«Στα τυφλά» πετούν τα αεροπλάνα

Η εικόνα της ελληνικής αεροναυτιλίας παραμένει απογοητευτική, με παλιά συστήματα και σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, προβλήματα για τα οποία η Ευρώπη έχει επανειλημμένα απευθύνει συστάσεις στη χώρα μας, φτάνοντας μάλιστα μέχρι και την καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Παρά το γεγονός ότι, η Ελλάδα βρίσκεται «στο κέντρο» της Ευρώπης και υποδέχεται εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, η αεροναυτιλία της συνεχίζει να υπολείπεται σημαντικά σε σύγχρονες υποδομές και τεχνολογία. Συγκεκριμένα, συστήματα που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση του εναέριου χώρου είναι εγκατεστημένα από το 1999 καιπαρωχημένα εδώ και δεκαετίες.

Η ανάγκη για αναβάθμιση των υποδομών είναι κάτι που επισημαίνουν συνεχώς οι εργαζόμενοι -ιδιαιτέρα και μετά την πολύνεκρη τραγωδία των Τεμπών- που εργάζονται καθημερινά υπό αντίξοες συνθήκες. Τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η ζήτηση για πτήσεις είναι αυξημένη λόγω του τουρισμού, το προσωπικό των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας δεν επαρκεί για να εξυπηρετήσει την αυξημένη κίνηση. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η μείωση του αριθμού των πτήσεων που εξυπηρετούνται, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια.

«Δυστυχώς, οι καθυστερήσεις είναι η “ασφάλειά” μας» δηλώνει στην OneVoice ο πρόεδρος της Ένωσης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΕΚΕ), Παναγιώτης Ψαρός, ο οποίος μας απαριθμεί τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη δουλειά τους οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.

Υποστελεχωμένος ο κλάδος

Ένα κρίσιμο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στα αεροδρόμια της χώρας, είναι η έλλειψη προσωπικού στον έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας. Όπως δηλώνει ο κ. Ψαρός «ο κλάδος των ελεγκτών είναι σοβαρά υποστελεχωμένος. Αυτή τη στιγμή, οι εργαζόμενοι ανέρχονται περίπου στους 600, ενώ οι οργανικές θέσεις είναι 706. Από αυτούς τους 600, περίπου οι 500 είναι πλήρως εκπαιδευμένοι και με τις απαραίτητες άδειες. Ενδεικτικό είναι ότι, η μεγαλύτερη μονάδα της χώρας, που είναι το κέντρο ελέγχου περιοχής Αθηνών-Μακεδονίας, παρουσιάζει υποστελέχωση που φτάνει το 40%. Περιφερειακοί αερολιμένες, όπως Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Σάμος, Σκιάθος και Χίος, έχουν 2-3 άτομα προσωπικό. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αυτοί οι ελεγκτές δεν έχουν τη δυνατότητα να πάρουν άδεια ή ρεπό. Για να καλύψουμε τα κενά, βρισκόμαστε συνεχώς στη διαδικασία μετακίνησης προσωπικού από άλλες μονάδες».

Η ανάγκη για εκπαιδευμένο προσωπικό στον τομέα αυτό είναι επιτακτική, ωστόσο ο διαγωνισμός του προσεχούς Μαρτίου θα αργήσει να τροφοδοτήσει με ανθρώπινο δυναμικό το σύστημα. «Είναι προγραμματισμένος ένας διαγωνισμός για 97 θέσεις τον Μάρτιο, όμως οι νέοι υπάλληλοι που θα προσληφθούν δεν θα είναι παραγωγικοί παρά μόνο σε δύο με πέντε χρόνια», μας αποκαλύπτει ο πρόεδρος. 

Ασφάλεια οι… καθυστερήσεις

Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη σύγχρονων συστημάτων. «Κάποια από τα συστήματα που χρησιμοποιούμε είναι παλιά και ξεπερασμένα. Έχουμε σύστημα που εγκαταστάθηκε το 1999 και αναβαθμίστηκε δύο φορές όσον αφορά στο λογισμικό του. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις, το σύστημα έπρεπε να είχε αντικατασταθεί εντός 10 ετών, ενώ εμείς συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε το ίδιο σύστημα για 26 χρόνια.

Χρησιμοποιούμε ραντάρ που η Αίγυπτος έχει ήδη αποσύρει, ενώ εμείς τα έχουμε ακόμη σε υπηρεσία. Επιπλέον, λείπουν σύγχρονα ραντάρ για τη σωστή κάλυψη του εναέριου χώρου, ενώ κάποια που έχουν χαλάσει δεν έχουν αντικατασταθεί. Αντ’ αυτού, λαμβάνουμε εικόνα από την Κύπρο για να καλύψουμε την περιοχή του βορειοανατολικού Αιγαίου. Αυτό είναι μία προσωρινή λύση, όμως δεν μπορεί να παραμείνει μόνιμο μέτρο», μας αποκαλύπτει ο κ. Ψαρός και συνεχίζει: «Εκτός από το θέμα της κάλυψης, είναι και το θέμα της ποιότητας των δεδομένων που λαμβάνονται από τα ραντάρ. Τα σύγχρονα ραντάρ έχουν εξελιχθεί τεχνολογικά, επιτρέποντας τη μετάδοση περισσότερων δεδομένων από τα αεροπλάνα στις οθόνες των ελεγκτών, επιτρέποντάς τους να εξυπηρετούν περισσότερα αεροσκάφη με μεγαλύτερη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Παρόλα αυτά, τα νέα αυτά συστήματα, που είναι υποχρεωτικά βάσει ευρωπαϊκών κανονισμών, δεν έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα. Αυτό οφείλεται σε καθυστερήσεις στις διαδικασίες προμηθειών που διαρκούν δεκαετίες.

Το αποτέλεσμα είναι χώρες γύρω μας, όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Τουρκία, η Κύπρος και η Ιταλία, να διαθέτουν σύγχρονα ραντάρ που τους παρέχουν πολύ περισσότερες και ακριβέστερες πληροφορίες από εμάς. Αντίθετα, η Ελλάδα παραμένει μία “μαύρη τρύπα” στην Ευρώπη, με ένα σύστημα που δεν υποστηρίζει τα σύγχρονα πρότυπα».

Οι ελλείψεις σε προσωπικό και σύγχρονα μηχανήματα οδηγούν σε μειώσεις στη ροή της εναέριας κυκλοφορίας, προκειμένου να κρατιέται η ασφάλεια στο απαιτούμενο υψηλό επίπεδο. «Για να διατηρήσουμε την ασφάλεια σε αδιαπραγμάτευτα υψηλά επίπεδα, μειώνουμε τον αριθμό των αεροσκαφών που θα εξυπηρετήσουν τους πολίτες ανά ώρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις, αλλά αυτές είναι η “ασφάλειά” μας».

Καταδίκη και συστάσεις

Οι σημαντικές ελλείψεις έχουν εντοπιστεί και από την Ευρώπη. Η χώρα μας καταδικάστηκε, τον Απρίλιο του 2024, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση του ευρωπαϊκού κανονισμού. «Έχουμε φτάσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για ένα σύστημα ζεύξης δεδομένων μεταξύ πιλότου και ελεγκτή. Πρόκειται για ένα σύστημα που επιτρέπει στον ελεγκτή, με το πάτημα ενός κουμπιού, να μεταφέρει γραπτώς τις οδηγίες του στο πιλοτήριο, κάνοντας την επικοινωνία πιο ακριβή».

Εκτός από την καταδίκη υπάρχουν και συστάσεις από τα ευρωπαϊκά όργανα, όπως μας ενημερώνει ο κ. Ψαρός. «Έχουμε λάβει προειδοποιητική επιστολή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα των ραντάρ. Επίσης, πρέπει να στείλουμε αιτιολογημένη γνώμη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μη εφαρμογή των διαδικασιών πλοήγησης βάσει επιδόσεων (PBN)».

Καιρός «να ξεκολλήσουμε»…

H Ένωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας, με ανακοινώσεις της, έχει πολλές φορές ενημερώσει όλα τα αρμόδια όργανα για τα προβλήματα που υπάρχουν. «Έχουμε αποστείλει πολλές επιστολές, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια-και κυρίως μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη- με κύριο μήνυμα ότι, είναι απαραίτητο κάποια στιγμή να ξεκολλήσουμε από το παρελθόν και να προχωρήσουμε μπροστά.

Στην αεροπορική βιομηχανία, τα αεροπλάνα παραμένουν ασφαλή κυρίως λόγω της υψηλής ποιότητας των συστημάτων τους, που κατασκευάζονται με αυστηρότατα διεθνή πρότυπα. Οι αεροπορικές εταιρίες διατηρούν αυτά τα υψηλά πρότυπα, γιατί διαφορετικά κινδυνεύουν να χάσουν την άδειά τους. Από την πλευρά μας, ως ελεγκτές, εφαρμόζουμε ό,τι πιο αυστηρό υπάρχει στις διεθνείς κανονιστικές απαιτήσεις, διασφαλίζοντας έτσι την ασφάλεια του συστήματος» δηλώνει ο κ. Ψαρός.

Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) έχει ανακοινώσει πρόγραμμα επενδύσεων για την περίοδο 2025-2029, το οποίο επικεντρώνεται στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αεροναυτιλίας. Ορισμένα από τα έργα αυτά πρόσφατα επανεκκινήθηκαν, καθώς τα προηγούμενα χρόνια είχαν μπλοκαριστεί λόγω δικαστικών διαδικασιών (προσφυγές κ.λπ.), που σε κάποια από αυτά διήρκεσαν πάνω από έξι χρόνια.

 

Πηγή: Κυριακάτικη One Voice