Μυτιληναίος: Δικαίωση έναντι Σερβίας στη διεθνή διαιτησία

Μετά από πολυετή δικαστική διαμάχη στη διεθνή διαιτησία, το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο στο οποίο είχε προσφύγει η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ για την καταδίκη της Σερβίας σε αποζημίωση, εξέδωσε απόφαση με την οποία δικαίωσε την ελληνική επιχείρηση.

Μεταξύ των πρωτοπόρων επιχειρηματικών κινήσεων της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ στο τομέα της εμπορίας μετάλλων ήδη από το 1996, ήταν η συνεργασία της με την Σερβική εταιρεία RTB Bor, η οποία αποτελεί παγκοσμίως ένα από τα μεγαλύτερα μεταλλουργικά και μεταλλευτικά συγκροτήματα εξόρυξης και παραγωγής χαλκού και ελέγχεται από το Σερβικό Δημόσιο. 

Το έτος 2004, η RTB Bor άρχισε να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του προς την ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, ενώ πάγωσε τις αποπληρωμές της σε χρήμα και μέταλλο παρότι είχε εις χείρας της σημαντικές προκαταβολές και προχρηματοδότηση για κεφάλαιο κίνησης από την ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ όπως και μετάλλευμα χαλκού ιδιοκτησίας της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ προς επεξεργασία. 

Παράλληλα, η Σερβική Κυβέρνηση έλαβε μία σειρά νομοθετικών και διοικητικών μέτρων με τα οποία στην ουσία επικύρωσε την αθέτηση των υποχρεώσεων της κρατικής επιχείρησης, απαγορεύοντας την πληρωμή παλαιών υποχρεώσεων χωρίς προηγούμενη άδεια της Κυβέρνησης, καθώς και την αναγκαστική εκτέλεση εκ μέρους των δανειστών για την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους. 

Η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, βλέποντας την πολλών εκατομμυρίων επένδυσή της να καταστρέφεται και την αδυναμία να προσφύγει στα Σερβικά εθνικά δικαστήρια, πρώτον, μηδένισε την απαίτηση έναντι της Σερβικής κρατικής εταιρείας RTB Bor στις λογιστικές καταστάσεις και ισολογισμούς, προστατεύοντας τους μετόχους της (με κόστος εκατομμυρίων ευρώ) και δεύτερον, επικαλέστηκε την προστασία της διακρατικής συμφωνίας που είχε υπογράψει το έτος 1998 η Ελλάδα με την Γιουγκοσλαβία για την αμοιβαία προώθηση και προστασία των επενδύσεων (BIT). Άσκησε αγωγή κατά του Σερβικού κράτους με τη διαδικασία που προβλέπει η διακρατική αυτή συμφωνία ενώπιον διαιτητικού δικαστηρίου που συγκροτήθηκε με Eπιδιαιτητή τον Γερμανό Klaus Sachs και Διαιτητές των Αμερικανό Doak Bishop και τον Σέρβο Mirko Vasiljevic. 

Το Διεθνές Δικαστήριο έκρινε ότι η Σερβία με μία σειρά νομοθετικών μέτρων από το έτος 2004 μέχρι το 2012, θέτοντας υπό νομοθετική ασυλία την RΤΒ Bor, με το πρόσχημα της αναδιάρθρωσης/ιδιωτικοποίησης, που ποτέ δεν συνέβη, αφ’ ενός εμμέσως απαλλοτρίωσε την επένδυση της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ χωρίς αποζημίωση, αφ’ ετέρου διέψευσε τη νόμιμη και εύλογη προσδοκία της ως επενδυτή να τύχει δίκαιης μεταχείρισης από το Σερβικό Κράτος. Με τον τρόπο αυτό, το Σερβικό Κράτος παραβίασε τις διεθνείς του υποχρεώσεις από την διακρατική σύμβαση έναντι της Ελλάδας και της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Η αποζημίωση που επιδικάσθηκε ανέρχεται περίπου στο ύψος των 40 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. 

Η απόφαση αποτελεί σημαντικό σταθμό στα διεθνή χρονικά της διαιτησίας λόγω της ιδιαιτερότητας και πολυπλοκότητας των πραγματικών περιστατικών, καθώς και της εξαιρετικής δυσκολίας που υπάρχει όταν ιδιωτική εταιρεία προσφεύγει στα Διαιτητικά Δικαστήρια εναντίον ανεξάρτητου (και μάλιστα Ευρωπαϊκού) κράτους – (Private Company VS Sovereign State) και θα πρέπει να εξαρθεί η σημαντική συμβολή των εξειδικευμένων δικηγορικών γραφείων «Μουσάς Δικηγορική Εταιρεία», Three Crowns (Γ. Πετρόχειλος-Παρίσι) και BDK (Σερβία) στην δικαίωση αυτή. 

Η δικαστική απόφαση κλείνει ένα από τα τελευταία σημαντικά «ανοιχτά μέτωπα» της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ με τον καλύτερο τρόπο, ενισχύει ακόμα περισσότερο τη σημαντική ρευστότητα που εξασφαλίζουν η επιτυχημένη έκδοση ομολόγου ύψους €300 εκ. τον περασμένο Ιούνιο, καθώς και οι μηνιαίες θετικές ταμειακές ροές των δραστηριοτήτων της ενιαίας πλέον εταιρείας (Μεταλλουργία, εξειδικευμένες ενεργειακές κατασκευές, ρεύμα και φυσικό αέριο) και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για περαιτέρω σημαντική ανάπτυξη δραστηριοτήτων και μεγεθών.