Το Δημόσιο έχασε 24,5 δισ. ευρώ από τις τράπεζες

Το ελληνικό Δημόσιο τις προηγούμενες μέρες ξέγραψε οριστικά, και χωρίς το θέμα να πάρει ευρύτερες διαστάσεις, κεφάλαια 24,5 δισ. ευρώ επιβαρύνοντας ουσιαστικά τους Έλληνες φορολογούμενους με το ποσό αυτό.

Πρόκειται για τα κεφάλαια που αντιστοιχούν στη συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου στην πρώτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών του 2013. Το ποσό αυτό αντιπροσώπευε τα δικαιώματα αγοράς μετοχών ( warrants) των τραπεζών Πειραιώς, Alpha Bank και Εθνικής Τράπεζας, τα οποία ανήκαν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και τα οποία πρόσφατα ακυρώθηκαν οριστικά.

Αυτό διότι οι ιδιώτες πρώην βασικοί μέτοχοι των τραπεζών που κατείχαν τα warrants δεν τα άσκησαν για τον απλό λόγο ότι η τιμή ανταλλαγής με νέες μετοχές ήταν… διαστημική, λόγω κυρίως των αναπροσαρμογών των αξιών των τραπεζών που έγιναν κατά την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση του 2015. Για παράδειγμα η αγορά μιας μετοχής της Alpha Bank μέσω των warrants απαιτούσε 27,72 ευρώ, ενώ στο χρηματιστήριο η μετοχή διαπραγματεύεται σήμερα Παρασκευή περί τα 1,95 ευρώ.

Το πιο ακραίο παράδειγμα είναι τα δικαιώματα επί των μετοχών της τράπεζας Πειραιώς όπου η άσκηση τους απαιτούσε 4.285 ευρώ ανά μετοχή, ενώ η τιμή της μετοχής βρίσκεται σήμερα στα 3,62ευρώ.

Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης του 2013 οι ιδιώτες μέτοχοι των τραπεζών θα μπορούσαν να διατηρήσουν την πλειοψηφία άρα και την διοίκηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αν συμμετείχαν κατά 10% στις αυξήσεις κεφαλαίων, ενώ το υπόλοιπο θα συμπληρωνόταν από το ΤΧΣ. Στη συνέχεια οι ιδιώτες μέτοχοι θα λάμβαναν τα δικαιώματα αγοράς μετοχών με τα οποία εντός πενταετίας και σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα θα μπορούσαν να εξαγοράσουν τις μετοχές του ΤΧΣ.

Μέσα στο Δεκέμβριο η πενταετία για τις συστημικές τράπεζες συμπληρώθηκε και εξαντλήθηκε και σχεδόν κανένα (από τα δεκάδες εκατομμύρια) δικαίωμα δεν ασκήθηκε αφού ήταν ασύμφορο. Λόγω του γεγονότος ότι οι τιμές των μετοχών των τραπεζών βρέθηκαν στα τάρταρα (για παράδειγμα η μετοχή της Πειραιώς «αναπροσαρμόστηκε» στα 0,003 ευρώ και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε τεράστιων διαστάσεων μείωση του αριθμού τους (reverse split).

Σημειώνεται ότι στα μέσα του 2014 η χρηματιστηριακή αξία των μετοχών των τραπεζών διαμορφωνόταν στα 35 δισ. ευρώ ενώ μερικούς μήνες αργότερα που πραγματοποιήθηκαν οι αυξήσεις κεφαλαίου η αξία για τους παλαιούς μετόχους περιορίστηκε στα 750 εκατ. ευρώ. Μετά την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση η συμμετοχή του ΤΧΣ (του ελληνικού Δημοσίου δηλαδή) περιορίστηκε δραστικά λόγω της συμμετοχής στην αύξηση των νέων μετόχων με πλέον χαρακτηριστική την περίπτωση της Eurobank, στην οποία σήμερα το ΤΧΣ κατέχει μόνο το 2,7% των μετοχών έναντι του 35% που βρισκόταν στο χαρτοφυλάκιο του πριν την αύξηση κεφαλαίου. Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι για την Εθνική Τράπεζα 35% (από 58%), για την Τράπεζα Πειραιώς 26% (από 67%) και για την AlphaBank 9% (από 67%).