Τράπεζες: Αρχίζει το πάρτι με bonus και stock options στα στελέχη

Μετά από πολύμηνες αναβολές και καθυστερήσεις για τις οποίες ουδέποτε υπήρξε εξήγηση, η κυβέρνηση θα προωθήσει για ψήφιση στη Βουλή εντός των επόμενων ημερών το νομοσχέδιο για τους νέους κανόνες λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμφωνα με τις βασικές του διατάξεις, καταργούνται οι περιορισμοί σε αμοιβές και μπόνους των τραπεζικών στελεχών στην περίπτωση που οι τράπεζες έχουν επιτύχει τη μείωση των μην «Κόκκινων» δανείων σε ποσοστό κάτω του 10%.

Η ρύθμιση αυτή, ίσως να απαντά στο ερώτημα γιατί τα επιτελεία των τραπεζών αποδύθηκαν κατά τους τελευταίους μήνες σε εργώδη προσπάθεια για την μείωση με κάθε τρόπο των προβληματικών χαρτοφυλακίων. Το πλαφόν που ισχύει ως σήμερα με «σημείο αναφοράς» τις απολαβές του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος παύει να ισχύει και τα επιτελεία των τραπεζών θα απολαμβάνουν τις αμοιβές που θα καθορίζονται από τα διοικητικά συμβούλια.

Ο γνώμονας με τον οποίο θα κινηθούν οι διοικήσεις δεν είναι γνωστός , αλλά εκφράζεται η εκτίμηση ότι θα υπάρξει κάποια συγκράτηση, τουλάχιστον για αυτήν την περίοδο που η κατάσταση στην οικονομία κρίνεται επισφαλής και τα μέσα εισοδήματα των πολιτών συμπιέζονται λόγω των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ανατιμήσεων στα βασικά αγαθά. Σημειώνεται ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα Eurobank και Εθνική Τράπεζα μπορούν να κινήσουν τις διαδικασίες για αύξηση των απολαβών των στελεχών τους άμεσα ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου την ίδια δυνατότητα θα έχουν Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank.

Ειδικότερα στο σχέδιο Νόμου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Για όσο διάστημα ο ως άνω δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς το σύνολο των δανείων και χρεωστικών τίτλων υπερβαίνει το 10% οι σταθερές αποδοχές του προέδρου, του διευθύνοντος συμβούλου και των λοιπών μελών του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και όσων έχουν τη θέση ή εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή, καθώς και των αναπληρωτών τους, δεν μπορούν να υπερβαίνουν το σύνολο των αντίστοιχων αποδοχών του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.

Οι πάσης φύσης πρόσθετες μεταβλητές απολαβές (bonus) των ιδίων προσώπων καταργούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του υποβληθέντος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της διαδικασίας εγκρίσεως του προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσης, σχεδίου αναδιάρθρωσης του πιστωτικού ιδρύματος και μέχρι την ολοκλήρωση αυτού. Ομοίως, για το χρονικό διάστημα συμμετοχής του πιστωτικού ιδρύματος στο πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης οι μεταβλητές αποδοχές μπορούν να λαμβάνουν μόνο τη μορφή μετοχών ή δικαιωμάτων προαίρεσης (stock options) ή άλλων μέσων».

Επισημαίνεται πως οι τράπεζες «πίεζαν» για την αλλαγή αυτής της περιοριστικής ρύθμισης, θέτοντας ως επιχείρημα ότι δεν μπορούν να προσελκύσουν στελέχη από τη διεθνή αγορά, στην οποία οι αμοιβές ήταν υψηλότερες.

Παράλληλα με το σχέδιο νόμου γίνεται επαναπροσδιορισμός των προσόντων που πρέπει να πληροί κάποιος προκειμένου να λάβει μία θέση στο διοικητικό συμβούλιο μιας τράπεζας .

Πιο αναλυτικά, κάθε μέλος πρέπει:

(α) Να μην ασκεί, ούτε να του έχει ανατεθεί κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια πριν τον διορισμό του, σημαντικό δημόσιο λειτούργημα, όπως Αρχηγού του Κράτους ή Προέδρου της Κυβέρνησης, ανώτερου πολιτικού αξιωματούχου, ανώτερου κυβερνητικού, δικαστικού ή στρατιωτικού υπαλλήλου ή σημαντική θέση ως ανώτερου στελέχους δημοσίων επιχειρήσεων ή στελέχους πολιτικού κόμματος.

(β) Να δηλώνει όλες τις οικονομικές διασυνδέσεις με το πιστωτικό ίδρυμα πριν από τον διορισμό του. Η αρμόδια αρχή πρέπει να έχει επιβεβαιώσει την ικανότητα και καταλληλότητά του για τη θέση, όπου αυτό προβλέπεται.

Επιπλέον, οποιαδήποτε καταδίκη ή άσκηση ποινικής δίωξης με αμετάκλητο βούλευμα για αδικήματα που σχετίζονται με το οικονομικό έγκλημα αποτελεί λόγο παύσης της θητείας του μέλους.

Καταργούνται, δηλαδή, οι διατάξεις που προέβλεπαν:

1) Κάθε ένα από τα μέλη να διαθέτει τουλάχιστον 10 χρόνια εμπειρίας σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις στους τομείς της τραπεζικής, της ελεγκτικής, της διαχείρισης κινδύνων ή διαχείρισης επισφαλών περιουσιακών στοιχείων, εκ των οποίων, ειδικά για τα μη εκτελεστικά μέλη, τρία χρόνια ως μέλος διοικητικού συμβουλίου σε πιστωτικό ίδρυμα ή επιχείρηση του χρηματοπιστωτικού τομέα ή σε διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.

2) Να υπάρχουν τουλάχιστον τρεις εμπειρογνώμονες ως ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη με επαρκείς γνώσεις και διεθνή εμπειρία τουλάχιστον 15 ετών σε αντίστοιχα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εκ των οποίων τουλάχιστον τρία χρόνια ως μέλη διεθνούς τραπεζικού Ομίλου που δεν δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά. Τα μέλη αυτά δεν πρέπει να είχαν οποιαδήποτε σχέση με πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα κατά τα προηγούμενα 10 χρόνια.

3) Τουλάχιστον ένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου να έχει σχετική εξειδίκευση και τη διεθνή εμπειρία τουλάχιστον πέντε ετών στη διαχείριση των κινδύνων ή τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Οι τράπεζες ζητούσαν μετ’ επιτάσεως την κατάργηση των συγκεκριμένων περιορισμών, αφού στην ουσία έθεσαν εκτός Δ.Σ. κορυφαία στελέχη της αγοράς, όπως, για παράδειγμα, ο Ευτύχης Βασιλάκης (Aegean) από την Πειραιώς, η Ιωάννα Παπαδοπούλου (της ομώνυμης βιομηχανίας τροφίμων) από την Alpha Bank και ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος (Chipita) από την ΕΤΕ.

Με το σχέδιο νόμου «ψαλιδίζονται» και τα δικαιώματα παρέμβασης των εκπροσώπων του ΤΧΣ στα διοικητά συμβούλια των τραπεζών. Ειδικότερα προβλέπονται :

α) Το δικαίωμα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος:

i. σχετικής με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών και πρόσθετων απολαβών (bonus) προς τον πρόεδρο, τον διευθύνοντα σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και για όσους έχουν τη θέση ή εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή, καθώς και για τους αναπληρωτές τους, για τα πιστωτικά ιδρύματα των οποίων ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς το σύνολο των δανείων και χρεωστικών τίτλων υπερβαίνει το 10%.

β) Το δικαίωμα να ζητεί την αναβολή επί τρεις εργάσιμες ημέρες της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος, προκειμένου να λάβει οδηγίες από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ταμείου. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί έως το πέρας της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος.

γ) Το δικαίωμα να ζητεί τη σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου.