Περιθώρια για νέα μέτρα στήριξης από το “μαξιλάρι” επιπλέον εσόδων 587 εκατ. ευρώ

Έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 903 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για 2,004 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 κατέγραψε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στα στοιχεία του για την πορεία των δημοσίων οικονομικών.

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στο πρώτο δίμηνο του 2022 σχηματίστηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 847 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 239 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υπεραπόδοση ορισμένων φορολογικών εσόδων που οδήγησε στην υπέρβαση της πρόβλεψης για τις εισπράξεις εσόδων κατά 587 εκατ. ευρώ, μη συνυπολογιζομένου ενός ακόμη ποσού υπερεισπράξεων ύψους 300 εκατ. ευρώ το οποίο προέκυψε, λόγω της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με τα στοιχεία του Γ.Λ.Κ., στο πρώτο δίμηνο του 2022:

1) Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 8,86 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,083 δισ. ευρώ ή 10,9% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Ωστόσο, στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη το μήνα Φεβρουάριο της πρώτης δόσης για το 2022 από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) ύψους 1,718 δισ. ευρώ, η οποία κατόπιν της θετικής προκαταρτικής αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετατοπίζεται χρονικά για το μήνα Απρίλιο 2022. Εξαιρουμένου του ποσού από το ΤΑΑ τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 635 εκατ. ευρώ ή 6,4% έναντι του στόχου.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 9.503 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,124 δισ. ευρώ ή 10,6% έναντι του στόχου. Εξαιρουμένου του προαναφερόμενου ποσού από το TAA, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 594 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 8,765 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 887 εκατ. ευρώ ή 11,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 300 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά το μήνα Δεκέμβριο 2021. Συνεπώς, το ποσό των επιπλέον εισπραχθέντων εσόδων ανέρχεται στην πραγματικότητα σε 587 εκατ. ευρώ και, σύμφωνα με ανώτατο κυβερνητικό παράγοντα, μπορεί να αξιοποιηθεί για την εφαρμογή μέτρων ουσιαστικής οικονομικής ενίσχυσης των νοικοκυριών που πλήττονται από το κύμα ακρίβειας το οποίο έχει προκαλέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Το ποσό των 587 εκατ. ευρώ εκτιμάται από το Γ.Λ.Κ. ότι προέρχεται «από την καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022 (φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, ΕΝΦΙΑ) όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.)».

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 642 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 40 εκατ. ευρώ από τον στόχο (683 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 427 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 213 εκατ. ευρώ από τον στόχο (640 εκατ. ευρώ).

Ειδικά τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γ.Λ.Κ., το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,005 δισ. ευρώ μειωμένο 473 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο λόγω της μη είσπραξης της πρώτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ποσού 1,718 δισ. ευρώ, όπως προαναφέρεται. Εξαιρουμένης αυτής, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1,245 δισ. ευρώ.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,416 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 460 δισ. ευρώ, αλλά εξαιρουμένης της προαναφερόμενης μετατοπισθείσας χρονικά είσπραξης από το ΤΑΑ, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1,258 δισ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4,933 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,166 δισ. ευρώ ή 31% έναντι του στόχου. Στην υπέρβαση αυτή, πέραν της καλύτερης απόδοσης των φόρων όπως προαναφέρθηκε, συνετέλεσαν και: (α) η παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και (β) η παράταση της προθεσμίας πληρωμής, έως τις 4 Φεβρουαρίου, φορολογικών υποχρεώσεων, οι οποίες είχαν καταληκτική ημερομηνία στις 31 Ιανουαρίου 2022, στις περιοχές που επλήγησαν από τις χιονοπτώσεις και τον παγετό της 24ης Ιανουαρίου 2022.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 411 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 13 εκατ. ευρώ από τον στόχο (397 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 359 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 144 εκατ. ευρώ από τον στόχο (215 εκατ. ευρώ).

2) Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2022 ανήλθαν στα 9,763 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2,185 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (11,948 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υστέρηση έναντι του στόχου κατά 2,58 δισ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 1,537 δισ. ευρώ. Υστέρηση παρουσιάζεται επίσης στις τρέχουσες μεταβιβάσεις προς οργανισμούς και κράτη της Ε.Ε. κατά 194 εκατ. ευρώ και τις καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 103 εκατ. ευρώ.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 1,333 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο των 938 εκατ. ευρώ κατά 395 εκατ. ευρώ.

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο του Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, έχει ως εξής:

α) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 148 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,

β) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 47 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ και

γ) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 42 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ.

Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2022 παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2,038 δισ. ευρώ.