική Σύνοδο Κορυφής.
Η ελληνική πλευρά και κυρίως η ΔΕΗ υποστηρίζουν ότι σε περίπτωση που δεν χορηγηθούν στη χώρα μας δωρεάν δικαιώματα ρύπων θα συνεχιστεί το καθεστώς στρέβλωσης του ανταγωνισμού σε περιφερειακό και κοινοτικό επίπεδο, καθώς οι γειτονικές χώρες (με εξαίρεση την Ιταλία) δεν επιβαρύνουν το τελικό ενεργειακό κόστος με το κόστος των δικαιωμάτων ρύπων, είτε γιατί δεν είναι μέλη της Ε.ε. (π.χ. Τουρκία), είτε γιατί περιλαμβάνονται στις χώρες με δωρεάν δικαιώματα (π.χ. Βουλγαρία).
Παράλληλα, το ελληνικό ΑΕΠ έχει υποχωρήσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, λόγω ύφεσης και μνημονίων, με αποτέλεσμα να γίνεται δυσβάστακτο το ενεργειακό κόστος, κυρίως για την εναπομείνασα βιομηχανία.
