Ρούχα Gucci, μυαλό κουκούτσι

Μετά την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να απορρίψει το αίτημα της Gucci να χρησιμοποιήσει την Ακρόπολη ως «ντεκόρ» για την κινηματογράφηση σόου μόδας, η συντριπτική πλειονότητα των σχολιαστών του διαδικτύου κατελήφθη αιφνίδια από άκρατο προοδευτισμό. Οι ίδιοι ελληνάρες, που επιδίδονται καθημερινά σε ξέφρενο ξεκατίνιασμα, με επιχειρηματολογία καφενείου, μένος φασίστα και IQ… ραδικιού, κατακεραυνώνουν ολημερίς τους «οπισθοδρομικούς» και τις «αγάμητες» του ΚΑΣ, που δεν αντελήφθησαν την ιστορική ευκαιρία προβολής της χώρας.

Το αστείο είναι ότι, στην περίπτωση που οι αρχαιολόγοι είχαν κάνει την υπέρβαση και είχαν πει το «ναι» στη Gucci, το τροπάρι θα ήταν το εντελώς αντίθετο. Τότε μεμιάς θα ήταν οι παραδόπιστοι και οι προσκυνημένοι, που θα είχαν ξεπουλήσει τα ιερά και τα όσια της πατρίδος για δύο ψωροεκατομμύρια, θα τα είχαν «πάρει» για να εισηγηθούν θετικά και θα έπρεπε να… κρεμαστούν για παραδειγματισμό. Το αιώνιο κουσούρι του, κατά Σαρτζετάκη «ανάδελφου», έθνους: ορθολογισμός και ευθυκρισία μηδέν και όλα στα άκρα. Άσπρο-μαύρο, δεξιοί-αριστεροί, Ολυμπιακοί-Παναθηναϊκοί και πάει λέγοντας. Κι ας είμαστε εμείς, που παραδώσαμε στην οικουμένη την κληρονομιά του «μέτρον άριστον». Λες και το μόνο μας μέλημα είναι να βρούμε με τι θα τσακωθούμε σήμερα.

Σε μία περίσταση «lose-lose» (όσο δόκιμο είναι ως αντίθετο του win-win), το ΚΑΣ αποφάσισε εκ του ασφαλούς. Με δεδομένο ότι, όποια κι αν ήταν η απόφαση, αντιδράσεις θα υπήρχαν, επέλεξε το σίγουρο δρόμο της πατριδολατρίας και της προσήλωσης στους τύπους. Κρίμα, όμως, γιατί οι κυβερνήσεις, οι φορείς, οι αρχές, έχει νόημα να υπάρχουν μόνο αν μπορούν να βλέπουν πέρα και πάνω από αυτό που βλέπει ο μέσος πολίτης και όχι όταν ευθυγραμμίζονται με τα εκάστοτε ένστικτά του. Να μπορούν να αντιλαμβάνονται τη «μεγάλη εικόνα», να εντοπίζουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη, να χτίζουν στρατηγική.

Αν κάποιον ενδιαφέρει η γνώμη μου, το αίτημα της Gucci έπρεπε να γίνει δεκτό. Ένα σόου μόδας, ενός τέτοιου βεληνεκούς οίκου, μπορεί να αποτελέσει θέαμα υψηλότατης αισθητικής και τα κριτήρια επιλογής θα έπρεπε να είναι αισθητικά και μόνο. Δεν κινδυνεύει, κατά τα άλλα, περισσότερο ο ιερός βράχος της Ακρόπολης από ένα τόσο «προστατευμένο» event -που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί κάτω από αυστηρότατες προδιαγραφές ασφαλείας- απ’ ότι από τις χιλιάδες των τουριστών που τον επισκέπτονται κάθε χρόνο. Ούτε είδα, για παράδειγμα, αντίστοιχη ευαισθησία για την προστασία του Ηρώδειου από τις ορδές, των κοσμικών κυριών με τα δωδεκάποντα, που πληγώνουν, μεταφορικά και κυριολεκτικά, κάθε καλοκαίρι τα σκαλοπάτια του (κι ας απαγορεύονται). Και σίγουρα δεν αντιλήφθηκα να ανησυχεί κανείς μήπως προσβληθεί η αισθητική του αρχαίου θεάτρου της Επιδαύρου από τις αναρίθμητες σαχλαμάρες που παρουσιάζονται εδώ και χρόνια σε αυτό, ενδεδυμένες, όμως, τον μανδύα της «κουλτούρας».

Τα οφέλη από μία τέτοιου μεγέθους, διεθνή προβολή δεν νομίζω ότι χρειάζεται να αναλυθούν. Σε μία, μάλιστα, περίοδο που η χώρα -λόγω, κυρίως, της οικονομικής συγκυρίας- έχει καταχωρηθεί στη συνείδηση του «έξω κόσμου» ως ο αναιδής επαίτης και ο φτωχός συγγενής, η εικόνα μίας ζωντανής, σύγχρονης και λαμπερής Ελλάδας, μέσα από το πάντρεμα ενός συμβόλου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς με ένα premium brand, αναγνωρίσιμο σε όλο τον πλανήτη, θα ήταν ένα απρόσμενο «δώρο», που θα ζήλευαν διπλωμάτες, λομπίστες και marketers.

Ως τέτοιο, ακριβώς, θα έπρεπε να το αντιμετωπίσουμε. Και αν ήμασταν στοιχειωδώς ευφυείς, θα έπρεπε να αρνηθούμε οποιαδήποτε χρηματική αμοιβή, αναδεικνύοντας τον «ανεκτίμητο» χαρακτήρα του μνημείου και αφοπλίζοντας προκαταβολικά εκείνους που θα μας κατηγορούσαν για «ξεπούλημα». Αρκεί να εξασφαλίζαμε δύο ανταλλάγματα: τον απόλυτο έλεγχο της παραγωγής, σε καλλιτεχνικό επίπεδο και την «υιοθέτηση» από τη Gucci του ελληνικού αιτήματος για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Απλά πράγματα. 

Υ.Γ. Το 1951 ο γαλλικός οίκος μόδας Dior έκανε φωτογράφηση (θα βρείτε δείγματα στο ίντερνετ) στην Ακρόπολη για το περιοδικό Paris Match. Αρνούμαι να πιστέψω ότι σε κάποια πράγματα η μετεμφυλιακή Ελλάδα του ’50 ήταν λιγότερο συντηρητική από την Ελλάδα των μνημονίων. Κατά τα άλλα, όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες, οι Ευρωπαίοι έτρωγαν βελανίδια… Κι ένα τελευταίο. Τέτοια ζητήματα, σε τόσο κρίσιμες περιόδους, πρέπει να απασχολούν την κυβέρνηση και όχι υπηρεσιακά όργανα και συμβούλια. Θεωρώ πως, η αγαπητή υπουργός Τουρισμού, καθόλου δεν θα διαφωνεί…