Στη σκιά ενός εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας η Σύνοδος Τραμπ-Σι

To πιο σημαντικό ραντεβού της μέχρι τώρα προεδρίας του θα έχει σήμερα ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θα υποδεχτεί τον Κινέζο ομόλογο του Σι Τζινπίνγκ για ένα «καυτό» διήμερο από την έκβαση του οποίου θα εξαρτηθούν πολλά, όχι μόνο για τις σινοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και για τη σταθερότητα του παγκοσμίου συστήματος.

Σε μια προσπάθεια να «ελαφρύνει» το κλίμα, η συνάντηση (μετά συζύγων) θα γίνει μακριά από το Λευκό Οίκο και το επίσημο τελετουργικό. Αντ’ αυτού επελέγη το χλιδάτο θέρετρο-γκολφ του Mar-a-Lago (ιδιοκτησίας του κ. Τραμπ) που ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται ότι σκοπεύει να μετατρέψει στην ημιεπίσημη εξοχική κατοικία του, μετά και τη φιλοξενία του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, προ διμήνου.

Διαφορές σε όλα

Αυτή τη φορά η ατζέντα της Συνόδου θα είναι πολύ πιο «βαριά», όπως και το κλίμα μεταξύ των δύο ηγετών. Όχι μόνο διότι Τραμπ και Σι είναι τόσο διαφορετικοί σε επίπεδο χαρακτήρα και προσωπικότητας, που μοιάζουν σαν την ημέρα με τη νύχτα, αλλά κι επειδή τα ακανθώδη σημεία ανάμεσα στις δύο χώρες είναι πολλαπλά και πολυεπίπεδα.

Μπορεί, άλλωστε, οι σχέσεις μεταξύ της νούμερο ένα και της νούμερο δύο ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη να μην ήταν ιδανικές, ούτε κατά τη διακυβέρνηση Ομπάμα, όμως η εξτρεμιστική προεκλογική ρητορική και οι θέσεις του κ. Τραμπ σε μια σειρά από ζητήματα μπορεί εύκολα να φτάσουν τις σινοαμερικανικές σχέσεις σε νέο ναδίρ, ίσως ακόμη και στο ακραίο αλλά όχι ανέφικτο σενάριο ενός εμπορικού πολέμου.

Βέβαια, ο πρόεδρος Τραμπ έχει ήδη παρουσιάσει αρκετές διαφορές από τον προεδρικό υποψήφιο Τραμπ που, θυμίζουμε, στους πύρινους λόγους του είχε μιλήσει για το «βιασμό της χώρας του από τη Κίνα», λόγω του τεράστιου ελλείμματος στο διμερές εμπόριο. Όμως, δεν είναι ακόμη βέβαιο πόσο διατεθειμένος είναι να κατεβάσει τους τόνους και να αλλάξει ρότα, ούτε πόσο ανεκτικοί μπορεί να φανούν οι Κινέζοι, έχοντας αντίστοιχη επίγνωση της πολιτικής και οικονομικής τους δύναμης.

Εμπόριο και Β. Κορέα τα μεγάλα αγκάθια

Η ατζέντα της συνάντησης έχει δηλωθεί γενικόλογα ότι θα επικεντρωθεί σε διεθνή, περιφερειακά και διμερή θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Όμως, από μόνες του οι τελευταίες κινήσεις κ. Τραμπ «φωτίζουν» τα θέματα που ο ίδιος θα θέσει μετ’επιτάσεως στο τραπέζι: το ζήτημα της βορείου Κορέας, για το οποίο σε συνέντευξη του στους Financial Times, προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ δεν θα διστάσουν να ενεργήσουν μονομερώς για την εξάλειψη ενός πιθανού πυρηνικού κινδύνου, αλλά και το ζήτημα του διμερούς εμπορίου, λίγες ημέρες αφότου υπέγραψε προεδρικό διάταγμα με σκοπό να εντοπιστούν οι αιτίες του υπέρογκου αμερικανικού εμπορικού ελλείμματος.

Από το ετήσιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, συνολικού ύψους 500 δισ. δολαρίων, τα 300 δισ. αποδίδονται στο έλλειμμα της εμπορικής σχέσης της χώρας με τη Κίνα. Εξού και οι χαρακτηρισμοί του περί… βιασμού της χώρας. Όμως, η απόπειρα μιας βίαιης αναπροσαρμογής της σχέσης αυτής, με ακραία μέτρα όπως η επιβολή δασμών, όπως έχει απειλήσει ο κ. Τραμπ, δεν πρόκειται να γίνουν δεκτοί από το Πεκίνο χωρίς αντίμετρα.

Τη ρήξη, προφανώς, κανείς δεν την θέλει, με έναν εμπορικό πόλεμο να είναι επιζήμιο και για τις δύο πλευρές, όπως και για την παγκόσμια οικονομία. Όμως, οι ισορροπίες είναι τόσο λεπτές και ευαίσθητες που ένα… ατύχημα, δεν μπορεί να αποκλειστεί, ειδικά αν λάβουμε υπόψη τον… θερμοκέφαλο χαρακτήρα του κ. Τραμπ.

Με γεμάτα χέρια

Ακριβώς για να προλάβουν τα χειρότερα και για να προσφέρουν στον «φρέσκο» πλανητάρχη μια κάποια επικοινωνιακή νίκη που θα τον βοηθήσει να… ηρεμήσει, ο Σι Τζινπινγκ και η κουστωδία του δεν θα προσέλθουν με άδεια χέρια. Ενδεικτικά πληροφορίες μιλούν για νέες σημαντικές κινεζικές επενδύσεις, επί αμερικανικού εδάφους, που θα μεταφραστούν σε χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά και νέες γενναιόδωρες παραγγελίες προς αμερικανικές βιομηχανίες (όπως προς την Boeing). Όμως, απομένει να φανεί αν αυτά θα κριθούν από τον κ. Τραμπ επαρκή, όπως αντιστοίχως κι αν οι Κινέζικες απαιτήσεις (όπως για το ζήτημα της στάσης των ΗΠΑ έναντι της Ταϊβάν) θα βρουν ικανοποίηση.

Σε διπλωματικό επίπεδο, εξάλλου, η συνεργασία του Πεκίνου είναι λίαν σημαντική σε πολλά και σημαντικά θέματα διεθνούς διπλωματίας, όμως είναι σίγουρα καθοριστική στο βορειοκορεατικό. Η δε, απόφαση της Πιονγιάνγκ να προχωρήσει χθες σε νέα δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου, ακριβώς λίγες ώρες πριν το τετ-α-τετ Τραμπ-Σι δείχνει πολλά για την απείθεια που διέπει το εκεί καθεστώς, το οποίο δεν φαίνεται να ορρωδεί προ ουδενός πλην, ίσως, του Πεκίνου.

Μπορεί, λοιπόν, ο πλανητάρχης να υποστηρίζει με… παχιά λόγια ότι δεν θα διστάσει να δράσει μονομερώς κατά της βορείου Κορέας, αλλά γνωρίζει ότι η βοήθεια των Κινέζων θα τον βοηθούσαν να πετύχει το στόχο του πιο εύκολα και ανώδυνα. Αν θα τη λάβει και σε τι βαθμό, θα φανεί στο… χειροκρότημα!