Τουρκία: Αμετάβλητα τα επιτόκια

Στη διατήρηση των επιτοκίων σταθερών προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας (TCMB), πιθανώς σε μία προσπάθεια του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να “καλοπιάσει” τη διεθνή οικονομική κοινότητα, ώστε να καλυτερεύσει την εικόνα της χώρας του εν όψει ίσως των πιο κρίσιμων εκλογών στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας.

Μετά από συνεδρίαση της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής, υπό τον κυβερνήτη της TCMB Σαχάπ Καβτζίογλου, αποφασίστηκε τα επιτόκια να παραμείνουν στο 8%

Οι οικονομολόγοι ήταν διχασμένοι σχετικά με το αν η TCMB θα σταματούσε την Πέμπτη ή θα εξέπληττε με μια ακόμα περικοπή ακόμη και μετά το σήμα Ερντογάν ότι τα επιτόκια είναι πιθανώς αρκετά χαμηλά, σε ικανοποιητικό για τον Τούρκο πρόεδρο επίπεδο. Το τελευταίο guidance από την TCMB τον Φεβρουάριο έλεγε ότι τα επιτόκια ήταν σε “επαρκές” επίπεδο μετά από μείωση κατά μισό ποσοστό του δείκτη αναφοράς στο 8,5%. Και σε αντίθεση με τους προηγούμενους μήνες, ο Ερντογάν δεν έδωσε κάποια εντολή πριν από την απόφαση αυτής της εβδομάδας.

Αλλά το ασταθές ιστορικό της TCMB ως προς τη χάραξη πολιτικής – παράλληλα με τις επικείμενες εκλογές και τις επιπτώσεις από τους καταστροφικούς σεισμούς – έχει θέσει ένα ερωτηματικό σχετικά με το τι θα επακολουθήσει.

Η αβεβαιότητα άφησε τους οικονομολόγους σχεδόν μοιρασμένους στην πρόβλεψή τους. Η HSBC, η Goldman Sachs και η UniCredit είναι μεταξύ εκείνων που ανέμεναν μείωση στο 8%. Μια μικρή πλειοψηφία που περιελάμβανε τη Citigroup και τη Barclays δεν έβλεπε αλλαγή στα επιτόκια, σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg.

Καθώς το πλήγμα στην οικονομική δραστηριότητα από τους σεισμούς “γίνεται πιο ξεκάθαρο, οι αρχές πιθανότατα θα θελήσουν να σηματοδοτήσουν περαιτέρω την επεκτατική κατεύθυνση της πολιτικής”, ανέφεραν σε έκθεσή τους οικονομολόγοι της Goldman, συμπεριλαμβανομένου του Κλέμενς Γκρέιφ. “Στο παρελθόν έχουν προσθέσει την ίδια πρόταση και προχώρησαν σε περικοπή σε κάθε περίπτωση στην επόμενη συνεδρίαση”.

Από την άλλη η έρευνα προσδοκιών για τη συνεδρίαση της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής (PPK) της TCMB κατέληξε στη συμμετοχή 22 οικονομολόγων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι περισσότεροι οικονομολόγοι ανέμεναν ότι το επιτόκιο πολιτικής θα παραμείνει αμετάβλητο στο 8,5%.

Η επιλογή για τον κυβερνήτη Σαχάπ Καβτζίογλου μπορεί να οφείλεται στην αξιολόγηση των κινδύνων για τη λίρα και την οικονομία, ειδικά καθώς οι ανισορροπίες στο εμπόριο και στον προϋπολογισμό επιδεινώνονται. Το τουρκικό Υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι οι σεισμοί που σκότωσαν πάνω από 50.000 ανθρώπους στη χώρα θα επιφέρουν έναν οικονομικό απολογισμό που υπολογίζεται σε περίπου 104 δισεκατομμύρια δολάρια.

“Η κεντρική τράπεζα πιθανότατα θα βασιστεί σε εναλλακτικά εργαλεία, όπως κανόνες συντήρησης τίτλων και τραπεζική ρύθμιση για να εξασφαλίσει φθηνή ροή πίστωσης ειδικά σε περιοχές που επλήγησαν από καταστροφές και να αντιμετωπίσει την πτωτική κίνηση του νομίσματος από τη χαλαρή του στάση”, είπε η Σέλβα Μπαχάρ Μπαζίκι, οικονομολόγος του Bloomberg Economics.

Καθοδηγούμενος από μια αντισυμβατική πεποίθηση ότι τα χαμηλότερα επιτόκια μπορούν να μειώσουν τον πληθωρισμό, ο Ερντογάν έχει επικεντρωθεί στην τόνωση της οικονομίας με φθηνά δάνεια ενόψει των εκλογών του Μαΐου.

Ο επείγων χαρακτήρας αυξάνεται μόνο για τον Ερντογάν, καθώς η κυβερνώσα συμμαχία του φαίνεται πως χάνει τη δυναμική της έναντι της αντιπολίτευσης. Στην τελευταία απόπειρα ενίσχυσης της οικονομικής ανάπτυξης, το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Τουρκίας ενίσχυσε τα σχέδια για εισφορά κεφαλαίου στους κρατικούς δανειστές.

Όμως οι μέχρι τώρα προσπάθειες αποφέρουν ανάμεικτα αποτελέσματα. Με τη λίρα υπό πίεση, η κεντρική τράπεζα έχει δυσκολέψει τις επιχειρήσεις στο να έχουν πρόσβαση σε φθηνά δάνεια από φόβο ότι θα χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια για την αγορά συναλλάγματος. Και το κόστος χρήματος αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό σε ολόκληρη την οικονομία, με το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο για εμπορικά δάνεια να αυξάνεται αυτόν τον μήνα στο 16,2% για τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο σε περισσότερο από ένα χρόνο. Το κόστος της καταναλωτικής πίστης υπερβαίνει κατά πολύ το 20%.

Οι παγκόσμιοι φορείς χάραξης πολιτικής παραμένουν επιθετικοί παρά την ξαφνική τραπεζική κρίση, δημιουργώντας κίνδυνο για την Τουρκία, επειδή το επίσημο κόστος δανεισμού της είναι ήδη από τα χαμηλότερα στον κόσμο όταν προσαρμόζεται για τον πληθωρισμό.

Τα προθεσμιακά συμβόλαια της τουρκικής λίρας δείχνουν ότι οι έμποροι αναμένουν πτώση του νομίσματος μετά τις εκλογές, ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει.

Χωρίς την προσφυγή σε υψηλότερα επιτόκια, η TCMB προσπάθησε να διατηρήσει το νόμισμα σταθερό εν μέρει μέσω παρεμβάσεων και μέτρων που απαιτούν από τους εξαγωγείς να παραδώσουν μέρος των εσόδων τους από συνάλλαγμα.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η κεντρική τράπεζα απορρίπτει τη νομισματική χαλάρωση είναι ότι τα αποθεματικά της έχουν επιπρόσθετα πιεστεί από την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει το μεγαλύτερο μέρος του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας, το οποίο έφτασε σε ρεκόρ σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον Ιανουάριο.

“Η συνεχιζόμενη πίεση στα ακαθάριστα αποθέματα από την αρχή του έτους εν μέσω μιας σταθερής λίρας δεν παρέχει πολύ χώρο για διευκολυντικές χρηματοοικονομικές συνθήκες”, ανέφεραν σε έκθεσή τους οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley, συμπεριλαμβανομένης της Alina Slyusarchuk.