Τουρκία: Εγκρίθηκε το νομοσχέδιο για την άρση της ασυλίας των βουλευτών

Το Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο εκπροσωπεί την κουρδική μειονότητα, ανακοίνωσε σήμερα ότι θα αμφισβητήσει προσφεύγοντας στο Συνταγματικό Δικαστήριο την απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης που δίνει την δυνατότητα άρσης της βουλευτικής ασυλίας, καταγγέλλοντας μια αντιδημοκρατική κίνηση που έχει απώτερο στόχο να ενισχυθούν οι εξουσίες του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η αναθεώρηση της σχετικής διάταξης του Συντάγματος της Τουρκίας, η οποία εγκρίθηκε νωρίτερα σήμερα από την τουρκική Βουλή—και επιθυμούσε διακαώς ο Ερντογάν—ενδέχεται να οδηγήσει στην εξάλειψη του HDP από το κοινοβούλιο.

Ο συμπρόεδρος του HDP Σελαχατίν Ντεμίρτας τόνισε μιλώντας σε δημοσιογράφους πως ο στόχος της πρωτοβουλίας είναι να ενισχυθεί η προεδρία και πρόσθεσε πως το κόμμα του θα την αμφισβητήσει προσφεύγοντας στο ανώτατο δικαστήριο της Τουρκίας.

Και ο ίδιος ο Ντεμίρτας αντιμετωπίζει πιθανή ποινική δίωξη για “τρομοκρατική προπαγάνδα”.

Η νέα διάταξη προβλέπει τη δυνατότητα να αίρεται η ασυλία κοινοβουλευτικών που διώκονται ποινικά, προκαλώντας ανησυχία στην Τουρκία και στην Ευρώπη, καθώς θεωρείται ότι θέτει στο στόχαστρο τα μέλη του HDP, τα οποία εκπροσωπούν κατά κύριο λόγο την κουρδική μειονότητα.

Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ, η οποία έχει κατηγορηθεί πως αποστρέφει το βλέμμα μπροστά στις παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης στην Τουρκία, προκειμένου να περισώσει τη συμφωνία ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Άγκυρα για την κρίση των προσφύγων και των μεταναστών, έκανε ήδη σαφές ότι θα θίξει ζητήματα δημοκρατικών δικαιωμάτων όταν συναντηθεί με τον Ερντογάν τη Δευτέρα στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα διεξαχθεί η πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής.

Το κείμενο που υπερψηφίστηκε σήμερα, κατόπιν εισήγησης του κυβερνώντος κόμματος, εγκρίθηκε από 376 από τα 550 μέλη της Εθνοσυνέλευσης, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του σώματος Ισμαήλ Καχραμάν, δηλαδή με μια ενισχυμένη πλειοψηφία άνω των δύο τρίτων (367) που απαιτείτο για την υιοθέτησή του. Ο πρόεδρος Ερντογάν καλείται να επικυρώσει τη διάταξη υπογράφοντάς την.

Συνολικά 138 κοινοβουλευτικοί από όλα τα κόμματα της τουρκικής Βουλής θα μπορούσαν να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης εάν αρθεί η ασυλία τους, εκ των οποίων οι 50 ανήκουν στο HDP—το κόμμα καταλαμβάνει 59 έδρες στην Εθνοσυνέλευση.

Μια από τους κοινοβουλευτικούς του HDP, η Λεϊλά Ζανά, είχε εκτίσει ποινή δεκαετούς κάθειρξης (1994-2004) μετά την άρση της ασυλίας τη το 1994. Την επόμενη χρονιά, είχε λάβει το βραβείο Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ελευθερία της σκέψης.

Το HDP, το οποίο έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα από την τουρκική κυβέρνηση ότι αποτελεί την “πολιτική βιτρίνα” του ένοπλου αυτονομιστικού κινήματος Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK), δεν κρύβει πως θεωρεί την απόφαση έναν ελιγμό της ισλαμοσυντηρητικής κυβέρνησης για να το εξαλείψει από τη Βουλή, όπου είναι ως σήμερα τρίτη δύναμη. Η αποδυνάμωση του HDP θα μπορούσε να ενισχύσει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), στο αποκορύφωμα της προσπάθειάς του να μετατρέψει το πολιτικό σύστημα σε προεδρικό, όπως θέλει ο Ερντογάν για να ενισχύσει τις εξουσίες του, κάτι που προώθησε ήδη με την άμεσα επικείμενη πρωθυπουργοποίηση ενός πολιτικού απόλυτα πιστού στον ίδιο, του Μπιναλί Γιλντιρίμ.

Αυτή η αναθεώρηση αναμένεται να αυξήσει κι άλλο την ένταση στη σχέση ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Άγκυρα, που ήδη επιδεινώθηκε μετά την άρνηση του Ερντογάν να τροποποιηθεί η τουρκική αντιτρομοκρατική νομοθεσία, η οποία θεωρείται από την ΕΕ υπερβολικά ευρεία και ήδη χρησιμοποιείται για την άσκηση αναρίθμητων διώξεων για “τρομοκρατική προπαγάνδα” εν μέσω της αναζωπύρωσης του κουρδικού πολέμου.

Για να διατηρείται “η εσωτερική σταθερότητα κάθε δημοκρατίας, είναι σημαντικό όλες οι κοινωνικές ομάδες να εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο”, επισήμανε νωρίτερα κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων στο Βερολίνο ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Μέρκελ, Στέφεν Ζάιμπερτ.

Λίγο πριν ανακοινωθεί το αποτέλεσμα ο πρόεδρος της Τουρκίας αναφέρθηκε σε “μια ιστορική ψηφοφορία”.

“Ο λαός μου δεν θέλει να βλέπει στο κοινοβούλιο βουλευτές που έχουν διαπράξει εγκλήματα”, είπε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στην πόλη Ρίζε (Ριζούντα) της βορειοανατολικής Τουρκίας πριν προσθέσει “και πάνω απ’ όλα αυτούς που υποστηρίζουν την αυτονομιστική τρομοκρατική οργάνωση”, κατά την ορολογία των τουρκικών αρχών για το PKK.

Πολλά μέλη του HDP αντιμετωπίζουν διώξεις για “τρομοκρατική προπαγάνδα”, κάτι που διαψεύδουν.

Για τον Ερντογάν, όπως επανέλαβε σήμερα, δεν υπάρχει “καμιά διαφορά” ανάμεσα στους “τρομοκράτες που φέρουν όπλα” και εκείνος που κάνουν “τρομοκρατική προπαγάνδα”. Πολλοί δημοσιογράφοι και πανεπιστημιακοί ήδη διώκονται με αυτή την κατηγορία.

Η αναθεώρηση της συνταγματικής διάταξης που εγκρίθηκε σήμερα αποτελεί “δαμόκλειο σπάθη για τους βουλευτές της αντιπολίτευσης”, επισήμανε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αϊκάν Ερντεμίρ του Ιδρύματος για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας, ενός ιδρύματος μελετών. Για τον ίδιο, πρόκειται για ένα “ιστορικό βήμα προς την κατεδάφιση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην Τουρκία”: η χώρα “κάνει ένα μεγάλο βήμα προς τον αυταρχισμό και τη μονοκρατορία”, προειδοποίησε ο Ερντεμίρ.

Το AKP μοιάζει να συντάσσεται όλο και περισσότερο στη γραμμή που χαράσσει ο Ερντογάν, κάτι που μοιάζει να πιστοποιεί το αποτέλεσμα της σημερινής ψηφοφορίας, δύο εβδομάδες μετά την απομάκρυνση του Αχμέτ Νταβούτογλου από τον θώκο του πρωθυπουργού.