Οι παράνομα κλειστές ακτές και το παράνομο κράτος

Της Σοφίας-Χάιδως Ασημακοπούλου*

Κάθε καλοκαίρι οι καταγγελίες για παράνομες καταλήψεις ακτών είναι συνεχείς. Εκτός από τις παραλίες εκείνες που έχουν κλειστεί παράνομα και στις οποίες δεν υπάρχει πρόσβαση είναι και εκείνες οι οποίες έχουν καταληφθεί από υπαίθρια μπαρ και ξαπλώστρες με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ελεύθερος χώρος (παράδειγμα η μικρή Σάντα Μαρία στην Πάρο). Ακόμη όμως και αν υπάρχει πολλές αναγκάζεται να φύγει ακόμη και διά της βίας (καταγγελία από την Καβάλα– Αμμόλοφοι).

Παρόλο που οι καταγγέλλοντες προσπαθούν να βρουν τρόπους για να αρθεί η παράνομη αυτή κατάσταση συνεχώς πέφτουν πάνω σε «αναρμόδιους». Δήμοι που δηλώνουν άγνοια (π.χ. Δήμος Λαυρεωτικής), δήμοι που ξέρουν το πρόβλημα και λένε ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα (π.χ. Δήμος Μυκόνου), δήμοι που ξέρουν το πρόβλημα και δεν θέλουν να κάνουν τίποτα (π.χ. δήμος Βάρκιζας-Βούλας-Βουλιαγμένης), δήμοι που ξέρουν το πρόβλημα και λένε ότι θα πράξουν τα δέοντα αλλά δεν τα πράττουν (π.χ. Δήμος Πάρου). Το αποτέλεσμα είναι να μη γίνεται απολύτως τίποτα με συνέπεια ο κόσμος να είναι αγανακτισμένος γιατί βλέπει αφενός να στερείται κάτι που του ανήκει και αφετέρου να μην εφαρμόζονται οι νόμοι του κράτους όπου και όπως θα έπρεπε,

Σύμφωνα με παράπονα πολιτών, το γνωστό ξενοδοχείο Cape Sounio (67ο χιλιόμετρο Αθηνών-Σουνίου) που λειτουργεί στα όρια του δήμου Λαυρεωτικής, έχει τοποθετήσει άτομα από ιδιωτική εταιρεία φύλαξης κοντά στην ακτή, τα οποία απαγορεύουν σε άτομα που δεν είναι πελάτες του ξενοδοχείου, την πρόσβαση στην παραλία κοντά στις εγκαταστάσεις του (απέναντι από το ναό του Ποσειδώνα). Είναι παρόμοιά περίπτωση με το Principote της Μυκόνου, όπου οι «μπράβοι» της επιχείρησης απαγορεύουν στον κόσμο να πάει στην παραλία στον Πάνορμο (μάλιστα μετά το δημοσίευμα κάποιοι φρόντισαν να εξαφανιστεί η σχετική ιστοσελίδα) αλλά και αυτή της παραλίας στον Άγιο Ιωάννη της Θάσου.

Το εν λόγω μέρος της παραλίας το χρησιμοποιεί αποκλειστικά για τους πελάτες του ξενοδοχείου ή των επιχειρήσεων που λειτουργούν παράλληλα με τις υπηρεσίες του ξενοδοχείο (εστιατόριο και μπαρ). Επίσης έχει διαπιστωθεί (μέρος αυτών φαίνονται και στις διαφημιστικές του προβολές στην σχετική ιστοσελίδα του ξενοδοχείου) ότι έχουν προβεί σε κατασκευές στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη και το υδάτινο στοιχείο ενέργειες που ρητά απαγορεύονται από το νόμο (παρ.4, αρ. 2, ν.2971/2001).

Στις 14/4/2022 στείλαμε ερώτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Δήμο Λαυρεωτικής (dhmarxos@lavrio.gr) για το αν είναι ενήμεροι για το θέμα και έχουν εκδοθεί οι σχετικές άδειες αλλά απάντηση δεν πήραμε. Στις 28/07/2022 στείλαμε ερώτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Κεντρικό Λιμεναρχείο Λαυρίου (lavrio@hcg.gr) και μας απάντησαν ότι το θέμα: «…εκφεύγει αρμοδιοτήτων μας καθόσον η αναφερόμενη περιοχή βρίσκεται εκτός χερσαίας ζώνης λιμένα και παρακαλούμε για την ενημέρωση και τις τυχόν κατά λόγο αρμοδιότητας σας ενέργειές σας».

Στις 2/08/2022 στείλαμε ερώτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Τμήμα Ασφάλειας ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ (at.lavreotikis@astynomia.gr). Η απάντηση της αστυνομίας ήταν: «Παρακαλούμε όπως αποστείλετε σχετικό αίτημά σας ηλεκτρονικά υπογεγραμμένο μέσω www.gov.gr.». Όμως στο www.gov.gr (καταγγελίες) σελίδα για καταγγελία για θέματα καταπάτησης Αιγιαλού και Παραλίας δεν υπάρχει. Στις 8/8/2022 στείλαμε ερώτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην προϊσταμένη της ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Τμήμα Β’ Αιγιαλού και Παραλίας Υπουργείου Οικονομικών (m.kanellaki@gspp.gr) καθώς και στον προϊστάμενο του Τμήματος Β’ Αιγιαλού & Παραλίας Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών Ανατ. Αττικής (c.georgiou2@gspp.gr). Η απάντηση που πήραμε από τον προϊστάμενο του Τμήματος Β’ Αιγιαλού & Παραλίας Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών Ανατ. Αττικής ήταν «Κυρία Βουλευτή, η καταγγελία σας έχει προωθηθεί στο ktimatikiathinon@gspp.gr, που αποτελεί το κεντρικό πρωτόκολλο της Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών Ανατ. Αττικής, προκειμένου να πρωτοκολληθεί και να διερευνηθεί αρμοδίως το συντομότερο δυνατόν».

Σε προηγούμενη ερώτησή μας για το ίδιο θέμα 7384 – 13/9/2023 το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μας απάντησε ότι «…τα διαλαμβανόμενα σε αυτήν εκφεύγουν των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων» παρά τη σαφή υπόδειξη του κανονισμού της Βουλής (άρθρο 124 Παράγρφος 6. Aν o Yπoυργός στoν oπoίo απευθύνεται τo σχετικό έγγραφo κρίνει ότι είναι αναρμόδιoς, τo διαβιβάζει μέσα στην πρoθεσμία τoυ άρθρoυ 125 παρ. 5 ή 126 παρ. 4 στoν αρμόδιo Yπoυργό και αντίγραφo τoυ διαβιβαστικoύ κoινoπoιεί ταυτόχρoνα στην υπηρεσία της Boυλής και στo Boυλευτή πoυ τo κατέθεσε).

Το ίδιο συνέβη και με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το υπουργείο Εσωτερικών δεν απάντησε. Το υπουργείο Τουρισμού μας απάντησε ότι έκανε έλεγχο το Δεκέμβριο του 2002 (!!!), (υπ’ αριθμ. 509909/06.12.2002 Διαπιστωτική Πράξη του Προέδρου Ε.Ο.Τ.) και ότι τα βρήκε όλα νόμιμα.

Η απάντηση του υπουργείου Οικονομικών μεταξύ άλλων λέει ότι «Σε ό,τι αφορά την αυτοψία στον συγκεκριμένο χώρο, η Κτηματική Υπηρεσία Αθηνών – Ανατ. Αττικής, κατόπιν της από 8-8-2022 ερώτησης της Βουλευτού Σοφίας – Χάϊδως Ασημακοπούλου, που της απεστάλη με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (αρ. πρωτ.67806/8-8-2022), στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της βάσει του ν.2971/2001,διενήργησε αυτοψία στις 2-9-2022 στην εν λόγω θέση, προκειμένου να αποτυπώσει σε τοπογραφικό διάγραμμα την υφιστάμενη κατάσταση εντός της κοινόχρηστης ζώνης αιγιαλού και παραλίας. Οι οριογραμμές αιγιαλού και παραλίας επικυρώθηκαν με την υπ’ αριθ. 876/16-1-1978 Απόφαση Νομάρχη (Διαμέρισμα Ανατολικής Αττικής) και δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ 183/ 17.04.1978/Τεύχος Δ’. Ακολούθως, και αφού κατά την αυτοψία διαπιστώθηκαν κατασκευές – καταλήψεις εντός της κοινόχρηστης ζώνης αιγιαλού και παραλίας, θα διερευνηθεί η συνδρομή των προϋποθέσεων του αρθ. 27 ν.2971/2001 για την λήψη μέτρων προστασίας. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το ΒΔ 184/6-3-1962 (ΦΕΚ 48/Α/22-3-1962), η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως τουριστικό δημόσιο κτήμα (ΤΔΚ) και ως εκ τούτου,αρμοδιότητα να εκφέρει απόψεις για τούτο έχει η ΕΤΑΔ ΑΕ. Συγκεκριμένα, η Κτηματική Υπηρεσία Αθηνών – Ανατ. Αττικής, θα προβεί στις προβλεπόμενες ενέργειες για εξακρίβωση της νομιμότητας των κατασκευών, αναζητώντας στοιχεία και από άλλες Υπηρεσίες όπως η ΕΤΑΔ, το Λιμεναρχείο Λαυρίου, το Αστυνομικό Τμήμα Λαυρίου, ο Δήμος Λαυρεωτικής κλπ.» (Δηλαδή στις προθέσεις της Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών είναι η αναζήτηση πληροφοριών από το Λιμεναρχείο Λαυρίου, το Αστυνομικό Τμήμα Λαυρίου, ο Δήμος Λαυρεωτικής, στα οποία απευθυνθήκαμε χωρίς να πάρουμε καμία απάντηση ή ουσιώδη απάντηση). Και συνεχίζουν γράφοντας «Σε περίπτωση κατά την οποία, σύμφωνα με τα παραπάνω, διαπιστωθεί η αυθαίρετη χρήση-κατάληψη του χώρου, η ως άνω Κτηματική Υπηρεσία θα προβεί άμεσα σε όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασία»

Και όλα αυτά τη στιγμή που η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στους κοινόχρηστους χώρους και στον Αιγιαλό. Σε παρέμβασή του ο Άρειος Πάγος σημειώνει ότι «Ιδιωτικές παραλίες ο νόμος δεν γνωρίζει» και έστειλε εγκύκλιο προς τους εισαγγελείς να επιδείξουν ιδιαίτερη αυστηρότητα σε περιστατικά «οικειοποίησης». Επίσης κατά το άρθρο 2 παρ. 4 Ν. 2971/2001, απαγορεύεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασμάτων στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού.

Ενώ πολλοί πολίτες γνωρίζουν τις παραπάνω διατάξεις των νόμων και του Συντάγματος, η πολυνομία που με βεβαιότητα οδηγεί στην αυθαιρεσία, επιτρέπει στους έχοντες την εξουσία να διαπλέκονται με τους παραβάτες και οι διαμαρτυρόμενοι να απογοητεύονται και – το χειρότερο – να σταματούν να διαμαρτύρονται αποδεχόμενοι τις παρανομίες που το ίδιο το κράτος επιτρέπει με τη στάση του.

* Βουλευτής Β’ Πειραιώς, Ελληνική Λύση