Προϋπολογισμός: Τα 3 “τρικ” της φετινής φοροληστείας!

Με τρία “κόλπα” σε βάρος της συντριπτικής πλειονότητας των ελληνικών νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα καταφέρει φέτος να τούς αποσπάσει φόρους συνολικού ύψους 3,75 δισ. ευρώ, πλέον αυτών που είχε ήδη προβλέψει στον φετινό προϋπολογισμό.

Η συνολική αύξηση των φορολογικών εσόδων το 2024 σε σύγκριση με το 2023 εκτιμάται ότι θα είναι της τάξεως των 4,25 δισ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων μόλις 500 εκατ. ευρώ περίπου θα είναι η ήδη προβλεφθείσα στον προϋπολογισμό του 2024 αύξηση των εν λόγω εσόδων, ενώ τα υπόλοιπα 3,75 δισ. ευρώ αναμένεται να είναι μια επιπλέον των προβλέψεων αύξηση των φοροεσόδων! Πιο συγκεκριμένα, βάσει της αρχικής πρόβλεψης του κρατικού προϋπολογισμού του 2024, το συνολικό ποσό των εσόδων του κράτους από φόρους θα έπρεπε να αυξηθεί φέτος κατά 495 εκατ. ευρώ, από 62,465 δισ. ευρώ το 2023 σε 62,96 δισ. ευρώ το 2024. Τελικά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων που έχουν περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του κρατικού προϋπολογισμού του 2025, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν από 62,465 δισ. ευρώ το 2024 σε 66,713 δισ. ευρώ το 2024, δηλαδή συνολικά κατά 4,248 δισ. ευρώ!

Τα τρία “κόλπα” με τα οποία η κυβέρνηση επέτυχε αυτή την πρωτοφανή φοροληστεία ήταν:

1) Η υπέρμετρη αύξηση της παρακράτησης φόρου εισοδήματος από τους μηνιαίους μισθούς εκατομμυρίων εργαζομένων,
2) Οι αδικαιολόγητες ανατιμήσεις εκατοντάδων προϊόντων και υπηρεσιών οι οποίες συνδυάστηκαν και με την διατήρηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ στο πολύ υψηλό “μνημονιακό” επίπεδο του 24% και
3) Η αισχροκέρδεια των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Και παρά το γεγονός ότι με τα τρία αυτά κόλπα ο φετινός κρατικός προϋπολογισμός αναμένεται να κλείσει με πλεόνασμα 3,75 δισ. ευρώ περίπου στα έσοδα από φόρους, ο νέος προϋπολογισμός για το 2025 που κατατέθηκε χθες στη Βουλή δεν περιλαμβάνει κανένα επιπλέον μέτρο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Ο λόγος είναι ότι ολόκληρο το πλεόνασμα των φορολογικών εισπράξεων του 2024 θα μεταφερθεί στο 2025 για να διατεθεί στις μεγάλες αυξήσεις καθαρών πρωτογενών δαπανών του κράτους, που έχουν κριθεί αναγκαίες από την κυβέρνηση, αφενός για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος ύψους 1,1 δισ. ευρώ, που προκαλούν τα ήδη εξαγγελθέντα και υπό νομοθέτηση μέτρα εισοδηματικών ενισχύσεων και μειώσεων φόρων, τα οποία είχε εξαγγείλει ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ, αφετέρου για να χρηματοδοτηθούν οι αυξημένες λειουργικές δαπάνες των νοσοκομείων και τα εξοπλιστικά προγράμματα των ενόπλων δυνάμεων.

Όπως προκύπτει ειδικότερα από μια αναλυτική εξέταση της πορείας των φορολογικών εσόδων, η υπεραύξησή τους κατά 3,75 δισ. ευρώ πλέον της πρόβλεψης του προϋπολογισμού του 2024, οφείλεται κυρίως:

α) Στην υπέρβαση του στόχου είσπραξης των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 1,03 δισ. ευρώ, λόγω υπεραπόδοσης της παρακράτησης φόρου εισοδήματος από τους μισθωτούς, η οποία οφειλεται σε συνδυασμό δύο παραγόντων: της αύξησης των εισοδημάτων και της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας με την οποία υπολογίζεται φέτος η μηνιαία παρακράτηση φόρου εισοδήματος. Ουσιαστικά, επειδή δεν διευρύνθηκαν κατά το ποσοστό αύξησης του τιμαρίθμου (δεν τιμαριθμοποιήθηκαν) τα φορολογικά κλιμάκια, στην κλίμακα υπολογισμού των μηνιαίων κρατήσεων φόρου επί των μισθών, τα φορολογητέα ποσά μηνιαίων μισθών λόγω των ονομαστικών αυξήσεων που έλαβαν κατά τη διάρκεια του 2024 ανέβηκαν σε υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια, στα οποία οι συντελεστές υπολογισμού του παρακρατούμενου φόρου ήταν αυξημένοι σημαντικά. Αυτό είχε ως συνέπεια να αυξηθούν οι μηνιαίες κρατήσεις φόρου εισοδήματος υπέρεμετρα κατά ποσοστά πολλαπλάσια των μηνιαίων αποδοχών.
β) Σε πρόσθετα έσοδα ύψους 1,8 δισ. ευρώ, επιπλέον των προβλεφθέντων, τα οποία προήλθαν από τις ανατιμήσεις εκατοντάδων προϊόντων και υπηρεσιών και από την αισχροκέρδεια των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων! Το επιπλέον αυτό ποσό εσόδων δεν είχε καν περιληφθεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Ειδικότερα, από το ποσό αυτό, το 1 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα είναι επιπλέον έσοδα ΦΠΑ – πέραν των προβλέψεων του φετινού προϋπολογισμού – τα οποία αναμένεται να εισπραχθούν φέτος, λόγω των υπέρμετρων ανατιμήσεων σε εκατοντάδες προϊόντα και είδη πρώτης ανάγκης και σε πλήθος υπηρεσιών υψηλής ζήτησης αλλά και εξαιτίας της παραμονής του βασικού συντελεστή ΦΠΑ στο πολύ υψηλό επίπεδο του 24%. Άλλα 800 εκατ. ευρώ επιπλέον έσοδα – πέραν των προβλέψεων – εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος και από τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων, ακριβώς εξαιτίας του σχηματισμού υπερκερδών από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, που βασίζονται σε πρακτικές αισχροκέρδειας.

Σύμφωνα με τα όσα διευκρίνιζαν χθες αρμόδιες πηγές, τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που αναμένεται να εισπραχθούν φέτος, ως απρόβλεπτα, έχουν ήδη δεσμευτεί στο σύνολό τους, για να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες για αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 3,6% στον τακτικό προϋπολογισμό του 2025, δηλαδή κατά ποσοστό λίγο κάτω από το επιτρεπτό ανώτατο όριο του 3,7% το οποίο έχει ορίσει η Κομισιόν για τον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό του 2025, βάσει των νέων δημοσιονομικών κανόνων που εφαρμόζει.

Η δε αύξηση κατά 3,6% στις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες το 2025 προβλέπεται να καλύψει το δημοσιονομικό κόστος από:
· Τα μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα εισοδηματικών ενισχύσεων και φοροελαφρύνσεων ύψους 1,1 δις. ευρώ που προβλέπονται για το 2025 βάσει των εξαγγελιών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ και των διατάξεων του υπό ψήφιση φορολογικού νομοσχεδίου. Τα πιο σημαντικά από τα μέτρα αυτά είναι οι αυξήσεις των συντάξεων κατά 2,45%, οι αυξήσεις των βασικών μισθών όλων των υπαλλήλων και των λειτουργών του Δημοσίου, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματικές δραστηριότητες.
· Την αύξηση των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα και λειτουργικές ανάγκες των δημοσίων νοσοκομείων. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, οι μεγαλύτερες αυξήσεις δαπανών έχουν υπολογιστεί για την υγεία όπου το 2025 θα δοθούν συνολικά 7,177 δισ. ευρώ το 2025 από 6 δις ευρώ φέτος και για το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όπου οι δαπάνες θα φτάσουν τα 6,13 δισ. ευρώ από 3,6 δισ. ευρώ φέτος λόγω και της αύξησης παραλαβών αμυντικού υλικού το 2025. Στα κονδύλια της επόμενης χρονιάς, υπάρχουν εξάλλου και 650 εκ ευρώ για περίπου 20.000 νέες προσλήψεις. Το ποσό αυτό θα διατεθεί σταδιακά, ανάλογα με ην προγραμματισμένη κάλυψη των κενών θέσεων.

Ως εκ τούτου, με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για επιπλέον μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων πέραν αυτών που ήδη έχουν εξαγγελθεί.

Το 2025 ,τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 69,2 δισ. ευρώ και να είναι αυξημένα κατά 2,49 δισ. ευρώ ή 3,7% έναντι του 2024. Βάσει των ισχυρισμών της ηγεσίας του ΥΠΕΘΟΟ, η πρόβλεψη αυτή βασίζεται κυρίως στην εκτιμώμενη μεγέθυνση της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις.