Σήμερα κληρώνει για το QE – Κρίσιμη η τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ υπό τον Μάριο Ντράγκι

Στη Φρανκφούρτη και στο τελευταίο συμβούλιο της ΕΚΤ υπό τον Μάριο Ντράγκι θα έχουν στραμμένο σήμερα το ενδιαφέρον τους οι ευρωπαϊκές αγορές και όχι μόνο. Αναλυτές και θεσμικοί φαίνεται να έχουν προεξοφλήσει πακέτο μέτρων για τη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, όμως το πόσο μακριά και τολμηρά θα κινηθεί το συμβούλιο απομένει να φανεί…

Η απόφαση σίγουρα δεν είναι εύκολη, με την αντιπαράθεση μεταξύ περιστεριών και γερακιών να προμηνύεται σκληρή. Για τον Μάριο Ντράγκι, που έμελλε τα χρόνια της κρίσης να αποτελέσει τον μέγα πυροσβέστη και προστάτη του ευρωσυστήματος, φαίνεται να είναι επιτακτική η ανάγκη να προστατεύσει το έργο του και συνάμα να στρώσει ένα συγκεκριμένο μονοπάτι πάνω στο οποίο η διάδοχος του, Κριστίν Λαγκάρντ, θα πρέπει να πατήσει. Δεν μπορεί, άλλωστε, να είναι βέβαιος ότι η Γαλλίδα θα μπορεί να αντισταθεί και δη, να επιβληθεί στα γεράκια (Γερμανούς και… ΣΙΑ), με τον τρόπο που έκανε ο ίδιος.

Οι πάντες συμφωνούν, τουλάχιστον κατά βάση, ότι η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται στήριξη, με τις συγκυρίες σε διεθνές επίπεδο να συνηγορούν προς την κατεύθυνση αυτή. Η διαφαινόμενη διολίσθηση της γερμανικής οικονομίας σε ύφεση, ο διογκούμενος εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας που επηρεάζει όλη την υφήλιο και ο λίαν επικίνδυνος παράγοντας του Brexit αποτελούν συστημικές απειλές στην καρδιά της Ευρωζώνης. Και βέβαια η αμερικανική Fed που έκανε ήδη την αρχή, μειώνοντας τα επιτόκια της τον Ιούλιο, τάραξε τα λιμνάζοντα νερά.  Όμως, τα γεράκια παραμένουν επιφυλακτικά σε ένα γενναίο καλάθι μέτρων.    

Οι υπερσυντηρητικοί του συμβουλίου προτάσσουν το γεγονός ότι, ναι μεν ο πληθωρισμός είναι χαμηλός, αλλά για την ώρα η Ευρωζώνη δεν απειλείται άμεσα από αποπληθωρισμό. Όμως, στην ουσία έχουν υπόψη τους το πώς τα αρνητικά επιτόκια πλήττουν την κερδοφορία των τραπεζών.   

Το μείγμα των πιθανών μέτρων που θα τεθούν επί τάπητος είναι λίγο-πολύ γνωστό: μείωση των επιτοκίων, νέος γύρος χορηγήσεων φτηνών δανείων πολυετούς διάρκειας στις τράπεζες και βέβαια επανεκκίνηση του περίφημου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) με νέες αγορές ομολόγων.

Ειδικά για το τελευταίο προμηνύεται σκληρή μάχη. Τελευταία δημοσκόπηση του Reuters εμφάνισε σχεδόν το 90% των ερωτηθέντων οικονομολόγων να περιμένουν μηνιαίες αγορές στοιχείων ενεργητικού ύψους 30 δισ. ευρώ από τον Οκτώβριο. Όμως, από το… παζάρι μπορεί να προκύψουν εναλλακτικά σενάρια.

Για παράδειγμα, αντί οι αγορές ομολόγων να «κλείσουν» στα 30 δισ. ευρώ σε διάστημα 18 μηνών, μπορεί να συμφωνηθούν στα 25 δισ. ευρώ σε διάστημα δύο ετών. Περαιτέρω είναι πιθανόν να υπάρξουν σοβαρές αναπροσαρμογές στους κανόνες για την αγορά ομολόγων, π.χ. στο ανώτατο όριο της ΕΚΤ ανά εκδότη.

Ένα αρνητικό σενάριο είναι και η πιθανότητα το QE να συμφωνηθεί μεν καταρχήν, αλλά να μην ξεκινήσει άμεσα, αλλά να υπάρχει δέσμευση για έναρξη από την ερχόμενη χρονιά, εφόσον εκπληρώνονται συγκεκριμένα οικονομικά κριτήρια. Στην περίπτωση αυτή βέβαια, ο σούπερ Μάριο δεν θα βρίσκεται πια στο τιμόνι για να κρατά τις ισορροπίες…

Στο μέτωπο των επιτοκίων τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Προφανώς και εδώ υπάρχουν ισχυρές αντιστάσεις, όμως η περικοπή τους, για πρώτη φορά από το 22016, φαίνεται μάλλον να έχει κλειδώσει. Το ερώτημα είναι μόνο το πόσο.

Οι περισσότεροι αναλυτές ποντάρουν σε μια μείωση κατά 10 μονάδες βάσης, δηλαδή στο -0,50%. Ωστόσο, δεν λείπουν οι φωνές που περιμένουν ή ελπίζουν μείωση κατά 20 μονάδες βάσης. Είναι πιθανόν δε, το ύψος της περικοπής να εξαρτηθεί από το αν το συμβούλιο θα δώσει το πράσινο φως για το QE ή όχι.