Ποιος κερδίζει τελικά από τον πόλεμο;
Του Μιχαήλ Φλαμπουράρη-Ρετσινά*
Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν ασχολείται με το lobbying στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την άμεση πρόβλεψη από το Μάρτιο υπαγωγής των αμυντικών δαπανών στην ενεργοποίηση ρήτρας διαφυγής του ελλείμματος «αλά Covid», τότε μάχεται ως φερέλπις Επίτροπος άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάγκη μιας κοινής ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Τραμπ παροτρύνει τους Ευρωπαίους να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, ώστε να επωμιστούν μεγαλύτερο μέρος των αμυντικών εξόδων. Την ίδια στιγμή, επεξεργάζεται τον τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου και περικοπές στον αμυντικό προϋπολογισμό του Πενταγώνου, στο πλαίσιο του περιορισμού της κρατικής σπατάλης και της συγκράτησης του δεκαετούς κόστους δανεισμού.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η απόκλιση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ στη χρηματιστηριακή απόδοση των αμυντικών τους εργολάβων, με τις αμερικανικές εταιρίες να διορθώνουν μετά την εκλογή του Τραμπ, προεξοφλώντας τον τερματισμό του πολέμου. Και κάπου εδώ μπαίνουν οι πραγματικοί κερδισμένοι.
Τα μεγάλα κέρδη της ευρωπαϊκής πολεμικής βιομηχανίας
Από τη στιγμή που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές πολεμικές βιομηχανίες απογειώθηκαν. Η Rheinmetall, η BAE Systems, η Thales και η Leonardo δεν προλαβαίνουν να κλείνουν συμβόλαια για άρματα μάχης, αντιαεροπορικά και πυρομαχικά. Τι σημασία έχει το έλλειμμα, όταν μπορείς να κάνεις business με τον πόλεμο;
Η Ευρώπη ανακάλυψε ξαφνικά ότι η άμυνα είναι προτεραιότητα… Τα εργοστάσια δουλεύουν στο φουλ, οι επενδυτές βλέπουν τις μετοχές να ανεβαίνουν και οι κυβερνήσεις μιλούν για «ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας». Κάποιοι θα το έλεγαν αμοραλισμό, αλλά στις Βρυξέλλες το ονομάζουν «ισχυρή και ενωμένη Ευρώπη».
Και φυσικά, οι Αμερικανοί παραγωγοί LNG
Αν υπάρχει ένας ακόμα μεγάλος κερδισμένος, αυτός είναι ο τομέας του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) των ΗΠΑ.
Με τη Ρωσία εκτός ενεργειακού παιχνιδιού στην Ευρώπη, η Cheniere Energy και οι υπόλοιποι αμερικανικοί κολοσσοί φυσικού αερίου έκαναν χρυσές δουλειές. Οι Ευρωπαίοι πληρώνουν πολλαπλάσια για να αντικαταστήσουν το ρωσικό αέριο, και οι ΗΠΑ έγιναν οι νέοι ενεργειακοί «προστάτες» της γηραιάς ηπείρου.
Μεθοδολογία τυποποίησης τιμών και δημιουργίας χαρτοφυλακίων
Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την ανάλυση επιτρέπει τη δίκαιη σύγκριση των μετοχών στον αμυντικό τομέα και στον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Αρχικά, οι τιμές των μετοχών κανονικοποιήθηκαν με βάση την τιμή 100 στην αρχική ημερομηνία, ώστε να εξαλειφθούν οι διαφορές στις αρχικές αποτιμήσεις. Έτσι, καταγράφεται η σχετική μεταβολή των μετοχών με την πάροδο του χρόνου.
Στη συνέχεια, αντιπαραβάλλονται δύο χαρτοφυλάκια και μια ενεργειακἠ μετοχή-βαρὀμετρο:
- Η ευρωπαϊκή βιομηχανία όπλων αντιπροσωπεύεται από τις εταιρίες BAE Systems, Rheinmetall, Saab, Thales, Leonardo, Hensoldt, Airbus.
- Η αμερικανική βιομηχανία όπλων αντιπροσωπεύεται από εταιρίες όπως Lockheed Martin, Raytheon, Northrop Grumman, Boeing, General Dynamics, L3Harris, AeroVironment.
- Ο τομέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αντιπροσωπεύεται από τη Cheniere Energy.
Η τιμή του κάθε χαρτοφυλακίου προκύπτει ως ο μέσος όρος των κανονικοποιημένων τιμών των μετοχών, διασφαλίζοντας ότι κάθε εταιρεία συνεισφέρει ισότιμα.
Συμπέρασμα και ανάλυση του γραφήματος
Το γράφημα επιβεβαιώνει ότι, ο πόλεμος στην Ουκρανία (Φεβρουάριος 2022) ήταν σημείο καμπής για τις βιομηχανίες όπλων και LNG.
Η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (μαύρη γραμμή) παρουσίασε εκρηκτική άνοδο, ξεπερνώντας τις αμερικανικές εταιρίες (μπλε γραμμή), λόγω της μεγάλης αύξησης των αμυντικών δαπανών της Ε.Ε.
Σημαντική είναι επίσης η άνοδος της Cheniere Energy (πράσινη γραμμή), καθώς η Ευρώπη στράφηκε στο LNG για να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η εκλογή Τραμπ (Νοέμβριος 2024) σηματοδοτεί νέα φάση αβεβαιότητας, πιθανώς επηρεάζοντας τη μελλοντική πορεία των αμυντικών εταιριών, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.
Και τώρα τι;
Η Ευρώπη επενδύει δισεκατομμύρια στην άμυνα, η Αμερική μειώνει τον προϋπολογισμό της, αλλά ποιος τελικά «φοβάται» τον πόλεμο; Σίγουρα όχι όσοι πουλάνε όπλα και ενέργεια. Μετά την εκλογή του Τραμπ, το παιχνίδι μπορεί να αλλάξει ξανά, αλλά ένα είναι σίγουρο: Η πολεμική βιομηχανία και το LNG θα συνεχίσουν να μετράνε κέρδη.
Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να ζητούν «δημοσιονομική χαλάρωση», δηλαδή ελλεἰμματα μονο για όπλα. Και αν κάποιος τολμήσει να αναρωτηθεί μήπως θα έπρεπε να επενδύσουν στην εκπαίδευση ή την υγεία, η απάντηση είναι έτοιμη: «Χωρίς ασφάλεια, δεν υπάρχει τίποτα άλλο».
Άλλωστε, όταν μια πολεμική βιομηχανία ανεβαίνει 400% σε δύο χρόνια, μάλλον δεν είναι κακή επένδυση, έτσι δεν είναι;
*Τεχνικός Αναλυτής MSTA