Πεζοδρόμια παγίδες για τους πεζούς
Ποιος έχει την ευθύνη;- Τι λέει πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου και ο Α αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Γρ. Κωνσταντέλλος.
Τα φθαρμένα πεζοδρόμια με σπασμένες πλάκες, καθώς και οι φουσκωμένες πλάκες λόγω των ριζών των δέντρων, αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τους πεζούς. Αυτές οι καταστάσεις συνήθως προκύπτουν λόγω αμελούς συντήρησης ή αδιαφορίας από τους αρμόδιους, όπως οι ιδιοκτήτες των παρακείμενων ακινήτων ή οι τοπικές αρχές. Δυστυχώς αρκετοί πεζοί έχουν τραυματιστεί σε τέτοιες επικίνδυνες καταστάσεις, έχουν καταφύγει στη δικαιοσύνη και φυσικά έχουν δικαιωθεί. Τα τελευταία 20 χρόνια, έχουν καταγραφεί πάνω από 40 περιπτώσεις αντικειμενικής ευθύνης, όπου δήμοι κλήθηκαν να αναλάβουν την ευθύνη, σύμφωνα με δηλώσεις στην One Voice του Α΄ αντιπροέδρου της ΚΕΔΕ, δημάρχου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Γρηγόρη Κωνσταντέλλου.
Ο Άρειος Πάγος με πρόσφατη απόφαση του υπογραμμίζει αυτή την ευθύνη, για τέτοιου είδους ατυχήματα. «Ο δήμος, όταν λαμβάνει σχετική ενημέρωση για παραβάσεις ή ατέλειες, υποχρεούται να ενημερώνει άμεσα τον ιδιοκτήτη του ακινήτου και να τον προτρέπει να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την αποκατάσταση της κατάστασης. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δεν ανταποκριθεί στις υποδείξεις του δήμου, τότε ο δήμος οφείλει να προχωρήσει σε αποκατάσταση του προβλήματος και να επιβάλει τα ανάλογα πρόστιμα» εξηγεί ο αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Η ευθύνη για ατύχημα σε κακοσυντηρημένο πεζοδρόμιο εξαρτάται από το ποιος είναι υπεύθυνος για την κατασκευή, συντήρηση ή επισκευή του. Σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό και τον Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων δίπλα στα πεζοδρόμια φέρουν την ευθύνη για αυτές τις εργασίες. Αν οι ιδιοκτήτες αμελήσουν, ο Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) μπορεί να αναλάβει τις επισκευές, με δικά τους έξοδα ή δημόσια χρηματοδότηση. Ας δούμε όμως τι μας λέει σχετικά ο κ. Κωνσταντέλλος «Ο δήμος είναι υπεύθυνος για την αποκατάσταση οποιασδήποτε φθοράς ή καταστροφής σε πεζοδρόμια που βρίσκονται σε κοινόχρηστες περιοχές ιδιοκτησίας του, όπως σε πάρκα, αθλητικά κέντρα και σχολεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μόλις παρατηρηθεί φθορά, ο δήμος οφείλει να προβεί άμεσα στην αποκατάστασή τους. Σε περιπτώσεις που τα πεζοδρόμια βρίσκονται μπροστά από οικίες ή επιχειρήσεις ιδιωτών, η ευθύνη για τη συντήρηση και επισκευή ανήκει στους ιδιοκτήτες των όμορων ακινήτων. Εάν ο δήμος παρατηρήσει φθορά σε αυτές τις περιοχές, μέσω των αρμοδιοτήτων του, οφείλει να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη ότι η αποκατάσταση πρέπει να γίνει άμεσα. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δεν ανταποκριθεί στην ενημέρωση του δήμου, ο δήμος θα πρέπει να προχωρήσει στην αποκατάσταση του πεζοδρομίου και να στείλει τον λογαριασμό για το κόστος της επισκευής στον ιδιοκτήτη.»
Πρόσφατα, ο Άρειος Πάγος στην περίπτωση, μιας 64χρονης γυναίκας η οποία τραυματίστηκε σοβαρά από φθαρμένες πλάκες πεζοδρομίου και υπέβαλε μήνυση κατά του δημάρχου και του αντιδημάρχου υπεύθυνου για τις τεχνικές υπηρεσίες του δήμου, επέβαλε στον αντιδήμαρχο ποινή φυλάκισης τεσσάρων μηνών με τριετή αναστολή για το αδίκημα της σωματικής βλάβης από αμέλεια. «Στην προκειμένη περίπτωση, που ήρθε στο φως της δημοσιότητας, διαπιστώθηκε ότι ο δήμος δεν προέβη στην ενημέρωση των όμορων ιδιοκτητών για τη φθορά των πεζοδρομίων και δεν ανέλαβε καμία ενέργεια για την επισκευή τους. Ως αποτέλεσμα αυτής της αμέλειας, η ευθύνη για την κατάσταση αυτή, καθώς και για τις συνέπειες που προέκυψαν, επωμίσθηκε ο αρμόδιος αντιδήμαρχος στον οποίο είχαν μεταβιβαστεί οι αρμοδιότητες από το δήμαρχο», μας εξηγεί ο κ. Κωνσταντέλλος και προσθέτει «αντίστοιχες παραλείψεις δήμων οδηγούν σε αποζημιώσεις πολιτών από τα διοικητικά δικαστήρια για ατυχήματα που προκύπτουν λόγω της αμέλειας ή της μη έγκαιρης αποκατάστασης των φθορών».
Να σημειώσουμε πως, τα πεζοδρόμια κατασκευάζονται βάσει κανονιστικής απόφασης του δήμου, η οποία καθορίζει τις διαστάσεις, τα υλικά και τον τύπο των κατασκευών (κρασπέδων, ρείθρων, επίστρωσης), καθώς και τα χαρακτηριστικά των φυτευτικών τμημάτων (π.χ. παρτέρια). Σε παραδοσιακούς οικισμούς, η απόφαση αυτή απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Ο δήμος οφείλει να τηρεί τις διαστάσεις και να εξασφαλίζει ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών για ασφαλή και ανεμπόδιστη κυκλοφορία. Εγκαταστάσεις όπως φύτευση ή ζαρντινιέρες πρέπει να τοποθετούνται εκτός αυτής της ζώνης. Αν το πεζοδρόμιο έχει πλάτος μικρότερο από 1,50 μέτρο, η ελεύθερη ζώνη καταλαμβάνει όλο το πεζοδρόμιο. Επιπλέον πρέπει να τηρούνται οι προδιαγραφές προσβασιμότητας των πεζοδρομίων, ιδίως για τα άτομα με αναπηρία.
