Τι προτείνει η επιτροπή για τα επιδόματα ανθυγιεινής εργασίας 92.620 δημοσίων υπαλλήλων
Το πόρισμα κινείται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από ένα προηγούμενο πόρισμα το οποίο είχε συντάξει ομάδα εργασίας ξένων τεχνικών εμπειρογνωμόνων («απόγονος» της γνωστής TaskForceγια την Ελλάδα) και στο οποίο προτεινόταν η μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων που λαμβάνουν επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας κατά 32%!
Η διυπουργική επιτροπή στο πόρισμα που συνέταξε εκφράζει την πλήρη διαφωνία της με τους ξένους τεχνοκράτες. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι η παροχή υπηρεσιών τόσο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας όσο ιδιαίτερα νοσοκομειακής περίθαλψης, βαραίνει σε μέγιστο βαθμό τον δημόσιο τομέα στη χώρα μας. Αποτέλεσμα αυτού είναι το 37,89% των δημοσίων υπαλλήλων που λαμβάνουν το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας να είναι εργαζόμενοι του τομέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Συνεπώς αν εφαρμοστεί αυτό που προτείνουν οι ξένοι τεχνοκράτες θα πρέπει να περικοπούν τα επιδόματα αυτά για πραγματικά επικίνδυνα επαγγέλματα όπως πχ χειριστές μαγνητικών και αξονικών τομογράφων στα δημόσια νοσοκομεία.
Το ισχύον σήμερα καθεστώς
Toεπίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας που καταβάλλεται στους μόνιμους και δόκιμους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς και στους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου που υπηρετούν στην κεντρική δημόσια διοίκηση, στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κατηγοριοποιείται σήμερα σε τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες, κυρίως βάσει των ειδικοτήτων των υπαλλήλων, των χώρων εργασίας αλλά και βάσει συνδυασμού των δύο παραμέτρων:
Στην Α΄ κατηγορία περιλαμβάνονται το προσωπικό νοσηλευτικής υπηρεσίας, εργαστηρίων και καθαριότητας, οι απασχολούμενοι αποκλειστικά σε ακτινολογικούς θαλάμους και εμφανίσεις, οι οδηγοί και βοηθοί ασθενοφόρων – διασώστες των νοσοκομείων, του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), των Κέντρων Υγείας, των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και των Αγροτικών Ιατρείων, οι απασχολούμενοι στην Α’ Ζώνη του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» και της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), το προσωπικό που απασχολείται στη συγκομιδή και αποκομιδή, μεταφορά, διαλογή, επιστασία, καταστροφή απορριμμάτων σε συνεργεία συντήρησης και επισκευής των μέσων καθαριότητας και με το πλύσιμο αυτών, καθώς και οι οδοκαθαριστές, οι χειριστές μηχανικών σαρώθρων, οι εργάτες ταφής και εκταφής νεκρών, οι εργάτες και τεχνίτες ασφαλτόστρωσης, οι τοποθετητές μαρμάρων και πλακών, οι κατεργαστές και κόπτες μαρμάρων, οι εναερίτες ηλεκτρολόγοι, οι εργάτες και τεχνίτες αποχέτευσης, οι οδηγοί ανοιχτών φορτηγών και βαρέων φορτηγών μικτού βάρους άνω των 3,5 τόνων και λεωφορείων και οι χειριστές μηχανημάτων έργου, το προσωπικό των φυλακών, οι οδηγοί ειδικών οχημάτων μεταφοράς πυρομαχικών και ειδικών εύφλεκτων καυσίμων.
Συνολικά, στην κατηγορία αυτή υπάγονται 83.527 υπάλληλοι οι οποίοι λαμβάνουν ως επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας 150 ευρώ μηνιαίως.
Στην Β’ κατηγορία περιλαμβάνονται οι ηλεκτροσυγκολλητές, οι εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού, οι μηχανοτεχνίτες, οι ηλεκτροτεχνίτες, οι βαφείς και φανοποιοί. Συνολικά υπάγονται 5.203 υπάλληλοι που λαμβάνουν 70 ευρώ μηνιαίως.
Στην Γ’ κατηγορία περιλαμβάνονται οι 940 εργάτες των δημοτικών σφαγείων οι οποίοι λαμβάνουν 35 ευρώ μηνιαίως.
Στην Δ’ κατηγορία περιλαμβάνονται 2.950 δασικοί υπάλληλοι οι οποίοι λαμβάνουν 105 ευρώ μηνιαίως.
Συνολικά 93.000 υπάλληλοι λαμβάνουν κάθε χρόνο πάνω από 160 εκατ. ευρώ για επιδόματα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας.
Οι προτάσεις της επιτροπής
Στο πόρισμά της η διυπουργική επιτροπή προτείνει:
1) Επτά κατηγορίες κριτηρίων επικινδυνότητας που συσχετίζονται με τους υπάρχοντες βλαπτικούς παράγοντες και έχουν ως εξής:
α) Κριτήρια για την ένταξη στους βλαπτικούς φυσικούς παράγοντες: έκθεση σε θόρυβο, δονήσεις, ακτινοβολίες, Lases, υπερήχους, εργασία σε ακραίες θερμοκρασίες καθώς και σε εύρος διακύμανσης θερμοκρασίας.
β) Κριτήρια για την ένταξη στους βλαπτικούς χημικούς παράγοντες: έκθεση σε ερεθιστικούς, τοξικούς, καρκινογόνους, μεταλλαξογόνους, διαβρωτικούς και εκρηκτικούς παράγοντες.
γ) Κριτήρια για την ένταξη στους βλαπτικούς βιολογικούς παράγοντες.
δ) Κριτήρια για την ένταξη στους βλαπτικούς εργονομικούς παράγοντες: χειρονακτική διακίνηση βαρέων φορτίων σε συνεχή και εντατική βάση, εργασία πάνω από το ύψος των ώμων, βαριά σωματική εργασία.
ε) Κριτήρια για την ένταξη στους βλαπτικούς μηχανολογικούς/ηλεκτρολογικούς παράγοντες: εργασία σε περιβάλλον με μηχανήματα που έχουν κινητά μέρη ή σε περιβάλλον επηρεαζόμενο από ύπαρξη ρεύματος υψηλής τάσης, εργασία σε ύψος ή σε βάθος, υποθαλάσσια εργασία ή εργασία σε περιορισμένο ή μη στεγασμένο χώρο.
στ) Κριτήρια για την ένταξη σε βλαπτικούς οργανωτικούς παράγοντες: εργασία σε 24ωρες βάρδιες με νυχτερινό ωράριο τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, που συμπεριλαμβάνει παροχή εργασίας τουλάχιστον 5 ωρών μεταξύ 10 μ.μ. έως 6 π.μ..
ζ) Κριτήρια για την ένταξη στους ψυχοκοινωνικούς βλαπτικούς παράγοντες: εργασιακό στρες λόγω εντατικοποίησης εργασίας, συνεχής και εντατική εργασία υπό ψυχοσωματική φόρτιση λόγω του είδους της εργασίας.
2) Τη δημιουργία ενός Πίνακα Επικινδυνότητας βάσει του οποίου κάθε ειδικότητα και κλάδος θα κρίνονται για το κατά πόσο ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων. Για τον προσδιορισμό της επικινδυνότητας θα λαμβάνονται υπόψη δύο μεταβλητές: η «πιθανότητα» έκθεσης της υγείας σε βλάβη και η «σοβαρότητα» του τραυματισμού ή της ασθένειας που μπορεί να προκληθεί από την έκθεση.
Η «πιθανότητα» έκθεσης σε βλάβη θα έχει την εξής κλιμάκωση:
«Σχεδόν βέβαια» (1)
«Πιθανή» (2)
«Δυνητική» (3)
«Σπάνια» (4)
«Απίθανη» (5)
Η σοβαρότητα θα καθορίζεται με κριτήριο τις συνέπειες στην υγεία βάσει της ακόλουθης κλίμακας: ασήμαντες (συνέπειες), ελάχιστες, μέτριες, μεγάλες, σοβαρές.
Κάθε συνδυασμός μεταξύ των δύο μεταβλητών θα βαθμολογείται ως εξής:
Ε: αμελητέα επικινδυνότητα
Δ: ελάχιστη επικινδυνότητα
Γ: μέτρια επικινδυνότητα
Β: σημαντική επικινδυνότητα
Α: υψηλή επικινδυνότητα.
3) Τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριακών στοιχείων, βάσει των οποίων θα εντοπιστούν οι ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά των εργασιών και της εν γένει απασχόλησης των εργαζομένων για κάθε κλάδο/ειδικότητα και χώρο εργασίας, σε σχέση με τα τιθέμενα κριτήρια. Προτείνεται η ίδια η επιτροπή να ζητήσει την αναγκαία πληροφόρηση, αρχικά από τα υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους, που απασχολούν εργαζόμενους ήδη δικαιούχους του υφιστάμενου επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, αναφορικά με τις δραστηριότητες/ αρμοδιότητες κάθε κλάδου/ ειδικότητας/ χώρου, λαμβάνοντας υπόψη τους προαναφερθέντες βλαπτικούς παράγοντες.
4) Τη συλλογή πληροφοριών για το ύψος του επιδόματος και του ποσοστού επί των αποδοχών των δικαιούχων στις λοιπές χώρες της Ε.Ε. ανά κατηγορία και κλάδο.
5) Την εξέταση κάθε χώρου εργασίας ή και κάθε κλάδου / ειδικότητας εργαζομένου, ως προς την επικινδυνότητά του, με την εφαρμογή του Πίνακα Επικινδυνότητας, ανά κριτήριο και ανά βλαπτικό παράγοντα. Στη συνέχεια, θα αθροίζονται οι «βαθμολογίες χαρακτηρισμών» (Α,Β,Γ,Δ και Ε) και θα εξάγεται η συνολική βαθμολογία για κάθε κλάδο/ ειδικότητα και για κάθε χώρο εργασίας. Κάθε μία ομάδα των βλαπτικών παραγόντων θα «βαθμολογείται» με τον υψηλότερο βαθμό που θα αποδοθεί σε έστω και έναν από τους επιμέρους παράγοντες της ομάδας αυτής. Π.χ. αν στην ομάδα «χημικοί παράγοντες» απαντώνται ένα Β, δύο Γ και τέσσερα Δ, η ομάδα αυτή θα «βαθμολογείται» με Β.
