Σούνακ – Μακρόν: Συνάντηση αύριο στην Γαλλία για το μεταναστευτικό

Ο Ρίσι Σούνακ πρόκειται να συναντηθεί την Παρασκευή με τον Εμανουέλ Μακρόν την Παρασκευή για την πρώτη διμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ της Γαλλίας και της Βρετανίας από το 2018.

Η ημερήσια διάταξη θα περιέχει την μακροχρόνια διαμάχη για τα μικρά σκάφη που διασχίζουν τη Μάγχη, δεδομένου του νέου σχεδίου νόμου για το μεταναστευτικό που ανακοινώθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο την προηγούμενη Τρίτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, η Βρετανία ελπίζει να εξασφαλίσει μία μακροπρόθεσμη συμφωνία με την ΕΕ για την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών που διασχίζουν την Μάγχη.  Σε αντάλλαγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πρόθυμο να δεχτεί πρόσφυγες που ήδη διαμένουν στην ΕΕ. Παρόλα αυτά, τα μηνύματα που έρχονται από την Γαλλία δεν είναι καλά, καθώς ο Μακρόν αναμένεται να απορρίψει το σχέδιο του Βρετανού πρωθυπουργού.

Έπειτα από χρόνια διαπραγματεύσεων για το Brexit και μία σειρά έντονων διαφωνιών, οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί αισθητά μετά την αποχώρηση του Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος θεωρήθηκε αναξιόπιστος από το Παρίσι.

Η συμφωνία της περασμένης εβδομάδας για αλλαγές στο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας αύξησε περαιτέρω τις προσδοκίες, με τον Βρετανό πρωθυπουργό να χαιρετίζεται από Γάλλους σχολιαστές ως λιγότερο ιδεολόγος και πολύ πιο ρεαλιστής από τον Τζόνσον.

Η Βρετανία ισχυρίζεται εδώ και καιρό ότι η Γαλλία δεν κάνει αρκετά για να σταματήσει τις διελεύσεις, οι οποίες αυξήθηκαν από 8.000 το 2018 σε 45.000 πέρυσι, αφού τα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας στη σήραγγα της Μάγχης και τα λιμάνια κατέστησαν σχεδόν αδύνατη τη διέλευση με τρένο, φορτηγό ή πορθμείο.

Μετά τον θάνατο 31 ανθρώπων στη Μάγχη όταν το φουσκωτό τους σκάφος βυθίστηκε τον Νοέμβριο του 2021, ο Τζόνσον είπε ότι ήταν σαφές ότι οι γαλλικές επιχειρήσεις για να σταματήσουν να φεύγουν τα σκάφη «δεν ήταν αρκετές», παρά τη βρετανική οικονομική στήριξη 55 εκατομμυρίων λιρών.

Η Γαλλία το απορρίπτει. Ο Gérald Darmanin, ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών, είπε ότι η κύρια ευθύνη ανήκει στους λαθρεμπόρους στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Βρετανία και υποστηρίζει ότι η Γαλλία «υφίσταται τις συνέπειες της πολιτικής του ΗΒ για το άσυλο και όχι το αντίστροφο».

Το Παρίσι αγανακτεί επίσης με τα βρετανικά επιχειρήματα ότι η μειοψηφία των προσφύγων στη Γαλλία που θέλει να ζητήσει άσυλο στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να το κάνει στη Γαλλία, σημειώνοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δέχεται ήδη λιγότερες αιτήσεις από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ – 75.000 πέρυσι, έναντι 180.000 στη Γαλλία.

Οι Γαλλικές προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος

Σύμφωνα με μια συμφωνία ορόσημο τον Ιούλιο του 2021, το Παρίσι ανέλαβε να διπλασιάσει για άλλη μια φορά τον αριθμό των αστυνομικών και χωροφυλάκων που περιπολούσαν στο μεγαλύτερο τμήμα της βόρειας γαλλικής ακτής μεταξύ της Βουλώνης και της Δουνκέρκης και γύρω από τη Ντιέπε.

Μια άλλη συμφωνία – η τέταρτη σε τρία χρόνια – τον Νοέμβριο του 2022 προβλέπει πως η Γαλλία θα αναπτύξει περίπου 900 αξιωματικούς κατά μήκος της ακτής, καθώς και τεχνολογία επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένων drones και θερμικών καμερών. Οι δύο χώρες ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με συμμορίες λαθρεμπορίου, καθώς και αξιωματούχους ασφαλείας και μετανάστευσης, και η Γαλλία έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει καταυλισμούς για άτομα που κατευθύνονται προς το Ηνωμένο Βασίλειο στη νότια Γαλλία.

Σύμφωνα με στοιχεία της Γαλλικής Γερουσίας, 3.600 άτομα είχαν σταματήσει να περάσουν από τον Αύγουστο του 2019 έως τον Αύγουστο του 2020 και περισσότερα από 10.500 μεταξύ Αυγούστου 2020 και Αυγούστου 2021. Μέχρι τον Αύγουστο του περασμένου έτους ο αριθμός είχε αυξηθεί σε 30.000.

«Η Γαλλία θεωρεί ότι κάνει τα μέγιστα για να παρακολουθεί τις ακτές της», ανέφερε μια έκθεση της Γερουσίας του 2021, προσθέτοντας ότι η προσπάθεια μέχρι στιγμής είχε κοστίσει στη χώρα περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ (178 εκατομμύρια λίρες).

Πως βλέπει το Παρίσι το τελευταίο σχέδιο της Βρετανίας;

Οι διατάξεις του νέου νομοσχεδίου της Βρετανίας για το μεταναστευτικό περιλαμβάνουν την σύλληψη και την απομάκρυνση των παράτυπων μεταναστών. Η Γαλλία, έχοντας δει τις διατάξεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου θεωρεί πως η Βρετανία «φλερτάρει σκόπιμα με τα όρια του διεθνούς δικαίου».

Όπως σημείωσε ο αναλυτής Mujtaba Rahman του Eurasia Group, το σχέδιο θα μπορούσε στην πραγματικότητα να καταστήσει δυσκολότερο για τον Μακρόν να βοηθήσει περαιτέρω σε μικρά σκάφη – εν μέρει επειδή κάτι τέτοιο θα αύξανε την πίεση για να κάνει το ίδιο η ακροδεξιά της Γαλλίας και εν μέρει επειδή η Γαλλία θα κινδύνευε να γίνει συνένοχος στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Όσο εποικοδομητική κι αν είναι η πρόσφατη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Παρισιού και Λονδίνου, φαίνεται απίθανο να επιλυθεί το πρόβλημα των μικρών σκαφών, την ώρα που υπάρχει η διάθεση στη Βρετανία για να επιβληθεί μπλόκο στις νόμιμες διαδρομές ασύλου.

Η πρόταση της Γαλλικής πλευράς

Σύμφωνα με τη συμφωνία Le Touquet του 2004, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο διενεργούν αμοιβαίους συνοριακούς ελέγχους, η μία στα εδάφη της άλλης, καθιστώντας τις διελεύσεις μικρών σκαφών – κατ ‘αρχήν, τουλάχιστον – το πρόβλημα της Γαλλίας.

Δεν υπάρχουν επίσημες εκκλήσεις για αποχώρηση από την συνθήκη. Ωστόσο, Γάλλοι αξιωματούχοι έχουν προτείνει στη Βρετανία την δημιουργία ενός κέντρου διεκπεραίωσης ασύλου στη βόρεια Γαλλία, ώστε οι αιτήσεις να μπορούν να διεκπεραιώνονται εκεί, επιτρέποντας στους ανθρώπους να ταξιδεύουν νόμιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο εάν γίνουν δεκτοί.

Η Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον δήλωσε ότι ρώτησε το Λονδίνο αν το νέο νομοσχέδιο που παρουσίασε για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης είναι σύμφωνο με τα διεθνές δίκαιο.

«Μίλησα με τη (Βρετανίδα) υπουργό Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν πριν δύο ημέρες, με ενημέρωσε για το νομοσχέδιο», δήλωσε η επίτροπος κατά την άφιξή της στο συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

«Θα πρέπει να το εξετάσουμε λίγο πιο λεπτομερώς»

«Η άμεση αντίδρασή μου ήταν να ρωτήσω αν το νομοσχέδιο αυτό είναι σύμφωνο με τις διεθνείς υποχρεώσεις (της Βρετανίας). (Η Μπράβερμαν) μου υποσχέθηκε ότι είναι. Ελπίζουμε ότι έχει δίκιο. Θα πρέπει να το εξετάσουμε λίγο πιο λεπτομερώς», πρόσθεσε η Γιόχανσον.

Ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν υπογράμμισε ότι η γαλλοβρετανική σύνοδος της Κυριακής θα είναι μια ευκαιρία να συζητηθεί το νομοσχέδιο αυτό. Παράλληλα ζήτησε να υπάρξει συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Λονδίνου «για το θέμα των νόμιμων μεταναστευτικών οδών» προς τη Βρετανία.