Σκάνδαλο υποκλοπών: ΕΥΠ και Predator “συνακροατές”

Έναν στους τρεις στόχους του Predator τον άκουγε και επισήμως η ΕΥΠ. Κάποιους για διάστημα δύο ολόκληρων ετών, με πρόφαση λόγους εθνικής ασφάλειας. Νέα αποκαλυπτικά στοιχεία έρχονται στο φως της δημοσιότητας για το σκάνδαλο των υποκλοπών και ειδικά γύρω από την έρευνα για το περίφημο “κοινό κέντρο” παρακολουθήσεων ΕΥΠ και του παράνομου λογισμικού Predator.

Μέσα στους κοινούς στόχους νόμιμης και παράνομης υποκλοπής των επικοινωνιών τους συγκαταλέγονται υπουργοί και υψηλόβαθμα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ένας εφοριακός, ένας εισαγγελέας, στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και της Αστυνομίας όπως και μία τραπεζικός.

Όπως αποκαλύπτουν οι δημοσιογράφοι Τάσος Τέλλογλου και Ελίζα Τριανταφύλλου στο inside story, ο έλεγχος των δύο πραγματογνωμόνων και του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχιλλέα Ζήση απέδειξε ότι από τα 87 πρόσωπα της λίστα με τους 116 τηλεφωνικούς αριθμούς που έγιναν αποδέκτες SMS μολυσμένα με το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator, για τα 27 είχε εκδοθεί τουλάχιστον μία διάταξη άρσης του απορρήτου τους από την ΕΥΠ.

Με άλλα λόγια, έναν στους τρεις στόχους του Predator τον άκουγε και επισήμως η ΕΥΠ – κάποιους για διάστημα δύο ολόκληρων ετών, με πρόφαση λόγους εθνικής ασφάλειας. Από αυτούς τους 27, τους 22 τους άκουγαν νομότυπα το ίδιο διάστημα ή κοντινό με αυτό της απόπειρας μόλυνσής τους με Predator.

Σύμφωνα με το εμπιστευτικό πόρισμα της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), από τους 115 αριθμούς των οποίων οι κάτοχοι ταυτοποιήθηκαν, οι 32 ανήκουν σε νομικά πρόσωπα, οι 64 ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα και τα 19 νούμερα είναι κινητά “μίας χρήσης”, ή αλλιώς burners, δηλαδή νούμερα που έχουν καταχωρηθεί σε ονόματα υπηκόων ασιατικών χωρών και φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκαν σε κάποιο δοκιμαστικό από τους χειριστές του Predator.

Ωστόσο, τα νούμερα μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερα, διότι η έρευνα εστιάστηκε μόνο σε μηνύματα από δύο συγκεκριμένα SMS center και όχι από άλλες εφαρμογές, αλλά και γιατί η έρευνα του αντιεισαγγελέα και των πραγματογνωμόνων έγινε στην ΕΥΠ, όπου πήραν ό,τι τους έδωσαν και όχι στους παρόχους όπου θα έπαιρναν όλες τις άρσεις απορρήτου για λόγους εθνικής ασφαλείας που ζητούνται π.χ. και από την αντιτρομοκρατική.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες του inside story, οι πραγματογνώμονες που διόρισε με μεγάλη καθυστέρηση ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης, όταν είδαν όλα τα παραπάνω στοιχεία κατέληξαν στο συμπέρασμα πως επρόκειτο για συμπτώσεις και πως οι δύο μέθοδοι παρακολούθησης, δηλαδή το Predator και η νομότυπη άρση απορρήτου, δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους.

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι δύο δημοσιογράφοι, “η επιχείρηση διασταύρωσης των δύο λιστών μοιάζει περισσότερο με προσπάθεια να κλείσει η υπόθεση, παρά να ανοίξει”.

Μάλιστα μέσα σε αυτούς τους τηλεφωνικούς αριθμούς που έγινε απόπειρα εγκατάστασης κατασκοπευτικού λογισμικού είναι το κινητό του υπουργού Τάκη Θεοδωρικάκου, όπως και του δημοσιογράφου και εκδότη του Πρώτου Θέματος, Τάσου Καραμήτσου, ονόματα που μέχρι στιγμής δεν είχαν δημοσιοποιηθεί.

Τα ονόματα

Στις 31 Μαρτίου 2020 ξεκινά η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του Μανώλη Γραφάκου, του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με παύση κάποιων μηνών (Ιούνιος – Νοέμβριος 2020), στις 24 Νοεμβρίου ξεκινά και πάλι η νόμιμη επισύνδεση, η οποία διάρκεσε μέχρι και τα τέλη Μαρτίου 2021. Τον Ιανουάριο του 2021 ο Μανώλης Γραφάκος λαμβάνει το πρώτο μολυσμένο με Predator γραπτό μήνυμα στο κινητό του.

Την 1η Ιουνίου 2020 είναι η σειρά του Γιώργου Μυλωνάκη (τότε Γενικού Γραμματέα της Βουλής), του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη και του Οικονομικού Εισαγγελέα Χρήστου Μπαρδάκη (διορίστηκε στις 23 Ιουνίου 2020) να μπουν σε νόμιμη επισύνδεση από την ΕΥΠ για “λόγους εθνικής ασφαλείας”.

Λίγες ημέρες μετά, στις 9 Ιουνίου 2020, θα γίνει άρση απορρήτου των επικοινωνιών και της δημοσιογράφου Τίνας Μεσσαροπούλου, η οποία τυγχάνει να είναι σύζυγος του Γιώργου Μυλωνάκη. Η νόμιμη επισύνδεσή της ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2021 και έναν μήνα μετά πήρε το πρώτο μολυσμένο μήνυμα με Predator.

Η επισύνδεση του Γιώργου Μυλωνάκη ολοκληρώθηκε σχεδόν έξι μήνες μετά την έναρξή της, στις 24 Δεκεμβρίου 2020. Μέσα στο 2021, αρχής γενομένης τον Ιανουάριο, οι χειριστές του Predator επιχείρησαν 11 φορές να μολύνουν τη συσκευή του, χωρίς να αποκλείεται να υπήρξαν απόπειρες και το 2020, αφού η έρευνα της ΑΠΔΠΧ έχει εντοπίσει, όπως γράφουμε παραπάνω, μόνο μηνύματα που απεστάλησαν το 2021.

Η παρακολούθηση του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη μέσω νόμιμης επισύνδεσης ολοκληρώθηκε εσπευσμένα τον Αύγουστο του 2020, την ίδια ημέρα που πήγε στην ΑΔΑΕ για να υποβάλει καταγγελία, ζητώντας από την αρχή να ελέγξει αν είχε γίνει άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του. Ωστόσο οι χειριστές του Predator του είχαν ήδη στείλει μολυσμένο μήνυμα στις 31 Ιουλίου 2020 και τελικά κατάφεραν να τον μολύνουν, με μήνυμα που έστειλαν σχεδόν έναν χρόνο μετά, στις 12 Ιουλίου 2021. Για τουλάχιστον 10 εβδομάδες το κινητό του είχε μετατραπεί στον απόλυτο κοριό.

Η άρση του απορρήτου του επικοινωνιών του Οικονομικού Εισαγγελέα Χρήστου Μπαρδάκη, αν εξαιρέσουμε μια ολιγοήμερη παύση από τις 31 Μαρτίου 2021 έως τις 11 Απριλίου 2021, κράτησε δύο ολόκληρα χρόνια, από την 1η Ιουνίου του 2020 έως και την 12 Ιουνίου του 2022.
Στα μέσα Ιουλίου 2020 αίρεται το απόρρητο των επικοινωνιών του Γιάννη Ολύμπιου και του Θωμά Βαρβιτσιώτη, των δύο ιδρυτών της εταιρείας επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων V+O. Η ΕΥΠ τους άκουγε μέχρι και τα μέσα Ιουλίου 2022, δηλαδή επί δύο χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα έγιναν και απόπειρες εγκατάστασης Predator στα κινητά τους.

Τον Σεπτέμβριο του 2020 ξεκινά η επισύνδεση στο τηλέφωνο της Αργυρώς Ξαγοράρη, η οποία στο παρελθόν είχε υπάρξει επί χρόνια στενή συνεργάτιδα της Μαρέβας Γκραμπόφσκι, της συζύγου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Η Αργυρώ Ξαγοράρη δέχθηκε τουλάχιστον τρία μηνύματα μολυσμένα με Predator το 2021.

Βρισκόμαστε ακόμη στο 2020 και στις 10 Νοεμβρίου εκείνου του έτους ξεκινάει η νόμιμη επισύνδεση του τηλεφώνου του τότε υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, η οποία θα διαρκέσει μέχρι και τον Ιούνιο του 2021. Λίγο πριν διακοπεί η νόμιμη επισύνδεση και λίγο μετά, ο υπουργός λαμβάνει δύο μολυσμένα μηνύματα στο κινητό του. Συνολικά έγιναν τουλάχιστον έξι απόπειρες εγκατάστασης Predator στο τηλέφωνό του.

Με λίγες ημέρες διαφορά, σε νόμιμη επισύνδεση μπαίνουν και τα τηλέφωνα δύο συνεργατών του Κωστή Χατζηδάκη. Στις 18 Νοεμβρίου 2020 η ΕΥΠ ξεκινά να ακούει τον σύμβουλο επικοινωνίας Νίκο Σιγάλα (έως και τις 2 Αυγούστου 2021) και στις 26 Νοεμβρίου αρχίζει η επισύνδεση στο τηλέφωνο του Κωστή Μουσουρούλη (έως και τις 22/3/2021), τον οποίον επέλεξε στις 13 Φεβρουαρίου 2020 η Διυπουργική Επιτροπή για την Απολιγνιτοποίηση ως Συντονιστή του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Και οι δύο συνεργάτες του υπουργού Κωστή Χατζηδάκη, Νίκος Σιγάλας και Κωστής Μουσουρούλης, έλαβαν μολυσμένα με Predator μηνύματα ενόσω τους άκουγε η ΕΥΠ.

Τέλη Δεκεμβρίου 2020 (και μέχρι τα τέλη του Ιουνίου του 2022) ο Αριστείδης Αλεξόπουλος, ο τότε Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (παρέμενε μέχρι πρόσφατα), μπαίνει σε επισύνδεση από την ΕΥΠ. Μέσα στο διάστημα αυτό λαμβάνει τουλάχιστον ένα μολυσμένο μήνυμα με το κατασκοπευτικό λογισμικό.

2021

Στις 20 Φεβρουαρίου του 2021 ξεκινά η επισύνδεση της συσκευής του ηθοποιού Λάκη Λαζόπουλου, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τον Μάρτιο του 2022. Ενώ τον ακούει η ΕΥΠ, οι χειριστές του Predator στέλνουν μολυσμένο sms στο κινητό του.
Δύο ημέρες μετά, στις 22 Φεβρουαρίου 2021, η ΕΥΠ ανοίγει τον διακόπτη στην τηλεφωνική γραμμή του δημοσιογράφου Στέφανου Χίου. Μετά από διαδοχικές ανανεώσεις η νόμιμη επισύνδεση στο κινητό του σταματά στις 17 Αυγούστου 2022. Στο μεταξύ έχει γίνει στόχος και του Predator.

Στις 2 Απριλίου 2021 μπαίνει στο στόχαστρο της ΕΥΠ με το πρόσχημα της εθνικής ασφαλείας το τότε υψηλόβαθμο στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας, Φωτεινή Ιωάννου. Από τον Μάιο του 2019 ήταν Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Εταιρικής και Λιανικής Τραπεζικής και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Διαχείρισης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Η επισύνδεσή της θα κρατήσει μέχρι και τον Ιούνιο του 2022, δηλαδή για 14 μήνες. Τον Απρίλιο του 2021 δέχεται τρεις διαδοχικές απόπειρες μόλυνσης του κινητού της με το κατασκοπευτικό λογισμικό της Intellexa. Ο δημοσιογράφος του Βήματος Χρήστος Παπαχρήστος στη στήλη του “Βηματοδότης” συνδέει εμμέσως τη στόχευσή της με τα χρέη μεγάλης βιομηχανίας προς την Εθνική Τράπεζα.

Στις 10 Μαΐου 2021 αρχίζει η πολύμηνη επισύνδεση του τηλεφώνου της Πηνελόπης Μηνιάτη, τότε υποστρατήγου και διευθύντριας της Υποδιεύθυνσης Βιολογικών και Βιοχημικών Εξετάσεων και Αναλύσεων της Ελληνικής Αστυνομίας. Στην υποδιεύθυνση αυτή είχε βρεθεί το κινητό του δολοφονημένου δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, που είχε πέσει νεκρός έξω από το σπίτι του τον Απρίλιο του 2021. Μόλις 18 ημέρες μετά την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών της, η Πηνελόπη Μηνιάτη δέχεται στο κινητό της μολυσμένο sms.

Στις 16 Ιουνίου 2021 η ΕΥΠ ξεκινά να ακούει τις τηλεφωνικές επικοινωνίες του Π.Ζ., ενός συντηρητή έργων τέχνης με εξειδίκευση στην αποκατάσταση θρησκευτικών εικόνων και ο οποίος λόγω επαγγέλματος έχει επαφές με τον εκκλησιαστικό χώρο. Η επισύνδεση θα διατηρηθεί έως και τις αρχές Μαρτίου 2022, ενώ ήδη από τις 29 Ιουνίου 2021 έχουν προσπαθήσει να τον μολύνουν και με Predator.

Στις 22 Ιουνίου 2021 ξεκινά η επισύνδεση της δικηγόρου Τόνιας Πρίμπα, η οποία είναι επί χρόνια νομική σύμβουλος στη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του δικηγόρου Αθηνών Ιωάννη Φυτίλη, ο οποίος υπήρξε δικηγόρος του Στέφανου Χίου για μικρό χρονικό διάστημα το 2021. Τρεις ημέρες μετά, στις 25 Ιουνίου 2021, και οι δύο λαμβάνουν μήνυμα για παγίδευση με Predator. Η ΕΥΠ άκουγε τις τηλεφωνικές επικοινωνίες της Τόνιας Πρίμπα έως και τα μέσα Αυγούστου 2022 και του Ιωάννη Φυτίλη έως τις αρχές Απριλίου του 2022.

Στις 23 Ιουλίου 2021 στο στόχαστρο της ΕΥΠ μπαίνει η Eλληνοαμερικανίδα υπήκοος και τότε στέλεχος της Facebook (META), Άρτεμις Σίφορντ. Λίγους μήνες μετά, στις 17 Σεπτεμβρίου 2021 το κινητό της μολύνθηκε με μήνυμα που προσομοίαζε σε αυτό του εμβολιασμού κατά του Covid-19. Η επισύνδεση του τηλεφώνου της κράτησε για πάρα πολλούς μήνες, έως και τις 2 Ιουνίου 2022.

Για ακριβώς το ίδιο χρονικό διάστημα με την Άρτεμις Σίφορντ, η ΕΥΠ άκουγε και την υπάλληλο του Μαξίμου, Μαίη Ζαννή. Το κινητό της επίσης είχε παγιδευτεί με το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator όταν έλαβε κακόβουλο μήνυμα στις 2 Αυγούστου 2021, δηλαδή λίγο μετά την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών της από την ΕΥΠ.

Από τις 30 Ιουλίου 2021 έως και τον Μάρτιο του 2022 η ΕΥΠ άκουγε τις συνομιλίες ενός συνταξιούχου ταχυδρόμου και κατοίκου Χανίων. Ο Σ.Φ. έλαβε επιστολή από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (όπως και όλοι όσοι αναφέρονται στο παρόν ρεπορτάζ) που τον ενημέρωνε ότι στις 2 Αυγούστου 2021 είχε λάβει και μήνυμα Predator.

Επόμενος στη λίστα των νομότυπων παρακολουθήσεων μέσω άρσης απορρήτου των επικοινωνιών είναι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ (τότε ευρωβουλευτής και υποψήφιος για την προεδρία του κόμματος) Νίκος Ανδρουλάκης. Η επισύνδεση ξεκίνησε στις 14 Σεπτεμβρίου του 2021 και παύθηκε στις 17 Δεκεμβρίου της ίδιας χρονιάς. Λίγες ημέρες μετά την έναρξη της ακρόασης των συνομιλιών του από την ΕΥΠ, έλαβε το πρώτο μήνυμα Predator.

Στις 24 Σεπτεμβρίου 2021 ξεκινά η επισύνδεση της Μαρίας Διαμαντή, τότε εργαζόμενης στο Μαξίμου, η οποία αποχώρησε από τη θέση της μετά την παραίτηση Γρηγόρη Δημητριάδη στον απόηχο των αποκαλύψεων για τις υποκλοπές. Η ΕΥΠ άκουγε την Μαρία Διαμαντή μέχρι και τον Ιούνιο του 2022, ενώ τρεις ημέρες πριν την επίσημη άρση του απορρήτου των επικοινωνιών της η υπάλληλος του Μαξίμου (και νυν συνεργάτιδα του Κυριάκου Πιερρακάκη στο υπουργείο Παιδείας) έλαβε SMS στο κινητό της με σκοπό να επιμολυνθεί με το κατασκοπευτικό λογισμικό.

Στις 15 Οκτωβρίου του 2021 στο στόχαστρο της ΕΥΠ μπαίνει ο εφοριακός Σπύρος Κουσουνής, που τότε υπηρετούσε ως στέλεχος της Υπηρεσίας Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ). Η ΥΕΔΔΕ, σύμφωνα με δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, είχε προχωρήσει το 2021 στη δέσμευση των λογαριασμών του Γιάννη Λαβράνου – του επιχειρηματία δηλαδή που μέσω της εταιρείας Krikel συμφερόντων του έχει υπογράψει επτά απόρρητες συμβάσεις με την Ελληνική Αστυνομία για τους ασυρμάτους TETRA και επίσης συνδέεται με το Predator.

2022

Η χρονιά ξεκινά στις 28 Ιανουαρίου με την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του παρουσιαστή Μένιου Φουρθιώτη και στους δύο αριθμούς κινητής τηλεφωνίας που χρησιμοποιούσε. Η επισύνδεση θα λήξει στις 28 Ιουλίου 2022. Ο παρουσιαστής είχε στοχευθεί και με Predator το 2021, όπως προκύπτει από τα τουλάχιστον τρία μηνύματα που έλαβε.

Τον Μάρτιο του 2022 ξεκινά η επισύνδεση στο κινητό του τότε αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς. Και αυτός είχε στοχευθεί το 2021 με Predator.