Νέα Αριστερά, νέος προοδευτικός πόλος

Η στροφή ενός σημαντικού τμήματος του ευρωπαϊκού εκλογικού σώματος προς τα δεξιότερα, την τελευταία δεκαετία, έχει αποδυναμώσει το ρόλο της Αριστεράς και στο πεδίο της εκπροσώπησης και στο πεδίο της ιδεολογικής αντιπαράθεσης.

Γράφει ο Κώστας Ζαχαριάδης*

Η ριζοσπαστικοποίηση των πολιτικών ιδεών, που έχει ανάγκη ο ευρύτερος προοδευτικός χώρος, δεν πρέπει να ταυτίζεται με την έννοια της σύγκρουσης, αλλά πρωτίστως με την προώθηση ενός μοντέλου άσκησης πολιτικής που θα εμπνέει ευρύτερες κοινωνικές πλειοψηφίες. Η διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου άσκησης πολιτικής είναι απαραίτητη για να αποκρούσουμε την άνοδο του λαϊκιστικού εθνικισμού, την κρίση αντιπροσώπευσης και τη χαμηλή εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στα πολιτικά κόμματα και την πολιτική, συνολικά.

Τις τελευταίες δεκαετίες βλέπουμε ότι, στην Ε.Ε. παρατηρείται οικονομική ανάπτυξη σε επίπεδο αριθμών, αλλά επί της ουσίας αυτή η ανάπτυξη δεν «περνά» σε μεγάλα στρώματα της κοινωνίας, στα εισοδήματα και στις συνθήκες εργασίας. Τα εθνικά προβλήματα, είτε αυτά αφορούν την οικονομία είτε ευρύτερα τις κοινωνίες, έχουν έντονα, υπερεθνικά χαρακτηριστικά, γεγονός που επιβάλλει μια ολιστική θεώρηση του πολιτικού μοντέλου άσκησης πολιτικής, που ακολουθείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Αριστερά πρέπει να είναι ανοιχτή σε νέες ιδέες, να συνδιαλέγεται με την κοινωνία και τους φορείς «από τα κάτω», να οικοδομεί τους ευρύτερους δυνατούς συνασπισμούς και να αποφεύγει τις παρωχημένες, όσο και ελιτίστικες, προσεγγίσεις στον τρόπο που αναπτύσσει τους στόχους και τις πολιτικές της.

Βασική επιδίωξη προς αυτή την κατεύθυνση είναι ο επαναπροσδιορισμός του κράτους ως μοχλού ανάπτυξης, ως πυλώνα ευέλικτης λειτουργίας, που αναπτύσσεται συγκεντρωτικά στο ζήτημα της διαχείρισης της πληροφορίας και της προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων, αλλά συνεργάζεται με την ιδιωτική πρωτοβουλία στη βάση μιας σχέσης αμοιβαίου κέρδους για την εργατική τάξη, για τους μισθωτούς, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους κοινωνικούς επιχειρηματίες.

Μια τέτοια σχέση μπορεί να αναπτυχθεί στη βάση ενός αναμορφωμένου κράτους πρόνοιας, βασισμένου σε μια νέα δέσμευση για καθολικές βασικές υπηρεσίες, οι οποίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μια μορφή καθολικού βασικού εισοδήματος, παροχή ασφάλειας στα νοικοκυριά, μέσω στήριξης του εισοδήματος και υπηρεσιών, αλλά και ευκαιριών μέσω επενδύσεων στην εκπαίδευση, την υγεία και τη φροντίδα, εξασφαλίζοντας ότι κανείς δεν μένει πίσω. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και πάνω σε αυτές τις ράγες θα συνεχίσει να κινείται το προοδευτικό εγχείρημα που αναπτύσσουμε σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Εξίσου σημαντική επιδίωξη είναι η ενίσχυση των θεσμών και της δημοκρατίας, η υπεράσπιση των ανθρώπινων, συλλογικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, στο πλαίσιο ενός ισχυρού κράτους δικαίου. Παράλληλα, πρέπει να δώσουμε βάρος στις τοπικές οικονομίες, στην ανάδειξη της δυναμικής της κάθε περιφέρειας και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που έχουμε σε περιφερειακό επίπεδο, ώστε να καταπολεμήσουμε ακόμη πιο αποτελεσματικά την ανεργία, να ενσωματώσουμε την τοπική παραγωγή στα νέα δεδομένα της ψηφιοποιημένης οικονομίας και να προσαρμοστούμε καλύτερα στα νέα δεδομένα, που μας φέρνει η κλιματική αλλαγή.

Η ελληνική κυβέρνηση κάνει σημαντικά, σταθερά και μεθοδικά βήματα σε όλα τα παραπάνω ζητήματα, που απασχολούν τις κοινωνίες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Θα συνεχίσουμε, με την ίδια ένταση, τη μεγάλη προσπάθεια που ξεκινήσαμε το 2015, ώστε να αναβαθμίζουμε διαρκώς την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα στη χώρα μας και να είμαστε όσο καλύτερα προετοιμασμένοι μπορούμε για τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας.

* Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ