Το νέο χτύπημα του «τυφώνα» Τραμπ και η σινοευρωπαϊκή αντεπίθεση

Ο κύριος Τραμπ ασκεί, αν μη τι άλλο, πολυεπίπεδη πολιτική. Μετάφραση: επιτίθεται σε όλους, ώστε να μην μένει κανείς παραπονεμένος. Μόνο που οι… απέναντι δρομολογούν, πλέον, και τις δικές τους κινήσεις!

Χθες ο πλανητάρχης προκάλεσε ένα μικρό χαμό στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ζητώντας αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 4% (οι περισσότεροι δεν πιάνουν ούτε το σημερινό 2%) και κατηγορώντας την «πλούσια» Γερμανία ότι είναι αιχμάλωτη της Ρωσίας (σ.σ. ότι ξεπουλιέται στο Κρεμλίνο διότι εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο). Όμως, η πολυεπίπεδη –όπως είπαμε- πολιτική του λειτουργούσε ταυτόχρονα και έναντι του έτερου μεγάλου στόχου του κυρίου Τραμπ, των Κινέζων. Έτσι, ενώ ο ίδιος «άλωνε» τις Βρυξέλλες, με τον χαρακτηριστικό ωμό του τρόπο, το επιτελείο του, πίσω στην Ουάσιγκτον, έδινε στη δημοσιότητα έναν επιπρόσθετο κατάλογο κινεζικών προϊόντων που θα τιμωρηθούν με δασμούς ύψους 10%, κλιμακώνοντας έτσι τον εμπορικό πόλεμο που έχει ανοίξει με τον κόκκινο δράκο.

Νέοι τριγμοί στις αγορές

Οι διπλές δυσάρεστες εξελίξεις, αν και αναμενόμενες, προκάλεσαν εκ νέου τριγμούς στις διεθνείς αγορές. Και ο Κινέζος υφυπουργός Εμπορίου βγήκε και έκανε κατήχηση στους αμερικανούς ότι πλήττουν την παγκοσμιοποίηση (ναι, λοιπόν, το ακούσαμε κι αυτό!), ενώ πιθανότατα θα πρέπει να περιμένουμε άμεσα την ανακοίνωση επιπρόσθετων αντιμέτρων κι από την πλευρά του Πεκίνου.

Που θα οδηγήσει όλο αυτό, κανείς δεν γνωρίζει. Σε κάθε περίπτωση η κόντρα βαθαίνει, σε όλα τα επίπεδα, φίλοι και εχθροί αναρωτιούνται «που το πάει, επιτέλους, ο κύριος Τραμπ» και οι αγορές, οι οποίες πάνω από όλα επιδιώκουν σταθερότητα, το έχουν αντιληφθεί αυτό. Ακόμη και οι ίδιες οι αμερικανικές επιχειρήσεις μπορεί να είναι λίαν ευχαριστημένες με τα φορολογικά δώρα που τους διασφάλισε ο κύριος Τραμπ, όμως δεν ζουν σε μια κλειστή φούσκα, ώστε να μην εξαρτώνται και να μην επηρεάζονται από τις ξένες αγορές και τους ξένους καταναλωτές. Σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, δεν υπάρχουν… δικά σου και δικά μου!

Ο κινεζικός άσσος

Στην αμερικανική πίεση, οι Κινέζοι για την ώρα έχουν περιοριστεί να απαντήσουν με τη λήψη εμπορικών αντιμέτρων, όμως στην ουσία κρατούν προσεκτική στάση, αν λάβουμε υπόψη ότι δεν έχουν ενεργοποιήσει το μεγάλο όπλο τους που είναι οι τοποθετήσεις τους στο αμερικανικό χρέος. Και οι αγορές το γνωρίζουν καλά. Η Κίνα ήταν και παραμένει ο μεγαλύτερος ξένος πιστωτής των ΗΠΑ και μάλιστα όλους τους τελευταίους μήνες συνέχισε σταθερά να αυξάνει τις τοποθετήσεις της σε κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, ελέγχοντας συνολικά 1,18 τρισ. δολάρια. Τι θα γίνει αν οι Κινέζοι τα… πάρουν στο κρανίο και αρχίσουν να… ξεφορτώνουν ομόλογα για να συνετίσουν τον Λευκό Οίκο, η απάντηση είναι εύλογη. Όμως, για την ώρα το Πεκίνο κρατά άθικτο τον άσσο του και κινείται με πιο στοχευμένες κινήσεις, όπως για παράδειγμα εκμεταλλευόμενο την οφθαλμοφανώς κακή σχέση του κυρίου Τραμπ με το Κογκρέσο. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κινεζικά αντιμέτρα επικεντρώνονται σε προϊόντα από πολιτείες που ψήφισαν τον κύριο Τραμπ ή έχουν ισχυρό συντηρητικό στοιχείο, κάτι που θα επηρεάσει δυσμενώς τους υποψήφιους Ρεπουμπλικανούς βουλευτές, οι οποίοι σε περίπου τέσσερις μήνες έχουν εκλογές.

Η γερμανική απάντηση

Το plan Β περιλαμβάνει, βέβαια, και συντονισμό κινήσεων με τους αναλόγως θιγόμενους Ευρωπαίους και δη, τους Γερμανούς. Όπως φάνηκε και χθες στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο κύριος Τραμπ μοιάζει να έχει «λυσσάξει» -διότι μόνο αυτή η έκφραση ταιριάζει- με τους Γερμανούς. Τους επιτίθεται πολιτικά με κάθε ευκαιρία, ακόμη και σε προσβλητικούς τόνους, τους επιτίθεται και εμπορικά, ενώ απειλεί να τους βάλει το μαχαίρι στο λαιμό με σημαντικούς δασμούς στα γερμανικά αυτοκίνητα.

Η κυρία Μέρκελ, με τον αντίστοιχο χαρακτηριστικό της τρόπο, είναι… τέρας ψυχραιμίας, αλλά στήνει και τις δικές της κινήσεις στο παρασκήνιο. Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αναλάβει από μόνες τους την επικοινωνιακή τους αντεπίθεση υπενθυμίζοντας στην αμερικανική κοινωνία το ύψος των επενδύσεων τους στην αμερικανική αγορά, τα εργοστάσια που διαθέτουν και τα οποία θα πρέπει να κλείσουν/μεταφέρουν, οδηγώντας σε απώλειες χιλιάδων θέσεων εργασίας, τα projects που θα πρέπει να παγώσουν, αλλά και το πώς ακόμη και τα ανταλλακτικά θα γίνουν πολύ ακριβότερα. Το μήνυμα είναι πως ο αμερικανικός καταναλωτής θα πληρώσει το τίμημα και θα στρέψει την οργή του προς τους κυβερνώντες.

Στις κινήσεις αυτές οι Ευρωπαίοι έχουν καταφέρει να κρατήσουν κοινή γραμμή, αναγνωρίζοντας ότι οι αρνητικές οικονομικές συνέπειες δεν θα επηρεάσουν μόνο μεμονωμένες χώρες και κλάδους, αλλά και την Ένωση συνολικά. Για τον ίδιο λόγο επισπεύδουν τη δημιουργία κοινού μετώπου με τους επίσης θιγόμενους Κινέζους.

Κοινό μέτωπο Κίνας-Ευρώπης

Πραγματικά, την ερχόμενη Δευτέρα, η διήμερη Σύνοδος Ε.Ε.-Κίνας στο Πεκίνο θα θέσει τις βάσεις για το κοινό αυτό μέτωπο έναντι της «απειλής Τραμπ». Οι δύο πλευρές (της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας θα ηγούνται οι Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ) πέρα από τα δικά τους αντιμέτρα επιδιώκουν να αλληλοστηριχθούν στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου έναντι των αμερικανικών κυρώσεων, ενώ το κλίμα έχει ζεσταθεί για τα καλά αναφορικά και με την υπογραφή μιας νέας διμερούς επενδυτικής συνθήκης, η οποία βρίσκεται στο τραπέζι από το 2013, αλλά δεν είχε καταφέρει μέχρι τώρα να προχωρήσει. Κοινό μήνυμα τους προς την Ουάσιγκτον είναι πως… υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές!