Ο Ερντογάν… κραυγάζει αλλά το καλάθι της νοικοκυράς αδειάζει

Σαν… παγόνι φούσκωνε από υπερηφάνεια ο Σουλτάνος στα προ ημερών εγκαίνια του νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, ενός μεγαθήριου που αρμόζει στο φιλόδοξο όραμα του για την… νέα μεγάλη Τουρκία. Και οι απλοί πολίτες θαύμασαν τις λαμπερές εικόνες που φρόντισαν να μεταδώσουν τα φιλοκυβερνητικά media, με μόνη διαφορά ότι η λάμψη αυτή σταματά έξω από την πόρτα τους και δη, μακριά από το τραπέζι τους, που γίνεται όλο και πιο δύσκολο να γεμίσει αγαθά, καθώς οι τιμές των προϊόντων καλπάζουν.

Πραγματικά, σύμφωνα με την αναθεωρημένη τριμηνιαία έκθεση της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας ο τιμάριθμος των τροφίμων αναμένεται να εκτοξευτεί περίπου στο 30%(!) μέχρι τα τέλη της χρονιάς, σημειώνοντας δηλαδή ένα άλμα της τάξεως του 13% σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη της τράπεζας. Ο δε, γενικός δείκτης του πληθωρισμού αναμένεται να διαμορφωθεί στο 23,5% για το σύνολο της χρονιάς, μετά και τη δραματική πτώση της αξίας της λίρας.

Θυμίζουμε ότι, τον Σεπτέμβριο, μετά τη σοκαριστική άνοδο του τιμαρίθμου στο 24,5%, η κεντρική τράπεζα προχώρησε σε πολύ σημαντική αύξηση των επιτοκίων, που βοήθησε πράγματι τη λίρα να κερδίσει λίγο από το χαμένο έδαφος. Στην τελευταία συνεδρίαση της, την περασμένη εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα κράτησε στάση αναμονής και τα επιτόκια αμετάβλητα στο 24%, όμως οι νέες προβλέψεις για τη χρονιά, όπως και τα στοιχεία για τα επίπεδα των τιμών το μήνα Οκτώβριο, που θα ανακοινωθούν την ερχόμενη Δευτέρα, αναμένεται να ασκήσουν νέες πιέσεις.

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην νέα τριμηνιαία έκθεση της τράπεζας συνιστούν μια δραματική, επί τα χείρω, αναθεώρηση των προβλέψεων της κεντρικής τράπεζας και επιβεβαιώνουν τη σταθερή επιδείνωση των οικονομικών δεδομένων, μετά και την κρίση που ξέσπασε το καλοκαίρι, με τη δραματική υποχώρηση της λίρας. Δείχνουν δε, ότι η χώρα βρίσκεται πολύ μακριά από τον στόχο που υποτίθεται ότι έχει θέσει το έκτακτο σχέδιο του υπουργού Οικονομικών (και γαμπρού του Ερντογάν) Μπεράτ Αλμπαϊράκ, βάσει του οποίου ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 20,8% μέχρι τα τέλη του έτους.

Η απόκλιση είναι δεδομένη και ανησυχητική, όχι μόνο στα μάτια των θεσμικών και των ξένων οίκων, αλλά και του ίδιου του τουρκικού λαού. Με τις τιμές όλων των προϊόντων και δη, των τροφίμων στα ύψη, τα νοικοκυριά στενάζουν! Και αυτό σημαίνει ότι οι όποιες προσπάθειες του Ερντογάν να στρέψει την προσοχή του κοινού αλλού, να ρίξει τις ευθύνες σε… αόρατες ξένες δυνάμεις που πολεμούν τον ίδιο και τη χώρα του, δεν πρόκειται να «πιάνουν» εσαεί. Ο Ερντογάν στήριξε την θεαματική άνοδο της πολιτικής του καριέρας στο λεγόμενο οικονομικό θαύμα της Τουρκίας. Τώρα που το… θαύμα αποδομείται, τα μαγαζιά κλείνουν και τα πορτοφόλια αδειάζουν, καθώς οι τιμές παίρνουν «φωτιά», ακόμη και οι πιστοί οπαδοί του θα αρχίσουν να δυσκολεύονται να συνεχίσουν να τον υπερασπίζονται.

Αυτός βέβαια είναι και ο λόγος που ο Ερντογάν πήγε σε πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, στις αρχές του καλοκαιριού. Είχε δει… τι έρχεται, αν και είναι αμφίβολο πως περίμενε μια τόσο βίαιη αναπροσαρμογή των οικονομικών δεδομένων μέσα σε λίγους μήνες ή και την σκληρή αντιμετώπιση του από τους ξένους θεσμικούς. Όμως, και πάλι η αυξανόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια θα πρέπει να τον προβληματίζει. Έχει, άλλωστε, μπροστά του, ήτοι τον ερχόμενο Μάρτιο, τοπικές και δημοτικές εκλογές, που δεν έχουν βέβαια τόσο μεγάλη σημασία για τη θέση του, αλλά σαφώς επηρεάζουν τον κομματικό μηχανισμό των Ισλαμιστών. Δεν είναι τυχαίο ότι η ρητορική του έχει γίνει πολύ πιο προκλητική και εθνικιστική και το πιθανότερο είναι να χειροτερέψει κι άλλο…