Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα… Μετά την Καταλονία, σειρά παίρνει η Λομβαρδία!

Ήταν να μην γίνει η αρχή… Έτσι, λοιπόν, μετά την Καταλονία (για την οποία η κατάσταση δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί), τη σκυτάλη παίρνουν οι εθνικιστές του πλούσιου ιταλικού βορρά. Συγκεκριμένα δύο περιοχές, η Λομβαρδία (με πρωτεύουσα το Μιλάνο) και το Βένετο (με πρωτεύουσα τη Βενετία), διοργανώνουν δημοψηφίσματα ζητώντας, όχι μεν απόσχιση σε πρώτη φάση, αλλά καταρχάς αυξημένη αυτονομία από την κεντρική κυβέρνηση της Ρώμης.

Διόλου τυχαία αμφότερες οι περιοχές και δη, η Λομβαρδία που θεωρείται η ατμομηχανή της ιταλικής βιομηχανίας, είναι από τους πλουσιότερες της Ιταλίας με βιοτικό επίπεδο και οικονομικούς δείκτες άνω του εθνικού μέσου όρου και σαφώς υψηλότερα σε σχέση με τον φτωχό νότο. Επίσης, διόλου τυχαία αμφότερες διοικούνται τοπικά από την υπερσυντηρητική Λέγκα του βορρά, οι απόψεις της οποίας κινούνται στα συνήθη ακροδεξιά μονοπάτια του ευρωσκεπτικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Η απαίτηση της Λέγκας για μια χώρα δύο ταχυτήτων, στην οποία ο βορράς δεν θα πληρώνει τον φτωχό νότο, ήταν ανέκαθεν γνωστή. Και ήγγικεν η ώρα να προσπαθήσει να το δρομολογήσει.

Βεβαίως, ανεξαρτήτως της λαϊκής ετυμηγορίας, το αποτέλεσμα της κάλπης δεν είναι δεσμευτικό, αλλά μόνο συμβουλευτικό. Επίσης, οι εθνικιστές ήταν άκρως προσεκτικοί επικεντρώνοντας το ερώτημα της κάλπης στο ζητούμενο της μεγαλύτερης αυτονομίας, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απειλή της εθνικής ενότητας. Αντιστοίχως, η Ρώμη δεν έκανε το λάθος να δαιμονοποιήσει τη διαδικασία, όπως έκανε η Μαδρίτη στην περίπτωση της Καταλονίας. Οι τόνοι έχουν κρατηθεί χαμηλά και οι κεντρικές αρχές έχουν προετοιμαστεί για την αποδόμηση του αποτελέσματος, ακόμη κι αν είναι θετικό στην προοπτική περισσότερης αυτονομίας. Όμως, σε κάθε περίπτωση το μήνυμα που θα στείλει δεν θα μπορεί να αγνοηθεί εύκολα και θα δώσει νέα πνοή στο κίνημα και στην απαίτηση του για οικονομική αυτοδιαχείριση.

Οικονομική αυτονομία

Σε αντίθεση, άλλωστε, με την περίπτωση της Καταλονίας, η Λέγκα είναι ένα κόμμα με σημαντική παρουσία σε εθνικό επίπεδο, όχι μόνο στο βορρά όπου γεννήθηκε, χάρη στην αύξηση της ξενοφοβικής και ευρωφοβικής τάσης της κοινής γνώμης. Από τότε δε, που άλλαξε ηγέτη, ο χαρισματικός 44χρονος Ματέο Σαλβίνι προχώρησε σε μια επιτυχημένη αναδιάρθρωση και ανανώση του κόμματος που βοήθησε ακόμη περισσότερο τα ποσοστά του. Μαζί, λοιπόν, με τους τοπικούς ηγέτες, τον Λούκα Ζάια του Βένετο και τον Ρομπέρτο Μαρόνι στη Λομβαρδία έστησαν το δημοψήφισμα πάνω στην απαίτηση για περισσότερη αυτονομία και δη, οικονομική αυτονομία (ήτοι μεγαλύτερο μέρος των φορολογικών εσόδων να κρατούνται στις τοπικές κυβερνήσεις), γνωρίζοντας ότι θα έχει σαφώς υψηλή απήχηση στον τοπικό πληθυσμό.

Ο Μαρόνι ειδικά δεν είναι μια τυχαία φυσιογνωμία. Ο βετεράνος πολιτικός έχει διατελέσει επί χρόνια υπουργός Εσωτερικών αλλά και υπουργός Εργασίας των δεξιών κυβερνήσεων του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Και ως υπουργός Εσωτερικών είχε «φάει», το 2009, καταδίκη από το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Στρασβούργο επειδή είχε απελάσει πρόσφυγες που αναζητούσαν άσυλο από την εμπόλεμη Λιβύη, τακτική πάντως που ακολούθησε και ως πρόεδρος της Λομβαρδίας αντιστεκόμενος σθεναρά στην μετεγκατάσταση σύρων και άλλων προσφύγων στην περιοχή του.

Με το βλέμμα στις εθνικές εκλογές

Το αποτέλεσμα της Κυριακής είναι πολύ σημαντικό για έναν ακόμη λόγο. Επιτρέπει στη Λέγκα να οργανώσει την εκλογική της βάση και να ενισχύσει την προβολή και απήχηση της εν όψει των γενικών εκλογών που θα διεξαχθούν στη χώρα την ερχόμενη άνοιξη. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι οι δημοσκοπήσεις προμηνύουν ότι είναι μάλλον αδύνατο κάποιο από τα κόμματα να διασφαλίσει αυτοδυναμία, η Λέγκα προσβλέπει να παίξει ρόλο κλειδί την επόμενη ημέρα, ενδεχομένως ακόμη και ως μέλος μιας κυβέρνησης συνασπισμού.

Οι εθνικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι για την πρώτη θέση κονταροχτυπιούνται το κυβερνών κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (του Ματέο Ρέντσι) και το αντισυστημικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων (του Μπέπε Γκρίλο), που αμφότερα συγκεντρώνουν γύρω στο 27%. Η Λέγκα βρίσκεται στην τρίτη(!) θέση μεταξύ 14-15% που σημαίνει ότι θεωρητικά θα μπορούσε να συνεργαστεί με την δεξιά Φόρτσα Ιτάλια και να «κλέψει» τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης από Ρέντσι και Γκρίλο.