Οι ακραίες ρυθμίσεις του Ασφαλιστικού
Σε όλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας, οι περικοπές στις συντάξεις ήταν επώδυνες. Με την εφαρμογή του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου υπήρξαν μειώσεις, οι οποίες, κατά μέσο όρο, έφθασαν το 26% εάν συνυπολογιστούν και οι απώλειες από την κατάργηση των δώρων και των επιδομάτων θερινών διακοπών.
Γράφει ο: Γιώργος Κουτρουμάνης*
Ωστόσο εκείνο το οποίο απετράπη εκείνη την περίοδο, ήταν μερικές, ακραίου χαρακτήρα, ρυθμίσεις, οι οποίες δυστυχώς υιοθετήθηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή με τους τελευταίους ασφαλιστικούς νόμους στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου, από το καλοκαίρι του 2015 μέχρι και τον Μάιο του 2016 με τον Ν.4387/2016.
Είναι ιδιαίτερα σκληρή και κοινωνικά άδικη η ρύθμιση που αφορά τις συντάξεις χηρείας. Όπως είναι γνωστό, με το νέο καθεστώς ένα μεγάλο μέρος των οικογενειών των θανόντων ασφαλισμένων ή συνταξιούχων θα πάρει σύνταξη μόλις για μία τριετία. Ακόμη, όμως, και εκείνοι από τους επιζώντες, οι οποίοι θα καταστούν δικαιούχοι, θα δουν τις συντάξεις τους μειωμένες κατά 30% τουλάχιστον. Πρόκειται για επιλογή, που δημιουργεί ένα νέο κοινωνικό πρόβλημα.
Τα ίδια χαρακτηριστικά έχουν και οι ρυθμίσεις που αφορούν εργαζόμενους οι οποίοι υπέβαλλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης από 01.07.2015 μέχρι 12.05.2016 και οι οποίοι θα λάβουν, μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους, μόνο το οργανικό ποσό της σύνταξης, σε πολλές περιπτώσεις μειωμένο και αυτό μέχρι και 37%, σύμφωνα με τον Ν. 4336/2015. Έχουμε, πλέον, κύριες συντάξεις οι οποίες κινούνται στα 150, 170 ή και 200 ευρώ. Δηλαδή, μιλάμε για βοηθήματα που είναι μικρότερα από το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Ακραίου χαρακτήρα είναι και οι ρυθμίσεις που θεσμοθετήθηκαν για τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, επιτηδευματιών, εμπόρων κ.λπ. Τώρα, μετά από 9 μήνες περίπου που εφαρμόζεται το σύστημα της ευθείας σύνδεσης των εισφορών με τα εισοδήματα, δηλαδή από την 01.01.2017, τα κυβερνητικά στελέχη αρχίζουν να διαπιστώνουν το πρόβλημα που δημιουργείται.
Ένα πρόβλημα που, εάν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, θα έχει σημαντικές συνέπειες στην πραγματική οικονομία. Γιατί, αυτό το νέο σύστημα ενισχύει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη φοροδιαφυγή, αφού το εισόδημα το οποίο δηλώνεται φορολογείται διπλά, μέσα και από τη σύνδεσή του με τις ασφαλιστικές εισφορές. Γιατί, με το νέο σύστημα, οι μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές μπορεί να φθάσουν στα 2.370 ευρώ, χωρίς να υπηρετούν οποιαδήποτε αρχή αναλογικότητας σε σχέση με τις αντίστοιχες παροχές σύνταξης και περίθαλψης.
Όλα αυτά και πολλά άλλα είναι αλήθεια ότι οδηγούν σε μία πλήρη απαξίωση του θεσμού της κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικά σε μία περίοδο, κατά την οποία θα πρέπει να ενταθεί η προσπάθεια καταπολέμησης της εισφοροδιαφυγής και της ανασφάλιστης εργασίας, τέτοιες επιλογές δεν βοηθούν καθόλου. Αντίθετα, ενισχύουν την παραβατικότητα στην αγορά εργασίας.
Επιβάλλονται, λοιπόν, οι αναγκαίες διορθώσεις γιατί ήδη είναι αργά.
* O Γιώργος Κουτρουμάνης είναι πρώην υπουργός Εργασίας