Τουρκία: Σταθερά κράτησε τα επιτόκια η Κεντρική Τράπεζα

Αμετάβλητα διατήρησε για ακόμα ένα μήνα η Επιτροπή Επιτοκίων της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (TCMB), μετά από συνεδρίασή της την Πέμπτη το μεσημέρι.

Το βασικό επιτόκιο διατηρήθηκε στο 14%, για έβδομο συναπτό μήνα, μετά τις αλλεπάλληλες μειώσεις της περασμένης χρονιάς που οδήγησαν σε κρίση την τουρκική λίρα. Η κατάσταση ωστόσο δεν έχει αντιστραφεί. Με τα μέτρα που εισήγαγε η Τουρκία λίγο πριν τα Χριστούγεννα, τα οποία ενεργοποιήθηκαν ως κόφτης όταν η ισοτιμία με το δολάριο άγγιξε το 18, η αξία του νομίσματος ανέβηκε στο 16 έναντι του δολαρίου. Όμως παρά τα μέτρα και τις συνεχείς ενέσεις παρεμβάσεις της TCMB στην αγορά συναλλάγματος, η τουρκική λίρα, με πιο ήπιους ρυθμούς έφτασε αισίως στο 17,68 στο δολάριο, λίγο πριν την ανακοίνωση της απόφασης για τα επιτόκια.

Με την παύση των επιτοκίων να επεκταθεί στον έβδομο μήνα, ο πληθωρισμός πλησιάζει στο 80% ετησίως και η λίρα χάνει σχεδόν το ένα τέταρτο της αξίας της έναντι του δολαρίου φέτος. Έχει τη χειρότερη απόδοση στις αναδυόμενες αγορές, ακόμη και όταν η Τουρκία εφαρμόζει μέτρα που έχουν σχεδιαστεί για να περιορίσει τη ζήτηση για ξένο νόμισμα από τις εταιρείες.

Οι αυξήσεις των επιτοκίων δεν είναι στην ημερήσια διάταξη σε μεγάλο βαθμό λόγω του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ένθερμος υποστηρικτής της αντισυμβατικής πεποίθησης ότι τα χαμηλότερα επιτόκια θα περιορίσουν τον πληθωρισμό, απέλυσε τρεις κυβερνήτες τα τελευταία τέσσερα χρόνια επειδή δεν τήρησαν τη γραμμή.

Η ζήτηση για κεφάλαιο “δεν θα είναι εύκολο” να σπάσει επειδή τα μέσα εμπορικά επιτόκια δανείων εξακολουθούν να είναι στο ήμισυ του ρυθμού αύξησης των τιμών καταναλωτή, σύμφωνα με τον Enver Erkan, επικεφαλής οικονομολόγο της Tera Yatirim. “Ο υψηλός πληθωρισμός εξακολουθεί να ενθαρρύνει τη χρήση δανείων”, είπε.

Η Τουρκία κατάφερε να ωθήσει προς τα πάνω το κόστος του χρήματος χωρίς να υποχωρήσει στην εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική της, ακολουθώντας μια κυκλική προσέγγιση που η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) πιστεύει ότι θα της επιτρέψει να διατηρήσει τα επιτόκια “παγωμένα” για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων των εμπορικών δανείων και του δείκτη αναφοράς της TCMB έχει φτάσει σε ιστορικό υψηλό σε δεδομένα από το 2011, σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα των αλλαγών στις μακροπροληπτικές πολιτικές και στις πολιτικές εξασφαλίσεων που εφαρμόστηκαν τους τελευταίους μήνες για την υποχώρηση του δανεισμού.

Ενώ κάνει ελάχιστα για να μειώσει τον δανεισμό, η προσπάθεια κερδίζει περισσότερο χρόνο για την TCMB, ακόμη και όταν η λίρα δέχεται πιέσεις και ο πληθωρισμός επιταχύνεται στο ταχύτερο των τελευταίων δύο δεκαετιών. Όλοι εκτός από έναν αναλυτές σε έρευνα του Bloomberg με 23 οικονομολόγους προέβλεψαν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αφήσουν το βασικό τους επιτόκιο στο 14% την Πέμπτη.

Ο περιορισμός αψηφά μια παγκόσμια στροφή προς την επιθετική νομισματική σύσφιξη, αφήνοντας την Τουρκία με το πιο αρνητικό επιτόκιο στον κόσμο, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, σε μια εποχή που η αύξηση των τιμών κινείται κοντά σε τριψήφια ποσοστά.

Διατηρώντας “παγωμένα” τα επιτόκια καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ο κυβερνήτης Σαχάπ Καβτζίογλου αντ’ αυτού βασίστηκε σε μακροπροληπτικά μέτρα, όπως οι αυξήσεις στους συντελεστές στάθμισης κινδύνου και ο διπλασιασμός των υποχρεωτικών αποθεματικών στις τράπεζες για δάνεια σε λίρες.

Η ετήσια αύξηση των δανείων διάρκειας 13 εβδομάδων, όταν προσαρμόστηκε για τις διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας, επιβραδύνθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά ήταν ακόμα πάνω από 40% στις 8 Ιουλίου – περίπου πέντε φορές υψηλότερη από ό,τι την ίδια περίοδο πέρυσι.

Το μέσο επιτόκιο των εμπορικών δανείων αυξάνεται κάθε εβδομάδα από τα μέσα Μαΐου και προσεγγίζει το 30%, το υψηλότερο επίπεδο από μια νομισματική κρίση στα τέλη του 2018.