Η φαινομενική ηρεμία δεν ξεγελά κανέναν. Η αιφνιδιαστική απόλυση του Αχμέτ Νταβούτογλου άφησε το πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας σε αναβρασμό, με τα σενάρια να επικεντρώνονται στα όσα θα διαμειφθούν, την επόμενη εβδομάδα, στο έκτακτο συνέδριο του AKP και στο πρόσωπο που θα αναλάβει την πρωθυπουργία. Μία επιλογή που θα φανερώσει πολλά για τα επόμενα σχέδια του σουλτάνου.
Γράφει η Μαριλίζ Φασουλοπούλου
Βασικός πρωταγωνιστής στην όλη σεναριολογία είναι ένα πρόσωπο που τείνει να εξελιχτεί σε έναν από τους παίχτες-κλειδιά στο κόμμα και όχι μόνο. Πρόκειται για τον υπουργό Ενέργειας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, που τυγχάνει -όλως τυχαίως- να είναι κι ο γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο 37χρονος Αλμπαϊράκ είναι από τα ονόματα που έχουν «παίξει» ψηλά ανάμεσα στους πιθανούς διαδόχους του Νταβούτογλου. Τόσο δε, σε κύκλους της Τουρκίας, όσο και της διεθνούς κοινότητας (με αρκετές αναλύσεις έγκριτων media) φημολογείται έντονα ότι ο Μπεράτ, μαζί με τον αδελφό του, Σερχάτ ενορχήστρωσαν το πραξικόπημα κατά του Νταβούτογλου κατ’ εντολή, προφανώς, του Ερντογάν, ο οποίος θέλησε να απαλλαγεί από έναν εν δυνάμει αντίπαλο.
Το «alter ego» του
Κατά τους ίδιους κύκλους, ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ υπουργοποιήθηκε ακριβώς προκειμένου να γίνει η φωνή και τα αυτιά του Ερντογάν στην καρδιά της κυβέρνησης. Και δεν είναι τυχαίο ότι, μέσα σε λίγους μήνες έγινε από νεοφώτιστος στην πολιτική, σε στέλεχος πρώτης γραμμής.
Αντιστοίχως, ο Σερχάτ Αλμπαϊράκ είναι ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου μέσων ενημέρωσης Turkuvaz, που μεταξύ άλλων ελέγχει την εφημερίδα Sabah, τα τηλεοπτικά δίκτυα ATV, Α Haber κ.τλ. Και για όποιον παρακολουθούσε τα τουρκικά μέσα, τις κρίσιμες ώρες της αποκαθήλωσης Νταβούτογλου, την περασμένη εβδομάδα, ο τρόπος που η Sabah προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα «έβγαζε μάτι», όπως και ο ρόλος της, όλους τους προηγούμενους μήνες, στην ακανθώδη υπόθεση του πολέμου του Ερντογάν με τα αντικυβερνητικά media και τις διώξεις των δημοσιογράφων. Ένα ακόμη ζήτημα για το οποίο ο Νταβούτογλου είχε διαφωνήσει με τον Ερντογάν.
Πολιτική δυναστεία
Βεβαίως, στην παρούσα συγκυρία το μεγάλο ερώτημα είναι εάν ο σύγχρονος σουλτάνος θα θελήσει να ξεπεράσει κάθε όριο προκλητικότητας, φτάνοντας στο σημείο να τοποθετήσει τον γαμπρό του στην πρωθυπουργία. Κίνηση που θα ανοίξει το δρόμο για την αναβάθμιση της οικογένειας σε πολιτική δυναστεία, που θα παραπέμπει στους Γκάντι στην Ινδία και στους Μπούτο στο Πακιστάν, διασφαλίζοντας το κρυφό όνειρο του Ερντογάν να συνεχίσει άμεσα ή έμμεσα να πρωταγωνιστεί για πολλά χρόνια ακόμη στο πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Με την αποδυνάμωση του Νταβούτογλου και την έλλειψη εύλογων εναλλακτικών δελφίνων στο κόμμα, τα μέλη του AKP δεν θα έχουν, άλλωστε, μεγάλα περιθώρια να αντιδράσουν, αν πράγματι αυτό είναι που έχει αποφασίσει ο Ερντογάν.
Στο μέλλον
Πάντως, κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι το σενάριο αυτό θα αναβληθεί για μεταγενέστερο στάδιο, εάν πρόθεση του Ερντογάν είναι, στην πραγματικότητα, να προχωρήσει σε νέες εκλογές σύντομα, ίσως και το φθινόπωρο, με σκοπό να ενδυναμώσει, περαιτέρω, την κοινοβουλευτική δύναμη του κόμματος ώστε να μπορέσει να περάσει τη συνταγματική μεταρρύθμιση για το προεδρικό σύστημα.
Στην περίπτωση αυτή ο σουλτάνος δεν θα «κάψει» ακόμη τον Αλμπαϊράκ, αλλά θα πάει σε μία μεταβατική λύση ενός ολιγόμηνου πρωθυπουργού-μαριονέτα.
Η σχέση με το πετρέλαιο του ISIS
Η ανάθεση στον Μπεράτ Αλμπαϊράκ του νευραλγικού χαρτοφυλακίου της ενέργειας σχετίζεται, κατά τους κύκλους της Τουρκίας και της διεθνούς κοινότητας, και με τα παιχνίδια του Ερντογάν με τον ISIS και το πετρέλαιο του χαλιφάτου.
Διεθνή ρεπορτάζ έχουν επανειλημμένως «ρίξει» φως στην… ύποπτη σχέση της οικογένειας Ερντογάν και, δη, του γιου του Μπιλάλ (φωτογραφία) (και των ναυτιλιακών του εταιριών) στην παράνομη πλην λίαν επικερδή διακίνηση του πετρελαίου του ISIS. Μάλιστα, η ρωσική κυβέρνηση έχει ευθέως προχωρήσει σε τέτοιες καταγγελίες δημοσίως, από τα πλέον επίσημα χείλη.
Στο… αλισβερίσι αυτό, ο έλεγχος του αρμόδιου υπουργείου από την ίδια την οικογένεια του προέδρου προφανώς βολεύει εξαιρετικά.
Προς την εξουσία
Γιος δημοσιογράφου και πολιτικού, ο Αλμπαϊράκ γεννήθηκε το 1978 και σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στην Κωνσταντινούπολη. Εντάχθηκε στις τάξεις του πολυσχιδούς κολοσσού Çalik Holding και λίγα χρόνια μετά διορίστηκε οικονομικός διευθυντής στα γραφεία του στις ΗΠΑ, όπου έσπευσε παράλληλα να κάνει το μεταπτυχιακό του.
Επιστρέφοντας στην Τουρκία αναβαθμίστηκε και σταδιακά έφτασε έως τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, από το 2007 έως το 2013.
Νωρίτερα, ωστόσο, τον Ιούλιο του 2004, είχε προηγηθεί ο υπέρλαμπρος γάμος του με την Εσρά Ερντογάν, με μάρτυρες διεθνείς πρωθυπουργούς και βασιλείς. Μεταξύ τους και o Κώστας Καραμανλής. Στις περσινές εκλογές, τον Ιούνιο, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής και το Νοέμβριο διορίστηκε υπουργός Ενέργειας.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice την Πέμπτη 12 Μαΐου 2016.