Πότε θα επιστρέψει η κυβέρνηση Μητσοτάκη τα υπερκέρδη στους καταναλωτές;
Εδώ και δώδεκα μήνες η ελληνική κοινωνία, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βιώνουν μία ακραία κρίση ακρίβειας στο ρεύμα. Από τα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) προκύπτει ότι, η ξεκάθαρη αύξηση του συντελεστή κέρδους και των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2021.
Τους πρώτους μήνες η κυβέρνηση επιχείρησε να καλύψει τις αυξήσεις με μικρές και αναποτελεσματικές επιδοτήσεις. Όμως, η ρήτρα αναπροσαρμογής που εφάρμοσε η γαλάζια διοίκηση της ΔΕΗ από τις 5 Αυγούστου 2021 οδήγησε σε ένα ντόμινο αυξήσεων σε όλη την αγορά και φυσικά και στους υπόλοιπους ενεργειακούς παρόχους.
Αν και η κυβέρνηση Μητσοτάκη μέχρι τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους δεν δεχόταν ότι υπάρχουν υπερκέρδη, μετά την πίεση του Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή, με την αποκάλυψη των πρώτων υπολογισμών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για 1,4 δισ. ευρώ, ο κύριος Μητσοτάκης αναγκάστηκε να παραδεχτεί τα υπερκέρδη και να αναγγείλει τη φορολόγησή τους με 90%. Όμως, τέσσερις μήνες μετά, η κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει ούτε πόσα είναι τελικά τα υπερκέρδη, ούτε φυσικά τα έχει φορολογήσει και επιστρέψει στους καταναλωτές.
Αυτή η καθυστέρηση και η κωλυσιεργία οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να συντάξει ειδική έκθεση υπολογισμού των πραγματικών υπερκερδών στην ηλεκτρική ενέργεια. Η έκθεση αυτή βασίστηκε αποκλειστικά σε στοιχεία της ΡΑΕ και συνεπώς δεν μπορούν να αμφισβητηθεί. Πρόσθετα στοιχεία αντλήθηκαν επίσης από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφορά Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ).
Η έκθεση απέδειξε ότι, τα πραγματικά υπερκέρδη για το εννιάμηνο Ιούλιος 2021-Μάρτιος 2022 ανέρχονται σε 1,7 δισ. ευρώ. Και, μάλιστα, σε μια περίοδο ακραίας κρίσης ακρίβειας για τους καταναλωτές.
Υπάρχει δηλαδή 1,7 δισ. ευρώ αισχροκέρδεια το υπό εξέταση εννιάμηνο, με τη στήριξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, εις βάρος των καταναλωτών, νοικοκυριών και παραγωγικών φορέων. Αυτό είναι και το ποσό που η κυβέρνηση οφείλει, όπως έχει δεσμευτεί, μετά από μεγάλη δική μας πίεση, να φορολογήσει άμεσα κατά 90% και να επιστρέψει άμεσα στους καταναλωτές.
Η έκθεση εκτίμησης των υπερκερδών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. βασίζεται στον υπολογισμό της διαφοράς των εσόδων των παραγωγών με το πραγματικό πλήρες κόστος παραγωγής, θεωρώντας και ένα εύλογο συνολικό περιθώριο κέρδους χονδρικής επί του μεταβλητού κόστους παραγωγής (5%).
Από την έκθεση προέκυψε επίσης ότι, το διάστημα Ιουλίου 2021-Ιουνίου 2022 η παρατηρούμενη αύξηση του κόστους χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού, ανήλθε σε 8 δισ. ευρώ, κάτι που υποδηλώνει τεράστια επιβάρυνση της αγοράς (11,4 δισ. ευρώ την περίοδο Ιούλιος 2021-Ιούνιος 2022 από 3,4 δισ. ευρώ το προηγούμενο 12μηνο, αύξηση 235%!).
Για την ίδια περίοδο υπολογίστηκε ότι, τα υπερκέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχονται σε 2,2 δισ. ευρώ! Μάλιστα, η έκθεση αναδεικνύει ότι στο ίδιο 12μηνο έχουν χρεωθεί αδίκως στους καταναλωτές επιπλέον ποσά ύψους 2,45 δισ. ευρώ (ουρανοκατέβατα κέρδη ΑΠΕ, χρεώσεις ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ, κ.λπ.) που χρησιμοποιούνται για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος.
Σύμφωνα ακόμη με την έκθεση, η Ελλάδα, με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία, κατέγραφε σε μηνιαία βάση και σχεδόν για κάθε μήνα, από τις υψηλότερες τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ενέργειας πανευρωπαϊκά. Ήταν πρώτη στην Ευρώπη, δηλαδή ακριβότερη, στη χονδρεμπορική τιμή ενέργειας τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο του 2021, τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2022.
Το ράλι ακρίβειας ξεκίνησε με την αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά 20% τον Σεπτέμβριο του 2019, ενώ η ΔΕΗ συμμετείχε και στην αισχροκέρδεια κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2020, αλλά και στη λειτουργία της αγοράς χωρίς έλεγχο και ρύθμιση. Η ανοχή της κυβέρνησης σε φαινόμενα χειραγώγησης τιμών και λειτουργίας ολιγοπωλίου στην ελληνική ενεργειακή αγορά, καθώς και η απόφαση να δεσμεύσει την ελληνική ηλεκτροπαραγωγή στο φυσικό αέριο, πίσω από την προσχηματική απολιγνιτοποίηση, έχουν ναρκοθετήσει το κόστος ενέργειας.
Όμως και ο νέος μηχανισμός που λειτουργεί από τον Ιούλιο κρύβει νέα υπερκέρδη άνω του 1 δισ. ευρώ το χρόνο, με υπογραφή υπουργού. Η κυβέρνηση μάς οδηγεί σε αχαρτογράφητα νερά στην ενέργεια, ενώ οι όποιες δεσμεύσεις διαψεύδονται διαρκώς, εδώ και ένα έτος. Η ενεργειακή κρίση αναδεικνύει ότι, είναι άμεση η ανάγκη πολιτικής αλλαγής στην Ελλάδα.
* Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας