Ουκρανική κρίση: Σοβαρό πλήγμα στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία

Ο πόλεμος του Κρεμλίνου κατά της Ουκρανίας επιφέρει ένα ακόμη πλήγμα στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, ενώ αυτές ήδη ταλανίζονται από την πανδημία και την παγκόσμια έλλειψη τσιπ.

Οι καλωδιώσεις, περίπου 5 χιλιόμετρα οργανωμένου συνόλου καλωδίων, τα τερματικά και οι σύνδεσμοι που διατρέχουν ολόκληρο το όχημα και αναμεταδίδουν πληροφορίες και ηλεκτρική ενέργεια, είναι τα κύρια εξαρτήματα που προέρχονται από την Ουκρανία.

Με την Ουκρανία να αποτελεί τη χώρα προέλευσης για το 7%-11% όλων των εισαγόμενων καλωδιώσεων καλωδίων στην ΕΕ, οι ευρωπαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων είχαν ήδη αρχίσει να αναζητούν εναλλακτικές πηγές πριν από τον πόλεμο.

Ωστόσο, είναι πιθανό να χρειαστούν τρεις έως έξι μήνες πριν από την πλήρη αναβάθμιση των εναλλακτικών προμηθειών που προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική (Μαρόκο και Τυνησία) καθώς και από τα Δυτικά Βαλκάνια (Σερβία και Βόρεια Μακεδονία), δήλωσε στη EURACTIV η Ευρωπαϊκή Ένωση Προμηθευτών Αυτοκινήτων (CLEPA).

Υπάρχουν επτά Ευρωπαίοι προμηθευτές στην Ουκρανία και περισσότεροι από 30 Ευρωπαίοι προμηθευτές έχουν εγκαταστάσεις στη Ρωσία.

Εν μέσω της συνεχιζόμενης έλλειψης τσιπ, η οποία σύμφωνα με την CLEPA θα επιδεινωθεί, άλλες ανησυχίες απλώς επιδεινώνουν την κατάσταση.

«Εάν η σύγκρουση δεν επιλυθεί στο εγγύς μέλλον, πρέπει να περιμένουμε ότι η έλλειψη τσιπ θα επιδεινωθεί. Η προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών και η αύξηση των τιμών της ενέργειας θα έχουν επίσης τεράστιο αντίκτυπο», δήλωσαν οι εκπρόσωποι της CLEPA.

Κεντρική Ανατολική Ευρώπη

Στην Ουγγαρία, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το εργοστάσιο της Audi στο Győr αναμένει να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα με την προμήθεια ανταλλακτικών.

Εκπρόσωποι της εταιρείας δήλωσαν στη EURACTIV ότι σκοπεύουν να παραχωρήσουν συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, όπου «οι διευθυντές θα δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση», αλλά δεν μπορούσαν να σχολιάσουν εκ των προτέρων.

Το εργοστάσιο της Suzuki στο Esztergom έχει αναστείλει τις εξαγωγές αυτοκινήτων προς τη Ρωσία, ένας όγκος που αντιπροσωπεύει περίπου το ένα δέκατο των ετήσιων εξαγωγών της.

«Προσπαθούμε να μεταφέρουμε τις επηρεαζόμενες παραγγελίες σε άλλες αγορές για να διατηρήσουμε τον προγραμματισμένο όγκο παραγωγής μας», δήλωσε εκπρόσωπος στη EURACTIV.

Είπαν επίσης ότι ενώ «εξακολουθεί να προκαλεί τις κύριες ανησυχίες η παγκόσμια έλλειψη τσιπ», το αν η Suzuki Ουγγαρίας θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις ναυτιλιακές ή άλλες υποχρεώσεις της θα εξαρτηθεί «από τη μελλοντική κατάσταση εφοδιασμού με ανταλλακτικά» και ότι «μπορεί να αναγκαστεί να μειώσει την παραγωγή μας» αν δεν μπορεί να βρει αρκετά ανταλλακτικά.

Εν τω μεταξύ, η Mercedes-Benz, η οποία διαθέτει εργοστάσιο στο Kecskemét της κεντρικής Ουγγαρίας, δήλωσε στη EURACTIV ότι ως μερική λύση για τη διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού θα μπορούσε να είναι η μεταφορά της παραγωγής σε άλλες τοποθεσίες εντός του δικτύου προμηθευτών».

Είπε επίσης ότι «προσαρμόζει» τα σχέδια βάρδιας στην Ουγγαρία, αλλά ελπίζει ότι η «υψηλή ευελιξία των εργοστασίων θα χρησιμοποιηθεί επίσης για να αποφευχθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι διακοπές λειτουργίας» και δήλωσε ότι η κατάσταση «επανεκτιμάται σε καθημερινή βάση».

Όταν ρωτήθηκε ο εκπρόσωπος της αν η Mercedes-Benz – η οποία πρόσφατα παρουσίασε το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητό της κατασκευασμένο πλήρως στην Ουγγαρία-  έχει «κουραστεί» από τις ελλείψεις λιθίου που είναι σημαντικές για τις μπαταρίες και αν φοβάται αποτυχία στις υποχρεώσεις της και την ανθεκτικότητα της βιομηχανίας, αυτός δήλωσε: «σας παρακαλούμε να καταλάβετε ότι δεν συμμετέχουμε σε κερδοσκοπίες».

Αντίθετα, η BMW, η οποία ελπίζει να ολοκληρώσει το νέο της εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρονικών αυτοκινήτων στο Debrecen της Ουγγαρίας έως το 2025, δήλωσε ότι η σύγκρουση «[δεν] έχει συνέπειες για την προμήθεια αυτής της τοποθεσίας».

Η EURACTIV δεν κατάφερε να επικοινωνήσει με την Opel Ουγγαρίας.

Παράλληλα, η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη στη γειτονική Σλοβακία.

«Προς το παρόν, βασικά όλα τα κρίσιμα υλικά που χρειαζόμαστε για την παραγωγή μπαταριών σπάνε ρεκόρ στην τιμή τους. Το λίθιο έχει αυξηθεί κατά 100% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο, το ίδιο και το κοβάλτιο ή το νικέλιο. Το νικέλιο εισάγεται ως επί το πλείστον από τη Ρωσία, καθώς κατέχει το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Πρέπει να δεχτούμε ότι τυχόν κυρώσεις θα επηρεάσουν τις εισαγωγές και την τιμή», δήλωσε ο Patrik Križanský από τη σλοβακική ένωση ηλεκτρικών οχημάτων.

Η Ρωσία είναι επίσης βασικός προμηθευτής παλλαδίου που απαιτείται για τους καταλυτικούς μετατροπείς των βενζινοκινητήρων.

Κατά την άποψή του, ωστόσο, αυτό δεν θα είναι αρκετό για να επηρεάσει τις μακροπρόθεσμες τάσεις της ηλεκτροκίνησης των οχημάτων.

Η ιστοσελίδα αυτή δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει με την KIA ούτε με την Stellantis, που αμφότερες έχουν εργοστάσια στη χώρα, αλλά η εκπρόσωπος της Volkswagen, Lucia Kovarič Makayová, δήλωσε ότι το εργοστάσιό της στη Σλοβακία μπορεί να αντιμετωπίσει «αναπροσαρμογή της παραγωγής», καθώς έχει προμηθευτές στη δυτική Ουκρανία.

Ο Peter Kremský, επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομίας του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, δήλωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πρόκειται να  «ανατρέψει τα πάντα στη βιομηχανία αυτοκινήτων».

Σύμφωνα με τον ίδιο, το συνδυασμένο αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών των εμπορευμάτων, της μείωσης των επενδύσεων και του πληθωρισμού θα μπορούσε να οδηγήσει σε μετεγκατάσταση ορισμένων από τις προγραμματισμένες επενδύσεις αλλού.

«Σήμερα, η Ευρώπη έχει πρόβλημα να κατασκευάσει οποιοδήποτε πιο εξελιγμένο προϊόν χωρίς να περιμένει τις προμήθειες από το εξωτερικό. Είναι ένα πρόβλημα και αυτό απλώς ένα ακόμη παράδειγμα», δήλωσε ο Pavol Prepiak, εκτελεστικός διευθυντής της ένωσης αυτοκινητοβιομηχανιών της Σλοβακίας.

«Η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να είναι ανεξάρτητη από αυτή την άποψη. Πρέπει να μετεγκαταστήσουμε τους προμηθευτές σε πιο σταθερές χώρες ή στην ίδια την Ένωση», πρόσθεσε ο ίδιος.

«Μπορεί να χρειαστούν μήνες για να εξασφαλιστούν προμήθειες αντικατάστασης, μέχρι οι εταιρείες να βρουν νέους εισαγωγείς ή να αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα με άλλους προμηθευτές», δήλωσε ο Bohuslav Čížek από τη Συνομοσπονδία Βιομηχανίας της Τσεχικής Δημοκρατίας.

Στην Τσεχία, όπου ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας αντιπροσωπεύει περίπου το 9% του ΑΕΠ, αυτό αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την ανάπτυξη.

Περίπου οι μισές από τις τσεχικές εταιρείες επηρεάζονται άμεσα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα που διοργάνωσε η τσεχική ένωση της αυτοκινητοβιομηχανίας (AutoSAP) μεταξύ των μελών της.

Επιπλέον, περισσότερες από το ένα τρίτο από αυτές αντιμετωπίζουν ήδη ελλείψεις πρώτων υλών ή εξαρτημάτων που απαιτούνται για την παραγωγή και περισσότερες από το ένα πέμπτο έχουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα υλικοτεχνικής υποδομής που προκαλεί η σύγκρουση.

Ακόμα και η Ρουμανία, η οποία το 2002 εξήγαγε περισσότερες καλωδιώσεις από την Ουκρανία, αντιμετωπίζει προβλήματα αλλού.

Το εργοστάσιο Powertrain and Chassis Plant της Dacia στη χώρα σταμάτησε την παραγωγή για αρκετές ημέρες από τη Δευτέρα μετά από μείωση των παραγγελιών για κιβώτια ταχυτήτων από τα εργοστάσια της Renault στη Ρωσία.

Η υπόλοιπη Ευρώπη υπό απειλή

Ωστόσο, η κακοδαιμονία έχει εξαπλωθεί και δυτικότερα στην ήπειρο. Το εργοστάσιο της Renault στο Cléon της Γαλλίας μπήκε σε καθεστώς βραχυχρόνιας εργασίας λόγω έλλειψης εξαρτημάτων που ανακοινώθηκε την Τρίτη, γεγονός που τα συνδικάτα αποδίδουν άμεσα στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Καθώς το εργοστάσιο αυτό παράγει κινητήρες, αναμένουν αντίκτυπο και σε άλλα εργοστάσια της χώρας.

Στην Ιταλία, το εργοστάσιο της Stellantis στο Melfi (Potenza) ανακοίνωσε την Τρίτη (15 Μαρτίου) ότι η αύξηση της παραγωγής που είχε αρχικά προγραμματιστεί από την εταιρεία δεν είναι πλέον δυνατή μετά από συνάντηση μεταξύ της διοίκησης και των συνδικάτων. Οι βάρδιες εργασίας θα μειωθούν από 17 σε 15 από τις 4 Απριλίου.

Επιπλέον, σχεδόν το 90% όλων των ισπανικών «συμπλεγμάτων» της αυτοκινητοβιομηχανίας υφίστανται ήδη μεγάλες επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη μεταξύ 137 ισπανικών εταιρειών του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας και δημοσιεύθηκε την περασμένη Τετάρτη (9 Μαρτίου).

Ορισμένες από αυτές εξέφρασαν μεγάλη ανησυχία για το γεγονός ότι εργαζόμενοι από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης στα ισπανικά εργοστάσια αυτοκινήτων αποφάσισαν τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες να εγκαταλείψουν τις θέσεις εργασίας τους και να συμμετάσχουν στον αγώνα με τον ουκρανικό στρατό για την απόκρουση της ρωσικής εισβολής.