Νομοσχέδιο Υπ. Εργασίας: Όλες οι λεπτομέρειες της ρύθμισης για χρέη προς τα Ταμεία

Το νομοσχέδιο που χθες εισήχθη προς ψήφιση στη Βουλή, αφορά κατά κύριο λόγο την έναρξη της ρύθμισης των 120 δόσεων.

Στο εξής τα χρέη των οφειλετών θα υπολογίζονται με ενιαίους κανόνες που ανταποκρίνονται στις πραγματική κατάσταση των ασφαλισμένων. Ρυθμίζονται όλες οι οφειλές έως 31.12.2018, ενώ τονίζεται ότι δικαίωμα υπαγωγής στις 120 δόσεις έχουν ακόμα και όσοι επέλεξαν νωρίτερα, να συμμετάσχουν στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού. Περιλαμβάνονται στη ρύθμιση όλες οι οφειλές ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ, του πρώην ΕΤΑΑ, του πρώην ΕΤΑΠ – ΜΜΕ.

Επισημαίνεται ότι βάση επανυπολογισμού της οφειλής είναι το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών όπως ίσχυε κατά την 31.12.2018, ήτοι 586,08 ευρώ. Στην ίδια βάση επανυπολογίζονται και οι προσαυξήσεις, τα πρόσθετα τέλη και οι τόκοι στις οποίες παρέχεται έκπτωση 85%. Οι 120 δόσεις παρέχονται για το νέο ποσό της οφειλής που προέκυψε από χρέη της περιόδου από το 2002 έως και το 2016. Ελάχιστο ποσό δόσης οριοθετούνται τα 50 ευρώ. Ειδικά για τους αγρότες τονίζεται στο άρθρο 3 του νόμου ότι η έκπτωση είναι στο 100% επί των προσαυξήσεων και ότι η μικρότερη δόση είναι 30 ευρώ το μήνα. Στο άρθρο 4 του νόμου αποσαφηνίζεται ο τρόπος εξόφλησης χρέους που έχει δημιουργηθεί από εργοδότες λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Επισημαίνεται ότι οι προσαυξήσεις εκπίπτουν σε ποσοστό 100% για περιπτώσεις εφάπαξ καταβολής και 50% για υπαγωγή σε δόσεις.

Στην ίδια ρύθμιση υπάγονται (άρθρο 5) και οι οφειλές από κάθε είδους παροχές που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε ασφαλισμένο ή συνταξιούχο έως 31.12.2018. Προϋπόθεση είναι να μην έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου σε βάρος του οφειλέτη λόγω των οφειλών αυτών.

Εάν υπάρχουν οφειλές από περισσότερες αιτίες (άρθρο 6) αυτές ρυθμίζονται αυτοτελώς. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση ελεύθερων επαγγελματιών οι οποίοι έχουν οφειλές λόγω της ατομικής τους δραστηριότητας αλλά και ως εργοδότες από την απασχόληση εργαζομένων.

Στη ρύθμιση (άρθρο 7) υπάγεται υποχρεωτικά και το ποσό της οφειλής που έχουν υπαχθεί σε προγενέστερη ρύθμιση.

Με επιλογή του οφειλέτη μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση (άρθρο 8) και οφειλές που τελούν σε αναστολή είσπραξης, δικαστική ή διοικητική ή εκ του νόμου, είτε αμφισβητούνται από τον οφειλέτη με την άσκηση προσφυγής ή άλλου ένδικου βοηθήματος. Αν δεν ενταχθούν όμως αυτές οι οφειλές στη ρύθμιση θα πρέπει να εξοφληθούν έως τρεις μήνες μετά την άρση αναστολής ή αμφισβήτησης.

Ξεχωριστή σημασία έχει το άρθρο 9 του νόμου με το οποίο τακτοποιείται η περίπτωση οφειλετών οι οποίοι, ενώ έχουν συμπληρώσει τις βασικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης (ηλικιακό όριο και χρόνια ασφάλισης), εντούτοις δεν δύνανται να δικαιωθούν σύνταξης λόγω οφειλών που υπερβαίνουν τα όρια που ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία. Εάν μετά τον επανυπολογισμό της οφειλής, αυτή πέσει κάτω από τα όρια οφειλών για την απονομή της σύνταξης, ο οφειλέτης δικαιούται σύνταξης. Οι οφειλές που έχουν απομείνει, μετά τον επανυπολογισμό, καταβάλλονται σε έως 120 μηνιαίες δόσεις. Το όριο οφειλής για τους αγρότες, από 4.000 που είναι σήμερα, με τον νέο νόμο, αυξάνεται στις 6.000 ευρώ. Αφορά όμως μόνο ασφαλισμένους – οφειλέτες του πρώην ΟΓΑ, που συμπληρώνουν το 67ο έτος ηλικίας τους έως 31.12.2019. Από την ένταξη στη ρύθμιση έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, ο οφειλέτης καταβάλλει κανονικά τις δόσεις. Όμως από την υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης έως την έναρξη καταβολής του δικαιούμενου ποσού σύνταξης, αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής των δόσεων της ρύθμισης. Οι δόσεις που αντιστοιχούν στο διάστημα αυτό, παρακρατούνται αθροιστικά από το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αναδρομικά στο συνταξιούχο. Στη συνέχεια οι επόμενες δόσεις παρακρατούνται από το ποσό της σύνταξης του επόμενου μήνα από αυτόν την έναρξης καταβολής της σύνταξης. Κατά την περίοδο χορήγησης προσωρινής σύνταξης, παρακρατούνται από αυτή τα ποσά που αντιστοιχούν στο ελάχιστο ποσό δόσης (50 ευρώ για όλους ή 30 ευρώ, ειδικά για τους αγρότες – οφειλέτες). Η διαφορά μεταξύ του ποσού της οφειλόμενης δόσης και του ήδη παρακρατηθέντος ελάχιστου ποσού δόσης, θα παρακρατείται από το ποσό της οριστικής σύνταξης που χορηγείται αναδρομικά στο συνταξιούχο. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης, ο οφειλέτης έχει περιθώριο τριών μηνών για να αποπληρώσει το σύνολο των δόσεων που αντιστοιχούν στο διάστημα από την υποβολή της αίτησης έως την απόρριψή της.

Εάν το δικαίωμα λήψης συνταξιοδοτικής παροχής έχει περιορισμένη διάρκεια, ο οφειλέτης υποχρεώνεται κατά τη λήξη της να εξακολουθεί να βρίσκεται εντός ρύθμισης.

Εάν έχουν καταβληθεί εφάπαξ ποσά για την εξόφληση ασφαλιστικών οφειλών με σκοπό τη συνταξιοδότηση, αλλά εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι τα ποσά αυτά δεν επαρκούσαν για να πέσει η οφειλή κάτω από τα όρια του νόμου, τότε η αρχική οφειλή επανυπολογίζεται και προκύπτει το νέο ποσό δόσεων.

Στο άρθρο 10 του νομοσχεδίου τονίζεται ότι η νέα οφειλή, μετά τον επανυπολογισμό επιβαρύνεται από τον επόμενο μήνα της υπαγωγής της στη ρύθμιση, με τόκο που υπολογίζεται με βάση το επιτόκιο της ΕΚΤ, πλέον πέντε εκατοστιαίων μονάδων.

Επίσης, αν μετά από έλεγχο προκύψει οφειλή αναγόμενη σε χρονική περίοδο της ρύθμισης, χορηγείται η δυνατότητα εφάπαξ εξόφλησής της ή ένταξη της οφειλής στη ρύθμιση.

Σε κάθε περίοδο ισχύος της ρύθμισης, ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να εξοφλήσει εφάπαξ την οφειλή του, ή να επιλέξει μικρότερο αριθμό δόσεων άρα και υψηλότερο ποσό δόσης.

Με το άρθρο 11, τονίζεται η διαδικασία υποβολής αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, που θα γίνεται ηλεκτρονικά. Όπου υπάρχει αδυναμία ηλεκτρονικής υποβολής, κατ’ εξαίρεση, η αίτηση θα υποβάλλεται απευθείας στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΚΕΑΟ.

Οι μη μισθωτοί οφειλέτες και οι αγρότες θα πρέπει να αιτηθούν οι ίδιοι από τον ΕΦΚΑ, τον επανυπολογισμό της οφειλής τους. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Φορέα τους ενημερώνουν στη συνέχεια για το ύψος της νέας οφειλής. Στη συνέχεια υποβάλλεται ηλεκτρονική αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση. Για οφειλές εργοδοτών και οφειλές από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, ο οφειλέτης υποβάλλει αίτηση απευθείας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΚΕΑΟ.

Η πρώτη δόση της ρύθμισης καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη μέρα του πρώτου μήνα υπαγωγής. Με την απόφαση υπαγωγής καθορίζεται το ποσό και ο αριθμός των δόσεων, αλλά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τον οφειλέτη (πχ κωδικός πληρωμής για τραπεζική ή ηλεκτρονική καταβολή).

Με το άρθρο 12 του νόμου ορίζονται τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσουν οι οφειλέτες που έχουν υποβάλλει αίτηση υπαγωγής στον παλαιότερο νόμο (ν. 3869/2010) και η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί.

Η καταληκτική ημερομηνία (άρθρο 13) υποβολής αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση είναι η 30η Σεπτεμβρίου 2019.

Εφόσον τηρούνται οι όροι της ρύθμισης (άρθρο 14), κατά τη διάρκειά της, στον οφειλέτη χορηγείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας, δίμηνης διάρκειας.

Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης (άρθρο 15) αναστέλλονται τα μέτρα εκτέλεσης σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη. Συγχρόνως αναστέλλεται η ποινική δίωξη σε βάρος του εργοδότη – οφειλέτη, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Επίσης αναστέλλεται η εκτέλεση της όποιας ποινής έχει επιβληθεί και, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, η ποινή διακόπτεται.

Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, αναστέλλεται η παραγραφή των οφειλών για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση υπαγωγής σε αυτή (άρθρο 16).

Η ρύθμιση απόλλυται (άρθρο 17) σε περίπτωση που δεν καταβληθεί το ποσό που αντιστοιχεί σε δύο δόσεις. Το ίσιο θα συμβεί εάν δεν καταβληθούν βεβαιωμένες οφειλές που προέκυψαν από την 01.01.2019 και μετά. Επίσης, η ρύθμιση χάνεται εάν δεν καταβληθούν οι οφειλές που τελούσαν σε αναστολή είσπραξης, τρεις μήνες μετά την άρση της αναστολής. Το ίδιο θα συμβεί και εάν δεν καταβληθεί το σύνολο των δόσεων από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, μέχρι την ημερομηνία απόρριψής της.