Στη Βουλή το νομοσχέδιο για το κοινωνικό μέρισμα (upd)

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο, που περιλαμβάνει τις διατάξεις για την καταβολή του κοινωνικού μερίσματος του 2017 συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ σε τέσσερα εκατομμύρια νοικοκυριά.

Οι διατάξεις προβλέπουν τη δυνατότητα αύξησης του συνολικού ποσού, που μπορεί να διατεθεί για τη χορήγηση της εφάπαξ εισοδηματικής ενίσχυσης σε νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, πάνω από τα 720 εκατ. Ευρώ, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αλλά δεν καθορίζουν τα ποσά της ενίσχυσης αυτής, ούτε τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια χορήγησής της.

Απλώς αναθέτουν στους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας την έκδοση σχετικής κοινής απόφασης που θα καθορίζει όλες αυτές τις λεπτομέρειες σύμφωνα με τα όσα εξήγγειλε ο πρωθυπουργός.

Ειδικότερα, το σχέδιο νόμου προβλέπει:

1) Καταβάλλεται κατά το έτος 2017 ποσό 720 εκατ. ευρώ για εφάπαξ παροχή κοινωνικού χαρακτήρα, με τη μορφή της διανομής «κοινωνικού μερίσματος», προς στήριξη των οικονομικά αδύναμων φυσικών προσώπων και ευάλωτων νοικοκυριών. Το ποσό της εφάπαξ παροχής είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Με κοινή υπουργική απόφαση, το ανωτέρω ποσό δύναται να αυξηθεί, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση. Με την ίδια ΚΥΑ θα καθορίζονται και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις χορήγησής του.

2) Με σκοπό τη διευκόλυνση της διαδικασίας χορήγησης του «κοινωνικού μερίσματος», επαναπροσδιορίζονται οι σκοποί για τους οποίους είναι δυνατή η χορήγηση στοιχείων και πληροφοριών των φορολογούμενων, σε εξουσιοδοτημένο προσωπικό της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (ΗΔΙΚΑ).

3) Ποσά που παρακρατήθηκαν για τη μηνιαία εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των συνταξιούχων κατά το διάστημα από 1/1/2012 έως 30/6/2016 και υπολογίστηκαν επί του ακαθάριστου ποσού μηνιαίας κυρίας σύνταξης ή προσυνταξιοδοτικής παροχής, χωρίς την αφαίρεση των ποσών που αντιστοιχούν στις περικοπές των συντάξεων βάσει των ν.4024/2011, ν.4051/2012 και ν.4093/2012, καθώς και της ΚΥΑ 476/2012, επιστρέφονται άτοκα στους δικαιούχους. Η επιστροφή θα καταβληθεί με τη σύνταξη μηνός Δεκεμβρίου 2017.

4) Συμπληρώνονται οι διατάξεις του ν.4067/2012 (άρθρο 36 παρ. 2) σχετικά με την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας (ΥΚΩ) στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και προβλέπεται ότι, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, μπορεί να καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό πλήρως ή μερικώς, το κόστος παροχής ΥΚΩ, με αντίστοιχη πίστωση, ως εισροή του ειδικού διαχειριστικού λογαριασμού για τις εν λόγω υπηρεσίες, που τηρεί ο αρμόδιος διαχειριστής.

Από τις προτεινόμενες διατάξεις προκαλούνται τα ακόλουθα οικονομικά αποτελέσματα:

Α) Επί του κρατικού προϋπολογισμού

1. Εφάπαξ δαπάνη ποσού 720 εκατ. ευρώ από την καταβολή κοινωνικού μερίσματος προς στήριξη των οικονομικά αδύναμων προσώπων και ευάλωτων νοικοκυριών.
2. Δαπάνη, από τη δυνατότητα κάλυψης του κόστους παροχής ΥΚΩ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Η εν λόγω δαπάνη, το ύψος της οποίας θα εξαρτηθεί από την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης, εκτιμάται για το έτος 2017, στο ποσό των 360 εκατ. ευρώ περίπου, για καθένα δε των ετών από 2018 έως και 2022, το εν λόγω ποσό θα κυμαίνεται από 40 εκατ. έως 85 εκατ. ευρώ περίπου.
3. Ενδεχόμενη δαπάνη από τη δυνατότητα αύξησης του καταβαλλόμενου ποσού κοινωνικού μερίσματος. Το ύψος της εν λόγω δαπάνης εξαρτάται από την έκδοση της σχετικής ΚΥΑ.

Β) Επί του προϋπολογισμού του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ)

• Εφάπαξ δαπάνη από την επιστροφή ποσών υπέρ υγειονομικής περίθαλψης που παρακρατήθηκαν από τις συντάξεις από 1/1/2012 έως 30/6/2016 και αντιστοιχούν στις περικοπές αυτών βάσει των νόμων 4024/2011, 4051/2012 και 4093/2012, καθώς και της ΚΥΑ 476/2012. Το ύψος της δαπάνης αυτής δεν θα υπερβεί, σύμφωνα με την αρμόδια ΓΔΟΥ, το ποσό των 315 εκατ. ευρώ περίπου.

Στις συντάξεις Δεκεμβρίου η επιστροφή εισφορών

Στο άρθρο 2, το νομοσχέδιο για το Κοινωνικό Μέρισμα περιλαμβάνει τη διάταξη για την επιστροφή εισφορών προς τους συνταξιούχους. Στην Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), που συνοδεύει το σχέδιο νόμου, τονίζεται ότι η συνολική δαπάνη για την εφάπαξ καταβολή, που θα πραγματοποιηθεί με τις συντάξεις του μηνός Δεκεμβρίου, θα ανέλθει στα 315 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα ποσό που θα επιβαρύνει τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και για το οποίο θα υπάρξει πρόσθετη επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Σε κάθε περίπτωση τα ποσά της επιστροφής προκύπτουν επειδή, όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, πραγματοποιήθηκε αχρεωστήτως παρακράτηση ποσών επί του ακαθάριστου ποσού της κύριας σύνταξης ή της προσυνταξιοδοτικής παροχής χωρίς να έχουν αφαιρεθεί οι μνημονιακές περικοπές των συντάξεων.

Η παρακράτηση αφορούσε ποσά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης τα οποία τώρα επιστρέφονται. Αξίζει να επισημανθεί ότι η επιστροφή των εισφορών στους δικαιούχους θα είναι άτοκη και αφορά παρακρατήσεις που πραγματοποιήθηκαν την χρονική περίοδο από 1.1.12 έως και 30.6.16.