Πειραματικό εμβόλιο για το HIV ενδεχομένως να καταπολεμά τον καρκίνο

Ένα πειραματικό εμβόλιο που αναπτύχθηκε αρχικά για τον ιό HIV έδειξε σε κλινικές δοκιμές ότι θα μπορούσε να καταπολεμήσει και τον καρκίνο. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Υγείας & Επιστήμης του Όρεγκον (OHSU) στις ΗΠΑ ανέπτυξαν μια πλατφόρμα για εμβόλια που βασίζονται στον κυτταρομεγαλοϊό (CMV), η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «ασπίδα» κατά του καρκίνου.
Ο κυτταρομεγαλοϊός είναι ένας πολύ διαδεδομένος ιός ο οποίος ανήκει στην οικογένεια των ερπητοϊών. Στους περισσότερους ανθρώπους, ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα φάση και δεν προκαλεί συμπτώματα. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σε ενήλικες ασθενείς, ηπατίτιδα ή πνευμονία.
Τα καρκινικά κύτταρα, όπως και πολλοί ιοί, έχουν την ικανότητα να διαφεύγουν από τους μηχανισμούς με τους οποίους το ανοσοποιητικό σύστημα τα αναγνωρίζει και τα καταστρέφει. Οι ερευνητές του OHSU χρησιμοποίησαν τον κυτταρομεγαλοϊό για να μεταφέρουν αντιγόνα που σχετίζονται με τον καρκίνο, προκειμένου να προκαλέσουν ανοσολογική απόκριση. Αυτή η μέθοδος προκάλεσε την παραγωγή Τ-κυττάρων που στοχεύουν τα καρκινικά κύτταρα και πυροδότησε μια μακροχρόνια ανοσολογική απόκριση.
«Δείξαμε ότι ο κυτταρομεγαλοϊός μπορεί να επάγει μη συμβατικά Τ κύτταρα σε καρκινικά αντιγόνα και ότι αυτά τα Τ κύτταρα μπορούν να αναγνωρίσουν τα καρκινικά κύτταρα», δήλωσε ο Κλάους Φρου, καθηγητής στο Ινστιτούτο Εμβολίων και Γονιδιακής Θεραπείας του OHSU.
Αρχικά, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα για να αναπτύξουν ένα εμβόλιο Τ-κυττάρων κατά του ιού HIV. Αφού επιβεβαιώθηκε η ασφάλεια του στις πρώτες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, οι ερευνητές τροποποίησαν το εμβόλιο προκειμένου να προκαλέσουν τις επιθυμητές ανοσολογικές αποκρίσεις. Η πρώτη παρτίδα δεδομένων ανοσοαπόκρισης από την κλινική δοκιμή αναμένεται αργότερα φέτος.
Επέκταση της πλατφόρμας
Σε προηγούμενη μελέτη τους, οι ερευνητές έδειξαν ότι ο CMV ρέζους μπορεί να προγραμματιστεί γενετικά ώστε να διεγείρει τα Τ κύτταρα με διαφορετικό τρόπο από τα τυπικά εμβόλια. Στην τρέχουσα μελέτη τους, θέλησαν να δουν αν το εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει ανοσολογική απόκριση έναντι κοινών αντιγόνων του καρκίνου και αν αυτά τα ανοσοποιητικά κύτταρα μπορούν να αναγνωρίσουν και να επιτεθούν στα καρκινικά.
Διαπιστώθηκε ότι τα Τ κύτταρα αντέδρασαν στα εν λόγω αντιγόνα όπως και στα ιικά αντιγόνα, τόσο από άποψη ισχύος όσο και από άποψη ακρίβειας. Η ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι όταν το ζωικό μοντέλο εκτέθηκε σε ένα αντιγόνο του καρκίνου του προστάτη, τα τα καρκινικά κύτταρα ενεργοποίησαν τα Τ κύτταρα. Αυτό υποδηλώνει ότι τα καρκινικά κύτταρα θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο αυτής της μοναδικής ανοσολογικής απόκρισης.
Εμβόλιο κατά του καρκίνου
Δεδομένου ότι τα Τ-κύτταρα που δημιουργούνται από τα εμβόλια CMV διατηρούνται για μια ζωή, θα μπορούσαν αν χρησιμοποιηθούν για να αποτρέψουν την επανεμφάνιση του καρκίνου του προστάτη ή του μαστού.
«Ένα εμβόλιο που δημιουργεί ειδικά Τ κύτταρα τα οποία λειτουργούν ως ασπίδα του ανοσοποιητικού περιπολώντας συνεχώς τον οργανισμό σας και προστατεύοντάς τον για το υπόλοιπο της ζωής σας, είναι πραγματικά συναρπαστικό» κατέληξε ο ερευνητής.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Science Advances».