Moody’s: Η μπάλα στα χέρια των ευρωπαϊκών ηγεσιών

Αφού αποφαίνεται ότι οι δημοσιονομικές «ασωτίες» και οι ανισορροπίες στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προκάλεσαν την κρίση κρατικού χρέους της Ευρωζώνης, η Moody’s στο outlook του 2012 για την Ευρώπη πετάει το γάντι στις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης, εκτιμώντας πως οι αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι αυτές που θα καθορίσουν τις οικονομικές επιδόσεις της Ευρώπης το 2012. Αφού αποφαίνεται ότι οι δημοσιονομικές «ασωτίες» και οι ανισορροπίες στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προκάλεσαν την κρίση κρατικού χρέους της Ευρωζώνης, η Moody’s στο outlook του 2012 για την Ευρώπη πετάει το γάντι στις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης, εκτιμώντας πως οι αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι αυτές που θα καθορίσουν τις οικονομικές επιδόσεις της Ευρώπης το 2012.

Σύμφωνα με το διεθνή οίκο, το πρόβλημα έχει οξυνθεί και εξαπλωθεί όσο και αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπάθησαν να το περιορίσουν, με αποτέλεσμα να μην αντιμετωπίζονται τα ζητήματα στις χώρες από τις οποίες ξεκίνησε. Για παράδειγμα, υπογραμμίζει η Moody’s, δεν υπάρχει ένας νομικός μηχανισμός που θα επιβάλει στους επενδυτές το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, ένα βήμα απαραίτητο για να αρχίσει η χώρα να «ξεφορτώνεται» το τεράστιο βάρος του χρέους.

Επιπλέον, αν και η δημοσιονομική απειθαρχία αρχικά φαινόταν ότι είναι η βάση των προβλημάτων της Ελλάδας, η λιτότητα είναι αυτή που προκαλεί το μεγαλύτερο κακό, αυξάνοντας την ανεργία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία. Στο μεταξύ, οι πληρωμές τόκων και κεφαλαίου παραμένουν σε μη βιώσιμα επίπεδα.

«Η έλλειψη δημοσιονομικής πειθαρχίας ήταν μόνο ένας από τους λόγους που προκάλεσαν την κρίση», τονίζει η Moody’s. Άλλοι λόγοι ήταν οι μακροοικονομικές ανισορροπίες και τα διαφορετικά επίπεδα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Εκτός από την Ιρλανδία, όλες οι δημοσιονομικά προβληματικές χώρες έχουν μεγάλα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών. Η Σύνοδος του Δεκεμβρίου αναγνώρισε τα προβλήματα αυτά και ανακοίνωσε διαδικασίες για τον περιορισμό των υπερβολικών ελλειμμάτων και ανισορροπιών σε τροπολογίες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ε.Ε.

Ενώ η συνθήκη απαιτούσε πάντοτε να μην ξεπερνούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα το 3% του ΑΕΠ και να διατηρείται το χρέος κάτω από το 60% του ΑΕΠ, οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει πλέον να πετυχαίνουν μεσοπρόθεσμους στόχους για να θέσουν υπό έλεγχο ελλείμματα και χρέος.

Οι χώρες που δεν θα πετυχαίνουν τους στόχους θα αναμένεται να σημειώνουν πρόοδο με ρυθμό ίσο με 0,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο. Η διαδικασία για τις υπερβολικές ανισορροπίες είναι παρόμοια όμως συνυπολογίζει τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών, το εξωτερικό χρέος, το πραγματικό επιτόκιο και άλλες μεταβλητές.

Η Γερμανία οδηγεί τις επιδόσεις του συνόλου της Ευρώπης. Η γερμανική ζήτηση είναι ζωτικής σημασίας για τις εξαγωγές των γειτονικών χωρών, όμως η παραγωγή της ίδιας της Γερμανίας μεταβάλλεται σύμφωνα με τη ζήτηση των άλλων ευρωπαϊκών χωρών για γερμανικά προϊόντα. Καθώς ο αντίκτυπος των εξαγωγών υπολείπεται, η κρίση χρέους δεν έχει ακόμη μολύνει πλήρως τη γερμανική οικονομία.

Ενώ η Γερμανία εμφάνισε πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πρόσφατα, το ισοζύγιο εμφάνιζε έλλειμμα σε αρκετές περιπτώσεις τη δεκαετία του 1990. Επίσης, το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γερμανίας παραβίασε το όριο της συνθήκης του Μάαστριχτ το 2003, αλλά ποτέ δεν υπέστη κυρώσεις. Η άλλη πλευρά του πλεονάσματος της Γερμανίας είναι εμπορικό έλλειμμα για τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης, κάτι που θα μπορούσε να διορθωθεί αν οι Γερμανοί κατανάλωναν και εισήγαγαν περισσότερο.

Συμπερασματικά, η Moody’s υποστηρίζει ότι η πρόσφατη Σύνοδος της Ε.Ε. δεν επεφύλασσε καμία πρόοδο προς την επίλυση της κρίσης που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη. Τα μόνα «φάρμακα» που διατέθηκαν είναι η δημοσιονομική ενοποίηση και η λιτότητα. Η αποφυγή της τρέχουσας κατάστασης απαιτεί άμεση χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και στρατηγική ανάπτυξης για το σύνολο της Ευρωζώνης. Οι ηγέτες πρέπει να δράσουν άμεσα γιατί ίσως… ο χρόνος τελειώνει.